VAT: zaliczka i dostawa na jednej fakturze

Przedsiębiorca może wystawić dokument sprzedaży na całą wartość transakcji poprzedzonej otrzymaniem zaliczki. Ale tylko gdy obowiązek podatkowy od obu tych zdarzeń powstaje w tym samym okresie rozliczeniowym (miesiącu lub kwartale).

Publikacja: 25.03.2019 05:20

VAT: zaliczka i dostawa na jednej fakturze

Foto: Adobe Stock

- Prowadzę księgowość w firmie, która zajmuje się hurtowym handlem opakowaniami. VAT rozliczamy za okresy miesięczne. Dość często zdarza się, że w danym miesiącu otrzymujemy zaliczkę od kontrahenta na poczet zamówionych towarów i w tym samym miesiącu następuje dostawa towarów. Jeżeli otrzymanie zaliczki i dostawa towarów mają miejsce w tym samym miesiącu, to czy– w ramach uproszczenia – można zamiast faktury zaliczkowej i faktury końcowej wystawić tylko jedną fakturę na całą wartość sprzedaży? – pyta czytelnik.

Czytaj także: VAT: zaliczkę trzeba rozliczyć niezależnie od wystawienia faktury

Jeżeli podatnik rozlicza VAT za okresy miesięczne, to w opisanej sytuacji obowiązek podatkowy związany z otrzymaniem zaliczki i z dostawą towarów, w przypadku gdy oba te zdarzenia miały miejsce w jednym miesiącu, powstał dwukrotnie w czasie tego samego okresu rozliczeniowego (miesiąca). Pierwszy raz powstał on w dniu otrzymania zaliczki, w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT). Drugi raz - w dniu dostawy towarów, w odniesieniu do pozostałej części zapłaty należnej od nabywcy (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). W rezultacie VAT należny od całej dostawy należy wykazać i rozliczyć za jeden i ten sam okres rozliczeniowy.

Standardowe udokumentowanie tej transakcji polega na wystawieniu faktury zaliczkowej, a następnie faktury końcowej.

Określony termin i elementy

Otrzymana przez podatnika zaliczka na poczet skonkretyzowanej dostawy towarów powinna być udokumentowana fakturą zaliczkową, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT wystawioną nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano część zapłaty od nabywcy. Zgodnie z art. 106f ust. 1 ustawy o VAT faktura ta powinna zostać wystawiona w ściśle określony sposób, a mianowicie powinna zawierać: datę wystawienia, kolejny numer, dane podatnika i nabywcy (imiona i nazwiska lub nazwy, ich adresy i numery NIP), datę otrzymania zapłaty, otrzymaną kwotę zapłaty, kwotę VAT oraz dane dotyczące zamówienia lub umowy.

Natomiast po zrealizowaniu dostawy towarów, podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę końcową, o której mowa w art. 106f ust. 3 ustawy o VAT. Ma na to czas do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce dostawa. Faktura ta obejmuje pozostałą część zapłaty i wskazuje na numer faktury zaliczkowej.

Skoro w sytuacji opisanej w pytaniu:

- otrzymanie zapłaty i dokonanie dostawy powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tym samym okresie rozliczeniowym oraz

- termin wystawienia faktury zaliczkowej i faktury końcowej jest taki sam i przypada 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano zaliczkę /dokonano dostawy towarów

– to taki przebieg transakcji i jej podatkowego rozliczenia powoduje powstanie pytania o możliwość udokumentowania zaliczki i dostawy towarów jedną fakturą. Rozwiązanie to byłoby niewątpliwie znacznym ułatwieniem w udokumentowaniu transakcji, ponieważ zamiast faktury zaliczkowej i faktury końcowej podatnik wystawiłby jedną fakturę na całą wartość dostawy.

Fiskus się zgadza na uproszczenie...

Jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania zaliczki i dokonania dostawy towarów powstaje w tym samym okresie rozliczeniowym (miesiącu lub kwartale), to organy podatkowe dopuszczają możliwość zafakturowania transakcji jedną fakturą stwierdzającą dostawę towarów. W takim przypadku można zrezygnować z wystawienia faktury zaliczkowej i wystawić jedną fakturę obejmującą całą wartość transakcji (łącznie z kwotą otrzymanej zaliczki). Przy czym jej treść powinna dodatkowo wskazywać na dane dotyczące otrzymanej zaliczki. Na poprawność takiego rozwiązania wskazują interpretacje indywidualne Dyrektora IS w Łodzi z 2 grudnia 2014 r. (IPTPP2/ 443-694/14-2/DS), Dyrektora IS w Bydgoszczy z 19 lutego 2015 r. (ITPP3/443-684/14/MD) oraz Dyrektora KIS z 14 marca 2018 r. (0114-KDIP1-3.4012.111. 2018.1.ISZ). W tym ostatnim piśmie organ podatkowy potwierdził, że: „(...) Spółka może zrezygnować z wystawienia faktury zaliczkowej i ograniczyć się do wystawiania faktury zawierającej elementy, o których mowa w art. 106e-106f ustawy, w której uwzględni całość dokonanej dostawy (łącznie z kwotą otrzymanej zaliczki lub zaliczek).

