Sędziowie piszą o "szczególnie niebezpiecznych" rozwiązaniach z "lex Tusk"

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych opublikowało oświadczenie dotyczące ws. komisji ds. rosyjskich wpływów (tzw. Lex Tusk).

Publikacja: 02.06.2023 09:30

Sędziowie piszą o "szczególnie niebezpiecznych" rozwiązaniach z "lex Tusk"

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

mat

Przypomnijmy, że prezydent Andrzej Duda podpisał w poniedziałek ustawę o powołaniu komisji do spraw badania wpływów rosyjskich, a jednocześnie zapowiedział wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o kontrolę niektórych jej przepisów w trybie następczym, czyli po wejściu w życiu.

Przeciwko ustawie protestuje opozycja, która określa przepisy mianem "lex Tusk" i mówi, że ustawa jest niezgodna z konstytucją oraz wprowadza sąd kapturowy. Opozycja zapowiadała bojkot komisji powołanej na podstawie ustawy i apelowała do prezydenta o weto.

Ustawę określa się mianem "lex Tusk" ponieważ wielu przedstawicieli obozu władzy (np. wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski) jednoznacznie deklaruje, że celem komisji jest prześwietlenie byłego i obecnego przewodniczącego Platformy Obywatelskiej, Donalda Tuska, pod kątem jego polityki wobec Rosji w latach 2007-2014, gdy Tusk był premierem.

Czytaj więcej

Przewodniczący Platformy Obywatelskiej Donald Tusk

Prawo karne

Lex Tusk - co zawiera i dlaczego jest groźna

Prawo szyte pod eliminację Donalda Tuska ze sceny politycznej przed wyborami lub przynajmniej upokorzenie go w oczach wyborców - tak mówią o ustawie powołującej komisję do spraw zbadania rosyjskich wpływów jej przeciwnicy. Dlaczego Lex Tusk jest groźna nie tylko dla Donalda Tuska?

Głos w sprawie ustawy zabrało w czwartek Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych. Jego zdaniem narusza ona "w sposób rażący konstytucyjne zasady ustrojowe oraz podstawowe prawa obywatelskie".

Sędziowie wskazują na osiem naruszeń ustawy zasadniczej. Oto one:

1. Ustanawia nieznany polskiemu porządkowi prawnemu „organ administracji publicznej”, jak określono w ustawie powoływaną przez Sejm Komisję, będącą tworem politycznym, który ma pełnić funkcje przewidziane dla służb specjalnych, organów ścigania i sądów (art. 3 ust. 1, art. 17-20, art. 37 i art. 38 ustawy), co stoi w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego przewidzianą w art. 2 Konstytucji RP.

2. Wyposaża Komisję w uprawnienia przysługujące sądom powszechnym, polegające na orzeczeniu kary pozbawienia praw publicznych w postaci zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat, nazwanej „środkiem zaradczym” (art. 3 ust. 1, art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy), co narusza zasady trójpodziału władzy oraz sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy, wyrażone w art. 10 i art. 175 ust. 1 Konstytucji RP.

3. Nadaje Komisji uprawnienia kontrolne w stosunku do ostatecznych decyzji administracyjnych (art. 38 ustawy), przysługujące sądom administracyjnym, co narusza art. 184 Konstytucji RP w zw. z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych.

4. Ustanawia możliwość wzruszania przez Komisję ostatecznych decyzji administracyjnych, czym narusza zasadę ochrony zaufania jednostki do państwa, wywodzoną z art. 2 Konstytucji RP.

5. Przewiduje odpowiedzialność za działania określone jako „wpływy rosyjskie” (art. 2 pkt 8 ustawy), będące pojęciem nieostrym i pozwalającym na dowolną interpretację, co pozostaje w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego ustanowioną w art. 2 Konstytucji RP.

6. Przewiduje odpowiedzialność karną, w postaci zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat, orzekanego przez Komisję, za bliżej nieokreślone „wpływy rosyjskie”, które nie stanowiły czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia (art. 2 pkt 8 w zw. z art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy), co narusza zasady określoności czynów zabronionych pod groźbą kary oraz zakazu wstecznego działania ustawy wprowadzającej lub zaostrzającej odpowiedzialność karną, wyrażone w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP.

7. Narusza zasadę domniemania niewinności określoną w art. 42 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie z którą każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu.

8. Przewiduje bezkarność członków Komisji, jako funkcjonariuszy publicznych, za działalność wchodzącą w zakres sprawowania funkcji w Komisji (art. 13 ustawy), co pozostaje w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego oraz zasadą legalizmu, wyrażonymi w art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.

Jak zaznaczono, oceny co do oczywistych naruszeń przez ustawę z 4 kwietnia 2023 r. fundamentalnych zasad konstytucyjnych nie zmienia fakt, że od decyzji wydawanych przez Komisję przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

- Rozwiązania ww. ustawy uznajemy za szczególnie niebezpieczne dla konstytucyjnego porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej - podkreślili sędziowie.

Czytaj więcej

Prawo karne

Lex Tusk: Nowa komisja w roli sądu karnego

Komisja weryfikacyjna ds. rosyjskich wpływów będzie wydawała decyzje, które trudno będzie uchylić lub zmienić.

