Reklama

Plaga długich aresztów. ETPC nakłada kolejne kary na Polskę

Polska ma zapłacić żonie twórcy Amber Gold 6,5 tys. euro za ponad sześć lat w areszcie bez wyroku – uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka. A śledztw przybywa i ciągną się coraz dłużej.

Aktualizacja: 30.10.2023 11:45 Publikacja: 30.10.2023 03:00

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu

Foto: Adobe Stock

Katarzyna P. spędziła za kratami aresztu tymczasowego ponad osiem lat. Wyrok I instancji, skazujący ją na 12,5 roku więzienia za udział w stworzeniu piramidy finansowej ze stratami 850 mln zł, zapadł po 6,5 roku od jej zatrzymania. W areszcie kobieta zaszła w ciążę i urodziła dziecko. To także nie zmieniło jej sytuacji.

Strasburski Trybunał uznał, że takim postępowaniem wobec Katarzyny P. Polska naruszyła art. 5 par. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który nakazuje osądzenie podejrzanego w rozsądnym terminie lub zwolnienie go na czas postępowania. Areszt w tej sprawie był bezzasadnie długi – uznali sędziowie ETPC, zasądzając 6,5 tys. euro zadośćuczynienia za straty moralne. ETPC nie uznał że naruszyliśmy art. 3, odrzucił skargę w tym zakresie, bo skarżąca nie podjęła działań przewidzianych prawem krajowym w tej kwestii więc straciła status ofiary.

Płacimy wszyscy, bo pieniądze wypłaca MSZ.

Czytaj więcej

Polska wciąż nadużywa tymczasowych aresztowań

Sprawa Katarzyny P. nie jest odosobnionym przypadkiem. Każdego roku Polska ma w Trybunale kilkanaście spraw o przewlekły areszt. Część kończy się wyrokiem i zadośćuczynieniem, a część ugodą – która też kosztuje podatnika. Szacunków nikt nie prowadzi. – Systemowy problem z tymczasowymi aresztami nie został rozwiązany – mówi Maria Ejchart-Dubois z Inicjatywy Wolne Sądy.

Reklama
Reklama

Jak wynika z raportu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka (HFPC), w 2016 r. były trzy przypadki stosowania aresztu w śledztwie na ponad dwa lata. Teraz jest ich już 51. Aresztów trwających do dwóch lat było wtedy 37, teraz jest ich 240. A do tego doliczmy areszt na czas procesu.

Gdy prokurator wnosi o areszt, w ponad 95 proc. przypadków sąd go zasądza. Łatwiej uzasadnić zgodę niż odmowę aresztu – wskazują eksperci. Zażalenia adwokatów okazują się skuteczne najwyżej w 3 procentach. – Sytuację pogorszyła zmiana prawa wprowadzająca sprzeciw prokuratora, który wstrzymuje decyzję sądu – dodaje Maria Ejchart-Dubois.

Według dr. Piotra Kładocznego z HFPC warto wprowadzić przepis, by rozliczać sędziów ze stosowania przewlekłych aresztów niezgodnych z polskim prawem i konwencjami europejskimi.

Czytaj więcej

Wojciech Tumidalski: Areszt tymczasowy to nie kara. Skończmy z populizmem

Sami sędziowie pytani o ten stan rzeczy wskazują na rutynę, złe stosowanie przepisów i wydłużający się czas postępowań. – Nie patrzą na to z perspektywy naruszenia konwencji – podkreślają eksperci.

Problem długotrwałych aresztów jest znany od lat. Uczestnicy debaty „Rz” postulowali, by zapisać w prawie maksymalny czas aresztowania. Zalecają, by prowadzący śledztwo szerzej wykorzystywali wolnościowe środki: zakaz opuszczania kraju, dozór policji, poręczenia majątkowe, i aby w śledztwach zacząć stosować dozór elektroniczny.

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Spadki i darowizny
Czy darowizna sprzed lat liczy się do spadku? Jak wpływa na zachowek?
Internet i prawo autorskie
Masłowska zarzuca Englert wykorzystanie „kanapek z hajsem”. Prawnicy nie mają wątpliwości
Prawo karne
Małgorzata Manowska reaguje na decyzję prokuratury ws. Gizeli Jagielskiej
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama