Spółka komandytowa jest spółką niebędącą osobą prawną, a tym samym spółką niebędącą podatnikiem podatku dochodowego. Oznacza to, że podatnikami podatku dochodowego są jej wspólnicy (komplementariusze i komandytariusze), będący osobami fizycznymi lub prawnymi. W zależności od tego, czy wspólnik spółki komandytowej jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych czy prawnych, do opodatkowania jego dochodu z udziału w zyskach spółki znajdą zastosowanie odpowiednio przepisy ustawy o PIT lub ustawy o CIT.
Proporcjonalnie do udziału w zyskach...
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika będącego osobą fizyczną określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz zasadniczo łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według progresywnej skali podatkowej (art. 8 ust. 1 ustawy o PIT). Analogicznie, w przypadku wspólnika będącego osobą prawną, przychody z udziału w takiej spółce ustalone proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku, określanego na podstawie umowy spółki, łączy się z przychodami z pozostałych źródeł (art. 5 ust. 1 ustawy o CIT).
... określonego w umowie
Udział wspólnika w zyskach oraz stratach spółki osobowej może być dowolnie określony przez wspólników w umowie spółki, w szczególności udział ten – z perspektywy prawa handlowego – nie musi odzwierciedlać wartości rynkowej wkładów wnoszonych przez poszczególnych wspólników. Od 1 stycznia 2015 r. wprowadzono obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej umowy spółki niebędącej osobą prawną. Obowiązek dokumentacyjny obejmuje umowy, w których łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50 000 euro. W przypadku zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną należy w szczególności opisać przyjęte w umowie zasady, dotyczące praw wspólników (stron umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach.
Spółka komandytowa może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Wspólnik spółki komandytowej (np. komandytariusz) może zawierać ze spółką skuteczne umowy cywilnoprawne, np. umowy pożyczki, w następstwie których może uzyskiwać od spółki wynagrodzenie, np. w formie odsetek lub prowizji. Spółka komandytowa, która ma odrębną od wspólników podmiotowość prawną i odrębny od wspólników majątek, jest stroną stosunku prawnego i dłużnikiem wspólnika, który zawarł z nią umowę pożyczki. W zależności od woli stron, pożyczka może być odpłatna lub nieodpłatna.
Wariant 1. Odpłatna pożyczka
Z podatkowego punktu widzenia należy w szczególności zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT (odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 13 ustawy o CIT) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów. Organy podatkowe oraz sądy administracyjne dość konsekwentnie prezentują niekorzystne dla podatników stanowisko, że udzielenie pożyczki spółce niebędącej osobą prawną przez jednego ze wspólników, stanowiące czynność objętą dążeniem do celu spółki, wypełnia dyspozycję powołanego art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT (por. np. interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 grudnia 2013 r., ILPB4/423-340/13-5/MC).