To świadczenie należy się już przed emeryturą. Miesięcznie prawie 1800 zł

Świadczenie przedemerytalne funkcjonuje jako „pomost” pomiędzy okresem aktywności zawodowej a emeryturą. Aby je otrzymać należy spełnić warunki ogólne i indywidualne. Liczy się też wiek pracownika, staż pracy i przyczyna rozwiązania stosunku pracy.

Publikacja: 30.09.2024 06:02

Przy wnioskowaniu o świadczenie emerytalne istotne jest m.in. kryterium wieku i przyczyna rozwiązani

Przy wnioskowaniu o świadczenie emerytalne istotne jest m.in. kryterium wieku i przyczyna rozwiązania stosunku pracy

Foto: Adobe Stock

Okres przedemerytalny może być dla wielu osób wyzwaniem. W przypadku zamknięcia zakładu pracy, upadłości zakładu lub upadłości pozarolniczej działalności gospodarczej warto wziąć pod uwagę złożenie wniosku o jedno ze świadczeń wypłacanych przez ZUS.

Jaki jest cel świadczenie przedemerytalnego?

Zasiłek przedemerytalny ma pomóc przede wszystkim osobom, które – na kilka lat przed osiągnieciem uprawnień emerytalnych – z różnych przyczyn straciły pracę, zakończyły aktywność zawodową lub znalazły się w trudnej sytuacji finansowej. Chodzi głównie o sytuacje niezależne od pracownika – m.in. zamknięcie lub ogłoszenie upadłości zakładu pracy, redukcję zatrudnienia i podobne.

Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2024?

Zasady przyznawania świadczenia określa Ustawa z dn. 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Kwota świadczenia podlega okresowej waloryzacji. Od 1 marca 2024 osoby pobierające zasiłek przedemerytalny otrzymują kwotę 1794,70 zł brutto.

Czytaj więcej

Chorzy na cukrzycę mają prawo do tego zasiłku. Jakie warunki trzeba spełnić?

Obowiązek rejestracji w urzędzie pracy

Przyznawanie świadczenia przedemerytalnego jest uzależnione od spełnienia warunków wspólnych i indywidualnych. Pierwsza kategoria warunków obejmuje konieczność bycia zarejestrowanym jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy. Po rejestracji bezrobotny nie może odmówić bez uzasadnionej przyczyny podjęcia propozycji pracy. Kolejny warunek to pobieranie przez co najmniej 180 dni zasiłku dla bezrobotnych, co należy potwierdzić odpowiednim zaświadczeniem.

Zasiłek przedemerytalny po rozwiązaniu stosunku pracy

Jedną z grup posiadających prawo do świadczenia przedemerytalnego są osoby, którym rozwiązano umowy o pracę z przyczyn od nich niezależnych. Pierwsza sytuacja dotyczy pracodawcy niewypłacalnego lub zakładu, który podlega likwidacji. Kolejne to zwolnienia grupowe, likwidacja stanowisk pracy, rozwiązanie stosunku pracy z powodu śmierci pracodawcy i przejścia zakładu na innego pracodawcę. Co ważne, pod uwagę bierze się także sytuacje, gdy pracownik rozwiązał umowę ze względu na tzw. ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę. W kontekście przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego warto pamiętać, że na świadectwie pracy musi pojawić się informacja o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy (a nie pracownika).

Warunki indywidualne: Wiek, staż pracy, przyczyna rozwiązania umowy

Osoba wnioskująca o zasiłek przedemerytalny musi spełnić warunki wspólne, czyli zarejestrować się w urzędzie pracy i pobierać zasiłek dla bezrobotnych. Do tego dochodzi określony kontekst zawodowy, przyczyna zakończenia aktywności zawodowej, wiek pracownika i staż pracy.

Czytaj więcej

Dopłaty do turnusu rehabilitacyjnego dla niepełnosprawnych. I dodatkowy urlop

O zasiłek przedemerytalny może wnioskować pracownik, który w dniu rozwiązania stosunku pracy:

  • ma co najmniej 56 lat (kobiety) lub co najmniej 61 lat (mężczyźni),
  • posiada staż pracowniczy wynoszący min. 20 lat (kobiety) lub min. 25 lat (mężczyźni),
  • był zatrudniony u danego pracodawcy przez co najmniej 180 dni.

Utrata pracy musi nastąpić z powodu niewypłacalności pracodawcy lub likwidacji zakładu.

Kolejna sytuacja wskazana przez ZUS dotyczy pracowników:

  • w wieku co najmniej 55 lat (kobiety) i co najmniej 60 lat (mężczyźni),
  • z okresem uprawniającym do emerytury – min. 30 lat (kobiety) i min. 35 lat (mężczyźni),
  • którym rozwiązano umowę z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy,
  • pracujących w danym zakładzie przez co najmniej 6 miesięcy.

Inna opcja przy wnioskowaniu o świadczenie to udowodnienie okresu uprawniającego do emerytury – min. 35 lat dla kobiet i min. 40 lat dla mężczyzn. Tu również należy spełnić warunki ogólne, być zatrudnionym przez pracodawcę przez min. 6 miesięcy, a przyczyna rozwiązania stosunku pracy musi leżeć po stronie zakładu.

