Sąd Najwyższy: sama faktyczna separacja nie wystarcza do intercyzy

Sama faktyczna separacja małżonków nie wystarcza do ustanowienia ich rozdzielności majątkowej. Trzeba przy tym uwzględniać inne okoliczności danej sprawy - to wskazania najnowszego wyroku Sądu Najwyższego.

Publikacja: 11.09.2023 03:00

Sąd Najwyższy: sama faktyczna separacja nie wystarcza do intercyzy

Foto: Adobe Stock

Po kilkunastu latach małżeństwa relacje między małżonkami, stronami tej sprawy, zaczęły się psuć. Pojawiły się kłótnie i mężczyzna wyprowadził się z domu wraz z ich kilkunastoletnim synem, którego utrzymuje. Mężczyzna spłaca też kredyt na dom oraz raty leasingu za dwa samochody firmowe dla prowadzonej przez niego działalności. Od jego wyprowadzki żona samodzielnie utrzymuje dom, gdzie mieszka z ich córką, a z mężem nie utrzymuje żadnych kontaktów.

W tej sytuacji mąż wystąpił o ustanowienie rozdzielności majątkowej, którą Sąd Rejonowy orzekł, ale Sąd Okręgowy w Sieradzu był innego zdania i żądanie mężczyzny oddalił. Skoro po wyprowadzeniu się męża małżonkowie nie prowadzili już wspólnego gospodarstwa domowego, nie współpracowali w żadnych kwestiach, nie mieli wglądu i wpływu na decyzje finansowe drugiej strony, to nie jest zasadne zniesienie wspólności ustawowej w celu utrwalenia przewagi materialnej powoda wobec pozwanej tylko po to, by wymusić zniesienie współwłasności nieruchomości, w której kobieta mieszka z córką stron i nie godzi się na jej sprzedaż – wskazał SO.

Czytaj więcej

Intercyza może nie wystarczyć do rozliczeń po rozwodzie

O ustanowieniu rozdzielności majątkowej małżeńskiej decydują „ważne powody”

Rozpatrując skargę kasacyjną mężczyzny, Sąd Najwyższy (sędziowie: Tomasz Szanciło, Leszek Bosek i Maciej Kowalski) przypominał, że art. 398 (3) kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że o ustanowieniu rozdzielności majątkowej małżeńskiej decydują „ważne powody”, a orzecznictwo dopowiada, że takim powodem może być separacja faktyczna małżonków, która uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzaniu ich majątkiem wspólnym.

Z brzmienia powołanego przepisu nie wynika zaś, jak długo separacja faktyczna powinna dzielić małżonków, ale orzecznictwo Sądu Najwyższego akcentuje jej długotrwałość. Wykładnia art. 52 kodeksu rodzinnego musi być zatem wolna od wszelkiego szablonu i uwzględniać okoliczności danej sprawy. Brać pod uwagę choćby wymogi prowadzonej przez małżonków lub jednego z nich działalności gospodarczej, a także konflikty osobiste, które uniemożliwiają lub znacznie utrudniają zarząd majątkiem wspólnym i zagrażają ekonomicznym podstawom funkcjonowania rodziny.

Tymczasem strony tej sprawy są w faktycznej separacji co najmniej od połowy 2020 r., nie mieszkają we wspólnym domu, nie kontaktują się, mają odrębne rachunki bankowe, nie łożą na utrzymanie dziecka, które mieszka z drugim małżonkiem. Mąż i żona utracili do siebie zaufanie do tego stopnia, że pozwana sama zainicjowała postępowanie rozwodowe, a powód zainicjował postępowanie o naruszenie posiadania. Z tych ustaleń można więc wywodzić, że stan ten zagraża interesom małżonków, a separacja faktyczna jest tylko jego skutkiem – wskazał SN.

Po drugie, inicjowane przez strony postępowania cywilne: rozwodowe oraz o naruszenie posiadania – wskazują na poważne zagrożenie ze strony samych stron dla ich interesów majątkowych oraz dobra rodziny. Choćby dlatego, że pozwana zatrzymała do własnych celów świadczenia rodzinne, które winny służyć obojgu dzieciom, samochód leasingowany do celów działalności gospodarczej powoda, a także korzysta wyłącznie z domu wspólnie wzniesionego za środki z kredytu. Więc choć sama faktyczna separacja nie wystarcza do ustanowienia ich rozdzielności majątkowej, to w przytoczonych okolicznościach jest to możliwe – orzekł SN.

Sygnatura akt: II CSKP 2214/22

Po kilkunastu latach małżeństwa relacje między małżonkami, stronami tej sprawy, zaczęły się psuć. Pojawiły się kłótnie i mężczyzna wyprowadził się z domu wraz z ich kilkunastoletnim synem, którego utrzymuje. Mężczyzna spłaca też kredyt na dom oraz raty leasingu za dwa samochody firmowe dla prowadzonej przez niego działalności. Od jego wyprowadzki żona samodzielnie utrzymuje dom, gdzie mieszka z ich córką, a z mężem nie utrzymuje żadnych kontaktów.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawo dla Ciebie
Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Znamy szacowany koszt
Nieruchomości
Sąsiad buduje ogrodzenie i chce zwrotu połowy kosztów? Przepisy są jasne