Zielone światło dla nagrywania rozpraw

W listopadzie ruszy audiowizualne rejestrowanie postępowań sądowych. Zdaniem resortu sprawiedliwości już teraz mogą to robić strony procesu

Aktualizacja: 03.09.2011 08:05 Publikacja: 03.09.2011 08:00

Zielone światło dla nagrywania rozpraw

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak

Strony postępowań sądowych, a nieraz i prawnicy, nagrywają rozprawy raczej po kryjomu. Wszystko przez to, że nie jest jasne, czy obowiązujące prawo pozwala na dokonywanie takiej rejestracji. Tym bardziej że sędziowie nieraz pytają obecnych na sali, czy czasem nie nagrywają przebiegu rozprawy.

Niejasna sytuacja

– Zawsze, gdy to możliwe, nagrywam rozprawę i nie pytam o zgodę, bo pewnie bym jej nie dostał – mówi Remigiusz P. z Wałbrzycha, który od lat walczy o prokuratorskie zarzuty w sprawie tragicznie zmarłej córki. – I sędzia, i prokurator inaczej prowadzą sprawę, gdy wiedzą, że jest nagrywana.

Taka praktyka nie jest niczym wyjątkowym. Swego czasu Sąd Najwyższy ukarał dyscyplinarnie sędzię za drastyczne naruszenie kultury rozprawy. Dowodem było nagranie przedstawione przez matkę podsądnego.

Żeby rozwiać wątpliwości prawne, niedawno grupa posłów z Krzysztofem Brejzą na czele zapytała ministra sprawiedliwości o dopuszczalność nagrywania rozpraw sądowych w sprawach cywilnych przez osoby znajdujące się na sali rozpraw.

W swoim pytaniu parlamentarzyści wskazali, że kodeks postępowania karnego zawiera stosowną regulację (patrz ramka). Takiej regulacji nie ma zaś w procedurze cywilnej. Tymczasem jawność postępowania sądowego sugerowałaby, że nagrywanie rozpraw jest dopuszczalne, a ewentualne trudności w prowadzeniu rozprawy wywołane używaniem urządzeń nagrywających mogą być pokonane w drodze zarządzeń porządkowych sędziego. Czy istnieje więc prawna podstawa do zakazywania używania sprzętu nagrywającego w salach rozpraw? – pytali posłowie.

Stanisław Chmielewski, wiceminister sprawiedliwości, odpowiedział właśnie (interpelacja nr 23134), że w jego ocenie art. 155 kodeksu postępowania cywilnego (regulujący rygory tzw. policji sądowej w sprawach cywilnych) nie obejmuje kwestii wyrażania zgody na utrwalanie przez stronę postępowania cywilnego zapisu przebiegu rozprawy (posiedzenia) sądu. W związku z tym należy uznać, że nagrywanie jej przez stronę czy publiczność jest dopuszczalne bez konieczności uzyskiwania zgody sędziego.

Otwartość tak, ale ile

Piotr Górecki, sędzia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, ma nieco inne zdanie.

– Czy to w sprawie karnej czy cywilnej sędzia jest gospodarzem rozprawy i ma prawo wiedzieć i monitorować, co się dzieje, w szczególności czy ktoś nagrywa rozprawę. Przecież liczy się także stanowisko drugiej strony w tej kwestii. Może wchodzić w rachubę naruszenie jej dóbr osobistych – wyjaśnia. – Chociaż więc generalnie jestem za otwartością i możliwością nagrywania przebiegu rozprawy, uważam, że powinno się to odbywać pod kontrolą sądu.

– Wierność protokołowania, którym uzasadnia się różne pomysły na nagrywanie rozpraw, to zupełnie inne zagadnienie. Są różne metody jego rozwiązania – wskazuje Juliusz Janas, radca prawny z Warszawy. – Jestem przeciwny utrwalaniu przebiegu rozprawy, bo wtedy może się ona zmienić w teatr.

Między innymi w związku z tymi argumentami sądowe nagrania przebiegu rozpraw, które mają być sukcesywnie wprowadzane do sal sądowych od jesieni, nie będą opuszczały budynku sądu.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora m.domagalski@rp.pl

Gospodarzem procesu jest sędzia

Proces karny: Jeżeli nie przemawia przeciw temu wzgląd na prawidłowość postępowania, sąd na wniosek strony wyraża zgodę na utrwalenie przez nią przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk (art. 358 kodeksu postępowania karnego);

Proces cywilny: Sędzia przewodniczący otwiera, prowadzi i zamyka posiedzenia, udziela głosu, zadaje pytania, upoważnia do zadawania pytań i ogłasza orzeczenia (art. 155 § 1 kodeksu postępowania cywilnego).

 

Czytaj też:

 

Zobacz więcej:

Strony postępowań sądowych, a nieraz i prawnicy, nagrywają rozprawy raczej po kryjomu. Wszystko przez to, że nie jest jasne, czy obowiązujące prawo pozwala na dokonywanie takiej rejestracji. Tym bardziej że sędziowie nieraz pytają obecnych na sali, czy czasem nie nagrywają przebiegu rozprawy.

Niejasna sytuacja

Pozostało 92% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara