Kryzys na granicy Polski z Białorusią

Zdesperowani ludzie, sterowani przez reżim Łukaszenki, chcą siłowo dostać się w granice UE. Zmobilizowano kilkanaście tysięcy funkcjonariuszy. Podsumowanie dnia.

Stany Zjednoczone wyraziły zaniepokojenie doniesieniami z granicy polsko-białoruskiej i wezwały władze Białorusi do natychmiastowego zatrzymania kampanii organizowania i wymuszania napływu nielegalnych migrantów przez swoje granice.

Wkrótce pojawi się pytanie, czy Polska jest skutecznym strażnikiem granicy Unii Europejskiej – mówi Paweł Kowal, poseł Koalicji Obywatelskiej.

Jeżeli państwu nie odpowiada zamknięcie granicy, uważacie, że jesteście ograniczeni w swojej działalności, to możecie z drugiej strony pokazywać - powiedział w TVN24 wiceszef MSZ Piotr Wawrzyk, poseł PiS.

Obserwując wydarzenia na granicy polsko-białoruskiej Litwa przygotowuje się na podobny scenariusz.  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych tego kraju zaproponowało wprowadzenie stanu nadzwyczajnego,

Przygotowujemy się na wszystkie możliwe scenariusze – powiedział Rustamas Liubajevas, szef straży granicznej Litwy.

Liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska poinformowała, że odbyła rozmowę telefoniczną z prezydentem Dudą. Obie strony zgodziły się, że sytuacja na granicy to celowa eskalacja napięcia ze strony Aleksandra Łukaszenki, na którą Unia Europejska powinna zdecydowanie zareagować.

Anton Byczkowski, rzecznik białoruskiego Państwowego Komitetu Straży Granicznej, powiedział agencji Associated Press, że migranci na granicy starają się "skorzystać ze swojego prawa do ubiegania się o status uchodźcy w UE”. 

Byczkowski oświadczył, że migranci   "nie stanowią żadnego zagrożenia".

Zamykamy to przejście dopiero jutro rano, żeby tiry, które już stoją w kolejce, mogły spokojnie przejechać - powiedział wiceszef MSWiA Maciej Wąsik w "Gościu Wydarzeń" Polsat News.

Wiceminister uważa, że "taki zorganizowany atak na granicę powinien dać Europie do myślenia" i spowodować silne sankcje UE wobec Mińska.

Jutro od 7 rano zawieszony zostanie ruch graniczny na przejściu w Kuźnicy Białostockiej.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wydała oświadczenie w sprawie sytuacji kryzysu migracyjnego na wschodniej granicy Unii Europejskiej.

- Są takie momenty w życiu naszego narodu, gdzie musimy zapomnieć o politycznych interesach, animozjach, sporach i w duchu jedności oraz solidarności zadbać o interes naszego kraju - powiedziała marszałek Sejmu Elżbieta Witek.

Białoruś liczy na to, że opinia publiczna w Polsce i na Zachodzie będzie wywierała dodatkową presję na polski rząd, by ugiął się pod naciskiem i zaakceptował utworzenie stałego szlaku migracyjnego przez terytorium RP - przekazał rzecznik Ministra-Koordynatora Służb Specjalnych Stanisław Żaryn.

Dwie rosyjskie agencje informacyjne - Interfax i RIA Nowosti poinformowały, że na granicy polsko-białoruskiej, po stronie Polski, padły strzały. Agencje powołują się na wypowiedź Antona Bychowskiego, przedstawiciela Białoruskiego Państwowego Komitetu Straży Granicznej.

- Nawet jeżeli do Polski chce się dostać 1500 osób, nawet jeśli 5 tysięcy, to czy my naprawdę nie możemy ich w Polsce przyjąć? - mówi europosłanka Janina Ochojska.

W związku z sytuacją na granicy z Białorusią, żołnierze z dwóch batalionów lekkiej piechoty - Białystok i Hajnówka - zostali wezwani do swoich jednostek w trybie alarmowym.

Dzisiaj mamy do czynienia z najtrudniejszą sytuacją od początku konfliktu na granicy. W sposób zorganizowany reżim Łukaszenki organizuje grupy, które uderzają na granicę - powiedział po naradzie w BBN rzecznik rządu Piotr Müller.