Prawo do zasiłku przedemerytalnego ma również osoba, która straciła pracę z powodu likwidacji zakładu pracy lub niewypłacalności pracodawcy. Kolejny warunek to zatrudnienie przez okres co najmniej 6 m-cy. Do tego dochodzi konieczność udowodnienia okresu uprawniającego do emerytury – min. 34 lata dla kobiet i min. 39 lat dla mężczyzn.

Czytaj więcej

Nowy program dla rodziców od wtorku. 1,5 tys. zł "babciowego" nie tylko dla babć

Kryterium dodatkowe: Praca z wyrobami zawierającymi azbest

Jeszcze inne warunki indywidualne dotyczą osób pracujących w zakładach, które produkowały lub zaprzestały produkcji wyrobów zawierających azbest. Oprócz warunków wspólnych, przy wnioskowaniu o świadczenie przedemerytalne należy udowodnić:

  • min. 10-letni okres pracy w zakładzie (w tym praca we wrześniu 1997 r.),
  • min. 20-letni (kobiety) lub min. 25-letni (mężczyźni) okres uprawniający do emerytury,
  • że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu pracodawcy/zakładu.

Zasiłek przedemerytalny a pozarolnicza działalność gospodarcza

Prawo do zasiłku przedemerytalnego przysługuje także osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i zawodowej z powodu ogłoszenia upadłości prowadzonej pozarolniczej działalności (upadłość musi potwierdzić sąd). Aby zachować prawo do świadczenia przedemerytalnego należy spełnić warunki wspólne, a także kryterium wieku i wymaganego okresu uprawniającego do emerytury:

  • kobiety – 56 lat i 20-letni okres wymagany do emerytury,
  • mężczyźni – 61 lat i 25-letni okres wymagany do emerytury.

Przed ogłoszeniem upadłości pozarolnicza działalność musi być prowadzona nieprzerwanie przez min. 2 lata.

Świadczenie przedemerytalne a ustanie prawa do renty

O wsparcie przedemerytalne mogą też wnioskować osoby, którym wygasło prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. W takiej sytuacji wnioskodawca musi zarejestrować się w urzędzie pracy do 30 dni od dnia ustania prawa do renty. Okres pobierania renty musi być nieprzerwany i wynosić co najmniej 5 lat. Do tego dochodzi kryterium wieku – min. 55 lat dla kobiet i min. 60 lat dla mężczyzn. Dodatkowy warunek to osiągnięcie okresu uprawniającego do emerytury – min. 20 lat dla kobiet i min. 25 lat dla mężczyzn.

Czytaj więcej

Jak wypłacić pieniądze z PPK? I ile się na tym traci?

Zasiłek przedemerytalny a ustanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego

Istnieje możliwość otrzymania świadczenia przedemerytalnego w przypadku ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, gdy zmarła osoba, nad którą sprawowano opiekę. O świadczenie można wnioskować, gdy zasiłek był pobierany nieprzerwanie przez min. 365 dni. Ważne jest również kryterium wieku – do dnia ustania prawa do zasiłku kobiety muszą mieć co najmniej 55 lat, a mężczyźni co najmniej 60 lat. Wymagany okres uprawniający do emerytury wynosi odpowiednio – min. 20 lat dla kobiet i min. 25 lat dla mężczyzn. Obowiązkowy warunek to również rejestracja w urzędzie pracy. Należy to zrobić w okresie maks. 60 dni od dnia ustania prawa do: świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna (z powodu śmierci podopiecznego).

Jak składać wniosek ESP o świadczenie przedemerytalne?

Wniosek o zasiłek przedemerytalny – czyli tzw. „wniosek ESP” – można złożyć elektronicznie przez portal ZUS PUE. Inna opcja to pobranie wniosku ze strony zus.pl lub uzupełnienie formularza w jednym ze stacjonarnych oddziałów ZUS-u. Przy składaniu wniosku należy okazać pakiet dodatkowych dokumentów. Konieczne będzie m.in. przedstawienie świadectw pracy, zaświadczeń z urzędu pracy, informacji o okresach składkowych i nieskładkowych oraz dokumentacji potwierdzającej spełnienie warunków indywidualnych do przyznania świadczenia. Wniosek o świadczenie przedemerytalne należy złożyć do ZUS-u w ciągu 30 od wydania przez urząd pracy zaświadczenia o okresie pobierania zasiłku dla osób bezrobotnych.

Uwaga na limity dodatkowego przychodu

Osoby pobierające zasiłek przedemerytalny i posiadające dodatkowe dochody muszą pamiętać o określonych limitach. Wypłata świadczenia przedemerytalnego zostanie zawieszona, gdy osoba je pobierająca przekroczy kwotę dodatkowego przychodu w wysokości 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia (w roku kalendarzowym poprzedzającym waloryzację). Wypłacane świadczenie ulegnie z kolei zmniejszeniu, gdy kwota dodatkowego przychodu przekroczy 25 proc. przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji.

Okres przedemerytalny może być dla wielu osób wyzwaniem. W przypadku zamknięcia zakładu pracy, upadłości zakładu lub upadłości pozarolniczej działalności gospodarczej warto wziąć pod uwagę złożenie wniosku o jedno ze świadczeń wypłacanych przez ZUS.

Jaki jest cel świadczenie przedemerytalnego?

Pozostało 97% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawnicy
Komisja Wenecka wydała opinie o zmianach w polskim wymiarze sprawiedliwości
Podatki
Spłacasz kredyt rodziców albo męża? Nie skorzystasz z ulgi w PIT