Jak się rozstać z pracownikiem mianowanym

Osiągnięcie wieku emerytalnego i odpowiedniego stażu pracy nie może być wyłączną przyczyną wypowiedzenia umowy pracownikowi mianowanemu.

Wymówienia nie można też uzasadniać ogólną polityką kadrową ani powoływać się na przyszłe zamierzenia organizacyjne. [b]Należy wskazać konkretne przyczyny dotyczące konkretnego pracownika – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając skargę kasacyjną prezesa Najwyższej Izby Kontroli (sygn. I OSK 439\10). [/b]

[srodtytul]Skuteczna skarga[/srodtytul]

Prezes NIK wypowiedział pracę Teresie W., pracownikowi mianowanemu. Powołał się na art. 93 ust. 2 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1817EAA9B10F51953452AEAA1E4E6648?id=248494]ustawy o NIK[/link], zgodnie z którym można rozwiązać stosunek pracy za wypowiedzeniem w razie osiągnięcia wieku i stażu pracy wymaganych do nabycia prawa do emerytury. Teresa W. ukończyła 65 lat i ma ponad 40-letni staż. Brano również pod uwagę potrzebę zatrudnienia nowych pracowników.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę urzędniczki, która zarzuciła, że decyzja o wypowiedzeniu dyskryminuje ją ze względu na wiek. Uchylając decyzję prezesa NIK, sąd zwrócił uwagę, że poza osiągnięciem wieku i stażu pracy wymaganych do nabycia prawa do emerytury pracodawca powinien wskazać na konkretne okoliczności takiej decyzji.

W skardze kasacyjnej do NSA prezes NIK stwierdził, że takie stanowisko sądu uniemożliwia rozstanie się ze starszymi pracownikami, którzy weszli w wiek emerytalny.

– To, że nie wystarczy samo osiągnięcie wieku emerytalnego i trzeba wyszukiwać jeszcze inne powody, oznacza w praktyce, że odejdą oni dopiero, jak sami będą chcieli. Trudno napisać długoletniemu pracownikowi, że się go zwalnia, bo z wiekiem stał się mniej wydajny czy gorzej wykonuje pracę. Równie trudno to udowodnić, zwłaszcza w sądach rozpatrujących skargi na takie decyzje – mówi radca prawny Lidia Szymańska reprezentująca prezesa NIK podczas rozprawy w NSA.

Sąd ten uznał wyrok WSA za prawidłowy. – Pracodawca musi mieć prawo doboru pracowników, zatem i prawo do zwolnienia pracownika mianowanego, który może przejść na emeryturę. Jest to jednak przesłanka uznaniowa, a nie obligatoryjna, nie może więc powoływać się na sam ten fakt, lecz wskazać, dlaczego uznał wypowiedzenie za zasadne – mówił sędzia Arkadiusz Despot-Mładanowicz (sygn. I OSK 439\10).

[srodtytul]Praktyka jest inna[/srodtytul]

– Wyrok NSA odzwierciedla tendencję obecną od pewnego czasu w orzecznictwie – ocenia Jacek Brzeziński, doktorant Instytutu Nauk Prawnych PAN. – Praktyka jest jednak inna. W razie redukcji zatrudnienia z reguły zaczyna się od osób, które nabyły uprawnienia emerytalne. [b] Rozstrzygnięcie WSA może mieć szersze znaczenie. Pracownicy mianowani stanowią bowiem najliczniejszą po zatrudnionych na umowę o pracę grupę pracowników. Są nimi m.in. pracownicy służby cywilnej, urzędów państwowych i samorządowych, nauczyciele. [/b]Kwestie rozwiązywania stosunku pracy regulują (w analogiczny przeważnie sposób do ustawy o NIK) pragmatyki służbowe. Z reguły przewidują, że rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem mianowanym może nastąpić w razie osiągnięcia wieku 65 lat, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury.

[ramka][srodtytul]Stefan Płazek,adiunkt na Uniwersytecie Jagiellońskim[/srodtytul]