Służbom MSWiA i żołnierzom udało się zatrzymać pierwszą masową próbę sforsowania granicy. Obecnie migranci rozbili obóz w rejonie Kuźnicy. Są cały czas pilnowani przez białoruskie służby.

Szef BBN po zakończonym spotkaniu poinformował, że omawiano kroki jakie należy podjąć w reakcji na sytuację na granicy. - Prezydent podejmie kolejne kontakty z sojusznikami z UE i NATO - zapowiedziano.

Liderzy Lewicy zaapelowali o zwołanie przez prezydenta Andrzeja Dudę Rady Bezpieczeństwa Narodowego w związku z sytuacją na granicy z Białorusią. - O czym z nią rozmawiać? - komentuje pomysł wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki.

Imigranci przebywający w obozie w miejscowości Rukla na Litwie zorganizowali protest, domagając się umożliwienia im opuszczenia obozu.

Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa zabrała głos w sprawie napływu migrantów na granicę polsko-białoruską. Zasugerowała, że Polska powinna przyjąć tylu migrantów, ilu żołnierzy wysłała do Iraku.

Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że rząd jest zdeterminowany, by bronić bezpieczeństwa Polski oraz całej UE.

Wiceminister sprawiedliwości Paweł Jabłoński poinformował, że prezydent Andrzej Duda i prezydent Litwy Gitanas Nauseda "omawiali wspólne działania wobec hybrydowych ataków ze strony służb A. Łukaszenki"

MON zamieszcza kolejne filmy ilustrujące agresywne próby forsowania granicy od strony Białorusi.

Komisja Europejska zdecydowanie odrzuca próby instrumentalizacji ludzi dla celów politycznych - powiedział rzecznik Komisji Europejskiej Adalbert Jahnz, komentując sytuację na granicy polsko-białoruskiej.

Niemiecki dziennik "Die Welt" informuje o planowanych nowych przylotach z Bliskiego Wschodu na Białoruś. Już wkrótce loty może przyjmować także port lotniczy w Grodnie, 20 km od granicy z Polską.

Prezydent Andrzej Duda spotka się z uczestnikami sztabu kryzysowego, który od  godz. 13 rozmawia na temat sytuacji na granicy. (PAP)

Poseł PO Robert Tyszkiewicz apeluje do rządu o wezwanie na granice polsko-białoruską Frontexu i konsultacje z NATO. "A prezydent Duda powinien natychmiast zwołać RBN" - pisze poseł.

Taktykę Białorusi, wykorzystującą migrantów do wywierania nacisków na Unię Europejską, NATO uznaje za "nieakceptowalną". Obawia się też eskalacji napięcia na granicy polsko-białoruskiej.

Zamknięcie granicy Polska-Białoruś, choć uderzy także w polską gospodarkę, może się okazać jedynym wyjściem, by zmusić Łukaszenkę do zmiany polityki - mówi były ambasador na Białorusi Leszek Szerepka.

- Grupa kilkuset osób zmierza w stronę przejścia granicznego w Kuźnicy - poinformował rzecznik.

Niezależna białoruska telewizja podaje, że dzisiejszy marsz na granicę Kurdowie zorganizowali z własnej inicjatywy - według informacji serwisu Kurdowie "chcieli dotrzeć do przejścia granicznego i tam podjąć próbę legalnego przekroczenia granicy". "Jednakże białoruscy strażnicy graniczni zmusili ich, by zeszli z drogi i weszli do lasu" - czytamy. 

- Premier Morawiecki powinien w trybie pilnym zażądać zwołania posiedzenia Rady Europejskiej ws. sytuacji na Białorusi - mówi europoseł Nowej Lewicy.

Wicemarszałek Sejmu apeluje do prezydenta Andrzeja Dudy o zwołanie w trybie pilnym posiedzenia Rady Bezpieczeństwa Narodowego. - Panie prezydencie, to jest nasza wspólna granica, to jest nasz wspólny problem - mówi Czarzasty.

Polityk Razem podkreślał, że "źródło tej sytuacji to samoloty, które zwożą imigrantów do Mińska". - Wiemy, że te samoloty należą do firm z krajów UE. To można zatrzymać. Ale do tego potrzebna jest sensowna polityka współpracy z naszymi europejskimi partnerami - mówi Zandberg.

"Módlmy się gorąco o pokój na wschodniej granicy Polski, za wszystkich migrantów tam przebywających, za mieszkańców tych okolic, za służby państwowe, w tym Straż Graniczną i wojsko, za polityków, Polaków i Białorusinów" - czytamy w apelu arcybiskupa Stanisława Gądeckiego.

