Takie stwierdzenie znalazło się w najnowszej opinii rzecznika generalnego TSUE Anthonego Micheaela Collinsa (C-430/21 RS).
Sprawa dotyczy Rumunii. Żona skazanego złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa między innymi przeciwko prokuratorowi i dwóm sędziom, zarzucając im naruszenie prawa do obrony. Skarga została zarejestrowana w prokuraturze przy wysokim trybunale kasacyjnym i sprawiedliwości – sekcja dochodzeń w sprawach przestępstw popełnionych w ramach systemu sądownictwa (SIIJ).
W wyroku z 18 maja 2021 roku TSUE orzekł, że uregulowanie dotyczące SIIJ jest niezgodne z prawem unijnym.
8 czerwca 2021 roku Trybunał Konstytucyjny w Rumunii wydał wyrok, w którym zauważył, że poprzednich orzeczeniach uznał, iż przepisy o SIIJ są zgodne z konstytucją. Stwierdzono, że nie ma powodu, aby odstąpić od tych orzeczeń, niezależnie od wyroku TSUE. Zaznaczono przy tym, iż co prawda konstytucja Rumunii ustanawia pierwszeństwo prawa UE przed sprzecznymi z nim przepisami prawa krajowego, ale zasada ta nie może usunąć ani zanegować krajowej tożsamości konstytucyjnej.
W reakcji na to orzeczenie Sąd Apelacyjny zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym, czy sędziemu krajowemu można zakazać badania zgodności z prawem Unii przepisu prawa krajowego, który został uznany za zgodny z konstytucją przez trybunał konstytucyjny państwa członkowskiego, pod rygorem wszczęcia przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego i nałożenia sankcji.
W wydanej w czwartek opinii rzecznik generalny stwierdził, że Trybunał Konstytucyjny bezprawnie przypisał sobie kompetencje z naruszeniem art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, zasady pierwszeństwa prawa Unii i podstawowego wymogu niezawisłości sędziowskiej.
- Zasada niezawisłości sędziowskiej w związku z art. 2 TUE i art. 47 Karty praw podstawowych, stoi na przeszkodzie przepisowi krajowemu lub praktyce, zgodnie z którymi sądy krajowe nie są uprawnione do badania zgodności przepisu krajowego, uznanego za zgodny z konstytucją na mocy orzeczenia trybunału konstytucyjnego państwa członkowskiego, z przepisami prawa Unii - wskazał Anthony Michael Collins.
Jak zaznaczył: zasada ta stoi na przeszkodzie możliwości wszczęcia postępowania dyscyplinarnego i zastosowaniu kar dyscyplinarnych wobec sędziego w związku z takim badaniem.
Opinie rzecznika generalnego nie wiążą Trybunału Sprawiedliwości, ale często późniejsze orzeczenia są z nimi zbieżne.
Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny
Czytaj więcej
Krajowy TK nie może orzekać niezgodnie z prawem unijnym – mówi TSUE w rumuńskiej sprawie.
