Sędziowie piszą o "szczególnie niebezpiecznych" rozwiązaniach z "lex Tusk"

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych opublikowało oświadczenie dotyczące ws. komisji ds. rosyjskich wpływów (tzw. Lex Tusk).

Publikacja: 02.06.2023 09:30

Sędziowie piszą o "szczególnie niebezpiecznych" rozwiązaniach z "lex Tusk"

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Przypomnijmy, że prezydent Andrzej Duda podpisał w poniedziałek ustawę o powołaniu komisji do spraw badania wpływów rosyjskich, a jednocześnie zapowiedział wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o kontrolę niektórych jej przepisów w trybie następczym, czyli po wejściu w życiu.

Przeciwko ustawie protestuje opozycja, która określa przepisy mianem "lex Tusk" i mówi, że ustawa jest niezgodna z konstytucją oraz wprowadza sąd kapturowy. Opozycja zapowiadała bojkot komisji powołanej na podstawie ustawy i apelowała do prezydenta o weto.

Ustawę określa się mianem "lex Tusk" ponieważ wielu przedstawicieli obozu władzy (np. wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski) jednoznacznie deklaruje, że celem komisji jest prześwietlenie byłego i obecnego przewodniczącego Platformy Obywatelskiej, Donalda Tuska, pod kątem jego polityki wobec Rosji w latach 2007-2014, gdy Tusk był premierem.

Czytaj więcej

Lex Tusk - co zawiera i dlaczego jest groźna

Głos w sprawie ustawy zabrało w czwartek Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych. Jego zdaniem narusza ona "w sposób rażący konstytucyjne zasady ustrojowe oraz podstawowe prawa obywatelskie".

Sędziowie wskazują na osiem naruszeń ustawy zasadniczej. Oto one:

1. Ustanawia nieznany polskiemu porządkowi prawnemu „organ administracji publicznej”, jak określono w ustawie powoływaną przez Sejm Komisję, będącą tworem politycznym, który ma pełnić funkcje przewidziane dla służb specjalnych, organów ścigania i sądów (art. 3 ust. 1, art. 17-20, art. 37 i art. 38 ustawy), co stoi w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego przewidzianą w art. 2 Konstytucji RP.

2. Wyposaża Komisję w uprawnienia przysługujące sądom powszechnym, polegające na orzeczeniu kary pozbawienia praw publicznych w postaci zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat, nazwanej „środkiem zaradczym” (art. 3 ust. 1, art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy), co narusza zasady trójpodziału władzy oraz sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy, wyrażone w art. 10 i art. 175 ust. 1 Konstytucji RP.

3. Nadaje Komisji uprawnienia kontrolne w stosunku do ostatecznych decyzji administracyjnych (art. 38 ustawy), przysługujące sądom administracyjnym, co narusza art. 184 Konstytucji RP w zw. z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych.

4. Ustanawia możliwość wzruszania przez Komisję ostatecznych decyzji administracyjnych, czym narusza zasadę ochrony zaufania jednostki do państwa, wywodzoną z art. 2 Konstytucji RP.

5. Przewiduje odpowiedzialność za działania określone jako „wpływy rosyjskie” (art. 2 pkt 8 ustawy), będące pojęciem nieostrym i pozwalającym na dowolną interpretację, co pozostaje w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego ustanowioną w art. 2 Konstytucji RP.

6. Przewiduje odpowiedzialność karną, w postaci zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat, orzekanego przez Komisję, za bliżej nieokreślone „wpływy rosyjskie”, które nie stanowiły czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia (art. 2 pkt 8 w zw. z art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy), co narusza zasady określoności czynów zabronionych pod groźbą kary oraz zakazu wstecznego działania ustawy wprowadzającej lub zaostrzającej odpowiedzialność karną, wyrażone w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP.

7. Narusza zasadę domniemania niewinności określoną w art. 42 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie z którą każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu.

8. Przewiduje bezkarność członków Komisji, jako funkcjonariuszy publicznych, za działalność wchodzącą w zakres sprawowania funkcji w Komisji (art. 13 ustawy), co pozostaje w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego oraz zasadą legalizmu, wyrażonymi w art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.

Jak zaznaczono, oceny co do oczywistych naruszeń przez ustawę z 4 kwietnia 2023 r. fundamentalnych zasad konstytucyjnych nie zmienia fakt, że od decyzji wydawanych przez Komisję przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

- Rozwiązania ww. ustawy uznajemy za szczególnie niebezpieczne dla konstytucyjnego porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej - podkreślili sędziowie.

Czytaj więcej

Lex Tusk: Nowa komisja w roli sądu karnego

Przypomnijmy, że prezydent Andrzej Duda podpisał w poniedziałek ustawę o powołaniu komisji do spraw badania wpływów rosyjskich, a jednocześnie zapowiedział wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o kontrolę niektórych jej przepisów w trybie następczym, czyli po wejściu w życiu.

Przeciwko ustawie protestuje opozycja, która określa przepisy mianem "lex Tusk" i mówi, że ustawa jest niezgodna z konstytucją oraz wprowadza sąd kapturowy. Opozycja zapowiadała bojkot komisji powołanej na podstawie ustawy i apelowała do prezydenta o weto.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Edukacja i wychowanie
Medycyna u Rydzyka z zaświadczeniem od proboszcza. Resort Czarnka: to legalne
Prawo dla Ciebie
Od 1 października zaczyna obowiązywać Konwencja Stambulska
Zawody prawnicze
Egzamin na aplikacje prawnicze nieznacznie łatwiejszy niż rok temu
Prawo drogowe
Egzaminacyjna turystyka ma się dobrze. Gdzie najłatwiej zdać na prawo jazdy
Materiał Promocyjny
SSC/GBS Leadership Program 2023
Prawo dla Ciebie
Jak oddać głos w wyborach do Sejmu i Senatu oraz w referendum. Objaśniamy
Konsumenci
Zamieszanie w sprawach frankowych przez brak uchwały SN