- Bardzo bym chciał, abyśmy bez wyjątku byli solidarni w tym momencie. Powstrzymam się od krytyki, chociaż bardzo się niepokoje. To ostatni moment, aby władza, rząd i prezydent wzięli się do roboty - oświadczył przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk.

"Większość z nich to ludzie uciekający przed konfliktami i ekstremalnym ubóstwem spowodowanym zmianami klimatycznymi. (...) Nie zapominajmy, że to LUDZIE. Mający szczególne, trudne doświadczenia z najbliższej przeszłości. Przybyli z nadzieją na lepszą, bezpieczną przyszłość" - pisze o imigrantach na granicy Polski z Białorusią europosłanka Koalicji Obywatelskiej, Janina Ochojska.

Świadkowie twierdzą, że w Bruzgach wylądowała duża liczba żołnierzy z amunicją. Według niektórych doniesień są to funkcjonariusze ochrony z wojsk wewnętrznych - jest to informacja niepotwierdzona.

"Wspólnie ze służbami MSWiA jesteśmy przygotowani do obrony polskiej granicy" - pisze Błaszczak na Twitterze.

O sytuacji na granicy informuje w depeszy agencja Reutera. Reuters pisze o "setkach imigrantów zmierzających na granicę Polski z Białorusią".

Pisze o tym na Twitterze dziennikarka Hanna Liubakowa. Jak dodaje "nie wiadomo czy dotarli oni do Polski".

Jak informuje WOT "od godziny 10:30 100 proc. żołnierzy" 1,2,4 Brygady Obrony Terytorialnej "jest w 6-godzinnej gotowości do działania". "Żołnierze! Sprawdźcie wyposażenie i środki łączności, powiadomcie pracodawców i bliskich" - apeluje WOT na Twitterze.

"Zwiększyliśmy liczbę funkcjonariuszy Straży Granicznej, policjantów i żołnierzy" w rejonie Kuźnicy - napisał Kamiński na Twitterze.

Liderka białoruskiej opozycji, przebywająca na wygnaniu na Litwie Swietłana Cichanouska wzywa do zdecydowanej reakcji UE na działania Aleksandra Łukaszenki. Cichanouska, która przez białoruską opozycję uznawana jest za prawdziwą zwyciężczynię wyborów prezydenckich z sierpnia 2020 roku podkreśliła, że to Łukaszenko jest "w pełni odpowiedzialny za hybrydowy atak na Polskę, Litwę i Unię Europejską".

Onet podaje, że z jednostki wojskowej we wschodniej części Polski skierowano na granicę dodatkowych żołnierzy wyposażonych w kamizelki kuloodporne i gaz żelowy.

Z informacji telewizji NEXTA wynika, że większość imigrantów eskortowanych przez białoruskie służby to Kurdowie, którzy przybyli na Białoruś z Iraku.

"Granica państwa polskiego to nie jest tylko linia na mapie. Za nią przelewały krew pokolenia Polaków" - pisze na Facebooku premier Mateusz Morawiecki.

Z informacji podanych przez Żaryna wynika, że "na Białorusi, przy granicy z Polską, zgromadziła się duża grupa migrantów. Ruszyli właśnie w stronę granicy RP. Będą próbowali masowo wkroczyć do Polski". "Kolejne informacje pokazują, że grupa jest pod ścisłą kontrolą uzbrojonych Białorusinów. To oni decydują, którędy przemieszcza się grupa. To kolejna wroga białoruska akcja wymierzona w Polskę" - podkreślił Żaryn.

Na granicy Polski z Białorusią od 3 września obowiązuje stan wyjątkowy w związku ze zwiększoną presję migracyjną na granicę Polski na tym jej fragmencie. Presja ma być efektem wojny hybrydowej prowadzonej przez władze Białorusi, którzy sprowadzają na terytorium swojego kraju imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, a następnie ułatwiają im przedostanie się na granicę z Polską, a także granice z Litwą i Łotwą. Działania te są odpowiedzią reżimu w Mińsku na sankcje nałożone na Białoruś przez UE.

W związku z sytuacją na granicy rząd podjął decyzję o budowie wysokiej na 5,5 metra zapory na granicy. Zapora ma powstać do połowy 2022 roku.