Spółka kupiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Czy taka transakcja wymaga rozpoznania wartości firmy po stronie aktywów spółki? Jak ją ustalić? Jakie są zasady wyceny wartości firmy?
– pyta czytelniczka.
W jednostkowym sprawozdaniu finansowym, w grupie wartości niematerialnych i prawnych, znajduje się pozycja „Wartość firmy". Jest to tzw. nabyta wartość firmy, którą rozpoznaje w bilansie spółka przejmująca inną spółkę. Wartość firmy powstanie przy rozliczeniu połączenia spółek metodą nabycia. Zagadnienie to uregulowane zostało w rozdziale 4a ustawy o rachunkowości (dalej: uor).
Wartość firmy występuje także w sprawozdaniach skonsolidowanych (rozdział 6 uor). W tym przypadku skonsolidowana wartość firmy powstaje przy przejmowaniu udziałów w jednostkach zależnych przez jednostkę dominującą i powstaniu grupy kapitałowej.
Ekonomiczna interpretacja nabytej wartości firmy sprowadza się do faktu, że kupujący firmę jest skłonny zapłacić za nią więcej, niż to wynika z wartości godziwej przejętych aktywów netto. Oznacza to, że cena nabycia przedsiębiorstwa przewyższa wartość godziwą jego aktywów pomniejszonych o zobowiązania. Wartościowo aktywa netto odpowiadają więc kapitałowi własnemu przejmowanej firmy. Wartość firmy powstanie, gdy dla kupującego przejmowana firma jest więcej warta jako całość niż poszczególne składniki jej aktywów. Wynika to z elementów nieujawnionych w bilansie spółki przejętej, takich jak jej pozycja rynkowa, know-how, baza klientów, struktura organizacyjna itp. Rozliczenie połączenia metodą nabycia polega na dodaniu aktywów spółki przejmowanej, wyrażonych w wartości godziwej, do aktywów spółki przejmującej wyrażonych w wartości księgowej. Taka prezentacja nie odzwierciedla jednak wartości i potencjału rynkowego przejmowanej spółki jako całości. I właśnie rozpoznanie nabytej wartości firmy pozwala na księgowe ujęcie i prezentację przejęcia jednostki po cenie wyższej od wartości jej aktywów netto. Jednocześnie wartość firmy pozwala na zbilansowanie aktywów i pasywów w bilansie spółki przejmującej po przejęciu.