W takim przypadku właściwe jest dokumentowanie dokonania transakcji poprzez wystawienie jednego dokumentu – faktury rozliczeniowej, której treść będzie poszerzona o dane wskazane w art. 106f ustawy o VAT, tj.: kwotę zapłaty, kwotę podatku, datę i kwotę brutto otrzymanej zaliczki. Zaznaczyć przy tym należy, że wystawienie dwóch faktur, tj. faktury na zaliczkę i faktury na ostateczne rozliczenie – również nie jest błędem".

Przykład

7 marca podatnik otrzymał zaliczkę na poczet przyszłej dostawy towarów, a 30 marca sprzedał towary zamówione przez kontrahenta.

1. Obowiązek podatkowy powstał:

- z tytułu otrzymanej zaliczki w odniesieniu do otrzymanej kwoty – 7 marca,

- z tytułu dostawy towarów w odniesieniu do zapłaty pomniejszonej o kwotę zaliczki – 30 marca.

2. Termin wystawienia faktury zaliczkowej i faktury końcowej upływa 15 kwietnia.

Skoro otrzymanie zaliczki i dokonanie dostawy towarów spowodowały powstanie obowiązku podatkowego w tym samym okresie rozliczeniowym (w marcu) oraz dla obu czynności, tj. zaliczki i dostawy towarów końcowy termin wystawienia faktury jest taki sam (15 kwietnia), to podatnik może udokumentować transakcje jedną fakturą, a więc bez potrzeby odrębnego wystawiania faktury zaliczkowej i faktury końcowej.

Jeżeli podatnik otrzymaną zaliczkę i dokonaną dostawę udokumentuje jedną fakturą, to konsekwentnie w ewidencji VAT i JPK_VAT wykazuje całą wartość dostawy (bez podziału na zaliczkę i na dostawę pomniejszoną o zaliczkę).

...gdy jest spełniony warunek

W ten sam sposób można dokumentować zaliczki otrzymane na poczet wykonania usług. Jeżeli w ramach danej transakcji daty powstania obowiązku podatkowego związane z otrzymaniem zaliczki i świadczeniem usługi przypadają w tym samym okresie rozliczeniowym, a termin wystawienia obu faktur (zaliczkowej i końcowej) byłby taki sam, to nie ma przeszkód, aby całą wartość usługi, obejmującą także zaliczkę, udokumentować jedną fakturą.

Jeżeli natomiast otrzymanie zaliczki oraz dostawa towarów (wykonanie usługi) następują w różnych okresach rozliczeniowych, tzn. powodują powstanie obowiązku podatkowego w różnych miesiącach (kwartałach), to takie czynności powinny być dokumentowane odrębnie, tj. fakturą zaliczkową i fakturą końcową. Choć taki sposób postępowania nie zaoszczędzi podatnikowi czasu, to jest on prawidłowy.

Przykład

28 marca podatnik otrzymał zaliczkę na poczet przyszłej dostawy towarów. Dostawa towarów nastąpiła 3 kwietnia.

1. Obowiązek podatkowy powstał:

- z tytułu otrzymanej zaliczki w odniesieniu do otrzymanej kwoty – 28 marca,

- z tytułu dostawy towarów w odniesieniu do zapłaty pomniejszonej o kwotę zaliczki – 3 kwietnia.

2. Termin wystawienia:

- faktury zaliczkowej – do 15 kwietnia,

- faktury końcowej – do 15 maja.

Podatnik powinien wystawić zarówno fakturę zaliczkową, jak i fakturę końcową. Każda z tych faktur dokumentuje bowiem zdarzenie, co do którego obowiązek podatkowy powstał w innym okresie rozliczeniowym. Wystawienie jednej faktury obejmującej całą wartość dostawy, nawet przy dochowaniu terminu jej wystawienia w odniesieniu do całej transakcji (tj. do 15 kwietnia), nie będzie rozwiązaniem prawidłowym.

podstawa prawna: art. 19a ust. 1 i 8, art. 106b ust. 1 pkt 4 oraz art. 106f ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)

- Prowadzę księgowość w firmie, która zajmuje się hurtowym handlem opakowaniami. VAT rozliczamy za okresy miesięczne. Dość często zdarza się, że w danym miesiącu otrzymujemy zaliczkę od kontrahenta na poczet zamówionych towarów i w tym samym miesiącu następuje dostawa towarów. Jeżeli otrzymanie zaliczki i dostawa towarów mają miejsce w tym samym miesiącu, to czy– w ramach uproszczenia – można zamiast faktury zaliczkowej i faktury końcowej wystawić tylko jedną fakturę na całą wartość sprzedaży? – pyta czytelnik.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego