Dyrektora nie mogą obciążyć jedynie zarzuty rodziców

Takiego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach.

Wójt Gminy odwołał zarządzeniem dyrektor Zespołu Szkolno – Przedszkolnego bez wypowiedzenia. Stwierdził, że z dniem odwołania moc tracą wszelkie pełnomocnictwa udzielone dyrektor oraz zarządzenie w sprawie powierzenia jej tego stanowiska.

Wyjaśniając przyczyny odwołania, urzędnik stwierdził, że dalsze wykonywanie funkcji kierowniczych godziłoby w interes szkoły i powodowałoby destabilizację w jej funkcjonowaniu w zakresie zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. To z kolei naruszałoby interes publiczny. Wójt w swoim zarządzeniu powołał się min. na pozytywną opinię Kuratorium Oświaty.

Urzędnik ponadto zwrócił uwagę na pismo rodziców, zawierające wniosek o podjęcie stanowczych kroków, zmierzających do odwołania dyrektora z piastowanej funkcji. Wynikało z niego, że dalsze sprawowanie funkcji dyrektora całkowicie uniemożliwia prawidłowe działanie placówki, ze względu na szerzenie przejawów nietolerancji oraz dyskryminacji, a także brak respektowania zasad współżycia wobec uczniów i ich rodziców. Zdaniem rodziców i ich dzieci, dalsza współpraca z dyrektorem była niemożliwa.

Kolejnym, przysłowiowym gwoździem do trumny dyrektor miało być przeprowadzone w szkole postępowanie kontrolne, dotyczące wyjazdu studyjnego nauczycieli. Kontrola wykazała nieprawidłowości w zakresie wyboru ofert przewoźników. Ustalono, że firma, która miała przewozić nauczycieli, tak naprawdę należała do męża dyrektor, a kierowcą autobusu miał być jej syn.

Wójt wskazał, iż przewoźnik nie posiadał wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz licencji na wykonywanie krajowego i zagranicznego transportu osób.

Zdaniem urzędnika wybór nieuprawnionej firmy przewozowej mógł narazić na niebezpieczeństwo życie i zdrowie przewożonych osób, jak również wpłynąć na uzyskanie korzyści majątkowej przez najbliższych członków rodziny. Wójt dodał, iż takie działanie doprowadziło do rażącego naruszenia prawidłowości dysponowania środkami budżetowymi, a także naruszenia zasad gospodarowaniem mieniem.

Wójt na koniec dodał, iż dyrektor przekroczyła również swoje uprawnienia jako zarządca, poprzez przygotowania do likwidacji oddziałów przedszkolnych w gminie. Na zebraniach z rodzicami, bez porozumienia z organami, informowała o zmianie i przeniesieniu poszczególnych grup przedszkolnych do innych placówek.

Zdaniem urzędnika, działanie dyrektora nastąpiło bez zgody i wiedzy wójta – organu faktycznie prowadzącego szkołę, który następnie zmuszony był do organizowania spotkań z mieszkańcami i dementowania zasłyszanych informacji.

Sprawą zainteresował się wojewoda, który rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność zarządzenia wójta, jako sprzecznego ustawą o systemie oświaty.

Wojewoda wyjaśnił, że odwołanie dyrektora szkoły dopuszczalne jest jedynie w przypadkach szczególnie uzasadnionych, czy to niezależnych od dyrektora, czy też przez niego niezawinionych, gdy konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie wykonywania przez dyrektora funkcji, bowiem dalsze jej sprawowanie godziłoby w interes szkoły i powodowałoby destabilizację w jej funkcjonowaniu w zakresie zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

Urzędnik dodał, iż mając na uwadze gwarantowaną przez ustawodawcę trwałość zatrudnienia nauczyciela na stanowisku kierowniczym, to nie można dopuścić, by miała ona charakter iluzoryczny. Dopiero w oparciu o sumienną ocenę pracy dyrektora, dopuszczalne jest jego ewentualne odwołanie ze stanowiska - czego w przedmiotowej sprawie nie uczyniono.

Wojewoda wyraził pogląd, iż ocena pracy dyrektora, dokonana pod wpływem ogólnikowego pisma rodziców, pozostaje niewłaściwa, tym bardziej, że do tego celu istnieje specjalna procedura.

Pełnomocnik wójta skierował sprawę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Stwierdził w skardze, że odwołania dyrektora dokonał uprawniony do tego podmiot, po zasięgnięciu opinii Kuratora Oświaty. Organ uznał powody odwołania dyrektora za w pełni wyczerpujące znamiona przypadku szczególnie uzasadnionego. Zdaniem pełnomocnika, gdyby kurator miał jakiekolwiek wątpliwości, co do zasadności odwołania dyrektora, wówczas nie wydałby pozytywnej opinii w tej sprawie.

WSA 22 lipca 2014 roku oddalił skargę. Sąd stwierdził, że w sytuacji, gdy występują przesłanki podjęcia decyzji o charakterze uznaniowym, to uzasadnienie powodów jej wydania musi być bardzo szczegółowe, pełne i przekonujące. Tak się jednak zdaniem WSA nie stało.

Sąd stwierdził, iż wójt nie przedstawił w uzasadnieniu zarządzenia takiego wywodu, który pozwalałby przyjąć za słuszne zastosowanie wobec dyrektora Zespołu Szkolono-Przedszkolnego instytucji odwołania ze stanowiska, na podstawie ustawy o systemie oświaty. Wbrew stanowisku wójta, podjęcie odwołania w trybie natychmiastowym bez wykazania wystąpienia przesłanki szczególnie uzasadnionych przypadków, stanowi o istotnym naruszeniu przepisów prawa, dającego podstawę do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego.

WSA odnosząc się do oceny pisma rodziców wyraził pogląd, iż ma ono charakter ogólny. Jest osadzone na subiektywnych przekonaniach autorów i sprowadza się jedynie do wyrażenia dezaprobaty dla działań dyrekcji. Z tych przyczyn sformułowany przez organ zarówno zarzut szerzenia przejawów nietolerancji jak i dyskryminacji a także braku respektowania przez dyrektora zasad współżycia wobec uczniów i ich rodziców, wymaga udokumentowania i dokładnego wyjaśnienia, jaki rodzaj zachowania został zakwalifikowany w przedstawiony sposób i dlaczego (IV SA/Gl 1356/13).