Sędziowie Sądy i Trybunały Sądy Administracyjne Prawo Karne lex Tusk

Pozostało 88% artykułu

Konsumenci

Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie

Sąd Okręgowy w Gdańsku udzielił zabezpieczenia roszczeń w postępowaniu grupowym o ustalenie nieważności umów o kredyt konsumencki na zakup pomp ciepła. Bank wypłacił pieniądze sprzedawcom pomp ciepła, choć urządzenia te nie trafiły do ich klientów.

Materiał Promocyjny

Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę

Sądy i trybunały

Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie

Ostatnie osiem lat to najgorszy okres w historii Trybunału Konstytucyjnego, który został doprowadzony na skraj organizacyjnej i etycznej zapaści. Gorzej zapewne nie będzie, bo to byłoby trudne – twierdzi dr Tomasz Zalasiński, konstytucjonalista.

Konsumenci

TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku

TSUE orzekł, że rozpoznanie skarg frankowiczów ma nastąpić w rozsądnym terminie i uwzględniać indywidualne zarzuty.

Nieruchomości

Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy

Z końcem 2024 r. wygasa obowiązek gmin zapewnienia lokali zamiennych lokatorom mieszkającym w budynkach wymagających rozbiórki lub remontu. Jeżeli nie będzie zmiany przepisów, obowiązek ten spocznie wyłącznie na właścicielach budynków, którzy ani nie mają na to pieniędzy, ani nie dysponują zasobem lokali zamiennych - alarmuje rzecznik praw obywatelskich.

Materiał Promocyjny

Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite

Bank wspiera rozwój pasji, dlatego miał już w swojej ofercie konto gamingowe, atrakcyjne wizerunki kart płatniczych oraz skórek w aplikacji nawiązujących do gier. Teraz, chcąc dotrzeć do młodych, stworzył w ramach trybu kreatywnego swoją mapę symulacyjną w Fortnite, łącząc innowacyjną rozgrywkę z edukacją finansową i udostępniając graczom możliwość stworzenia w wirtualnym świecie własnego banku.

Prawo rodzinne

Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów

Mąż przez kilkanaście lat utrzymywał stado krów, które dostał od rodziców. Przy rozwodzie i podziale majątku dorobkowego okazuje się, że stado należy już do wspólnego majątku i trzeba się nim podzielić.

Materiał Promocyjny

Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.

Prawo karne

Śledczy sprawdzają oświadczenie majątkowe posłanki KO Kingi Gajewskiej

Prokuratura Okręgowa w Warszawie prowadzi śledztwo w sprawie nieprawidłowości w oświadczeniu majątkowym posłanki Koalicji Obywatelskiej Kingi Gajewskiej. Polityczka została w tej sprawie przesłuchana w charakterze świadka - donosi portal "Wirtualna Polska".

Były senator Waldemar Bonkowski na sali rozpraw Sądu Okręgowego w Gdańsku

Prawo karne

Ciągnął psa za samochodem. Sąd zmienił karę dla byłego senatora

Były senator PiS Waldemar Bonkowski nie będzie musiał wykonywać prac społecznych – poinformowało Radio Gdańsk. Prace te były częścią kary za znęcanie się nad psem ze szczególnym okrucieństwem.

Prawo karne

Sąsiadka zrzuciła na jego balkon nóż do tapet. Sprawa skończyła się w sądzie

Zrzucanie niebezpiecznych przedmiotów na balkon mieszkającego niżej sąsiada, zaowocowało eskalacją długotrwałego konfliktu. Sprawa o sąsiedzkie zniesławienie zakończyła się w sądzie.

Podejrzany Łukasz Ż. (C) doprowadzany do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście

Prawo karne

Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Są wyniki badań toksykologicznych Łukasza Ż.

Podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku na Trasie Łazienkowskiej Łukasz Ż. był w chwili zdarzenia pod wpływem alkoholu – wynika z opinii toksykologicznej biegłych. Informację o niej przekazał w piątek rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prok. Piotr Antoni Skiba.

Sądy i trybunały

Sędzia nie przychodzi do pracy w nowej izbie SN. Sprawie przyjrzy się prezes Manowska

Sędzia Sądu Najwyższego odmawia orzekania w nowej Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. Sprawa trafiła do I prezes SN Małgorzaty Manowskiej, która oceni czy jego zachowanie może naruszać dyscyplinę pracy.

Podatki

Fiskus przegrał ważną batalię. Chodzi o stawkę ryczałtu

To, że handlowiec zleca wyprodukowanie czegoś według własnego wzoru i potem sprzedaje to dobro w nieprzetworzonej formie, nie przekreśla prawa do niższego, 3-proc. ryczałtu dla działalności usługowej w zakresie handlu.

Bogdan Święczkowski – nowy prezes Trybunału Konstytucyjnego

Sądy i trybunały

Bogdan Święczkowski: Adam Bodnar nie jest decyzyjny ws. Trybunału Konstytucyjnego

Próbuję zawsze wyciągać pierwszy dłoń do zgody. Staram się też myśleć jak szachista i mam przygotowane inne rozwiązania w przypadku braku kompromisu – mówi w rozmowie z „Rzeczpospolitą” Bogdan Święczkowski, nowy prezes Trybunału Konstytucyjnego.

Warszawa 1982. Stan wojenny. Rozprawa przed sądem wojskowym przeciwko podziemnym wydawcom.

Opinie Prawne

Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja

Dla wielu obywateli skrzywdzonych w czasach PRL, wejście sędziów stanu wojennego do sądów w III RP było nieakceptowalne. Niemoc ludzi Solidarności, aby to wejście zablokować, odebrała szacunek Temidzie na dekady.