Statystycznie kobiety zarabiają mniej od mężczyzn, choć wykonują taką samą lub porównywalną pracę co oni. Problem ten, zwany "luką płacową" występuje na całym świecie. W Polsce - informuje MRPiPS - w zależności od przyjętej metody doboru danych i obliczeń, kobiety zarabiają średnio od 7 proc. do 17 proc. mniej niż mężczyźni (co przekłada się na średnio o 700 zł niższe wynagrodzenie, a im wyższe stanowisko – tym większe różnice, sięgające nawet kilku tysięcy złotych). Np. według danych Eurostatu (2014), Polskę charakteryzuje jedna z najniższych wartości luki płacowej w Unii Europejskiej - różnica w zarobkach wynosi bowiem 7,7 proc. na niekorzyść kobiet, podczas gdy średnia unijna to 16,7 proc. (różnica średniej stawki godzinowej brutto w całej gospodarce).
Równe płace to korzyści dla szefa
- Luka płacowa jest zjawiskiem złożonym, bo wynika z współwystępowania wielu czynników wpływających na sytuację kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Są wśród nich różnice obiektywne, takie jak odmienne wykształcenie, doświadczenie zawodowe, czy wykonywany zawód. Są również czynniki, na które pracownicy mają mniejszy wpływ - takie jak segregacja na rynku pracy, czy długość stażu pracy wynikająca z wykonywanych ról społecznych - wyjaśnia MRPiPS.
Ministerstwo podkreśla, że zagwarantowanie równej płacy za tę samą pracę lub pracę tej samej wartości jest nie tylko prawnym obowiązkiem każdego pracodawcy, ale też niesie ze sobą korzyści dla pracodawcy - jest wyrazem tworzenia atrakcyjnych stanowisk pracy, które przyciągają najbardziej utalentowane osoby oraz dają motywację dotychczasowym pracownikom. To przekłada się z kolei na zwiększenie konkurencyjności danego pracodawcy, co ma duże znaczenie w czasach „rynku pracownika".
Wielu pracodawców na bieżąco monitoruje średnie wynagrodzenia w poszczególnych grupach pracowników. Punktem odniesienia jest zazwyczaj średnia dla całego podmiotu lub konkretnego działu. Nie negując takiego podejścia, MRPiPS proponuje oszacowanie tzw. „skorygowanej luki płacowej" - płace pracowników porównuje się z uwzględnieniem takich cech jak: płeć, wiek, wykształcenie, zajmowane stanowisko, wymiar czasu pracy oraz staż pracy.
Komu podnieść lub obniżyć
Weryfikację może ułatwić przygotowana przez MRPiPS aplikacja komputerowa „Równość płac". W łatwy sposób pomoże oszacować różnice w wynagrodzeniach pracowników, z uwzględnieniem ich płci, wieku wykształcenia oraz innych wybranych cech. Aplikacja dostępna jest bezpłatnie. Jak podkreśla MRPiPS, ma pomóc wszystkim, którzy zatrudniają pracowników, w kształtowaniu świadomej i niedyskryminującej ze względu na płeć polityki płacowej.