Kwatery wojska na innych prawach

W sprawie o przyznanie lokalu socjalnego osobom eksmitowanym z mieszkania znajdującego się w gestii Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, agencja nie może jednocześnie żądać od gminy odszkodowania za jego niedostarczenie.

Tak wynika z [b]uchwały Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 56/09)[/b] podjętej w celu wyjaśnienia wątpliwości prawnej, jaka pojawiła się na tle sprawy wniesionej przez Wojskową Agencję Mieszkaniową przeciwko małoletnim Paulinie i Natalii D. oraz gminie miasta Ostróda.

Zasadniczo, zgodne z art. 45 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FA0350CE0D1713DF539EBCE953D3F08C?id=177138]ustawy z 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych[/link], przymusowe przekwaterowanie lub wykwaterowanie (eksmisja) z mieszkań znajdujących się w zasobach WAM odbywa się na wniosek dyrektora oddziału regionalnego WAM w trybie administracyjnym.

W ust. 3. art. 45 wprowadzono jednakże wyjątek od tej zasady: jeśli przymusowo wykwaterowany ma być obłożnie chory, małoletni itp., WAM musi wystąpić do sądu z pozwem o eksmisję, o orzeczenie o uprawnieniu tych osób do lokalu socjalnego oraz „o wezwanie do udziału w procesie gminy oraz określenie odszkodowania”.

Problem w tym, że [b]w przepisie nie wskazano wprost, o jakie odszkodowanie chodzi i kto ma być adresatem żądania: osoba eksmitowana zajmująca bezprawnie lokum czy też gmina[/b].

W tej sprawie WAM uznała, że jest nim gmina i że chodzi o odszkodowanie, o którym mowa w art. 18 ust. 5[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D837FEDEA656A9AB52641FDF649D1B54?id=176767] ustawy z 2001 r. o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy[/link]. I że przez wzgląd na możliwość jego przyznania przewidziano w art. 45 ust. 3 ustawy z 1995 r. dopozwanie gminy.

[b] W myśl art. 18 ust. 5 ustawy z 2001 r., jeśli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie, której prawo do niego przyznał w wyroku sąd, to właścicielowi przysługuje odszkodowanie od gminy[/b] na podstawie art. 417 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=46377718FCB230391C6CC19C042E7B9B?id=70928]kodeksu cywilnego[/link]. WAM domagała się ustalenia, że na wypadek niedostarczenia lokalu socjalnego dla małoletnich Pauliny i Natalii D. będzie jej przysługiwało od gminy odszkodowanie będące równowartością opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich.

Zasadniczo, zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z 2001 r., osoby z wyrokami eksmisyjnymi obowiązane są uiszczać co miesiąc odszkodowanie na rzecz właściciela lokum. Sąd I instancji obowiązek ten nałożył na matkę Pauliny i Natalii D. – Danielę D. Jej córkom przyznał prawo do lokalu socjalnego od gminy, a skierowane przeciwko niej żądanie ustalenia na przyszłość prawa do odszkodowania – w całości oddalił.

Sąd II instancji, do którego apelację wniosła WAM, nie był pewny interpretacji wskazanych przepisów przyjętej w tym wyroku. Dlatego skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego.

W jego uzasadnieniu wskazał więcej argumentów za uznaniem, iż [b]w sprawie o odszkodowanie wytoczonej przez WAM na podstawie art. 45 ust. 3 ustawy z 1995 r. nie może ona kierować tego żądania przeciwko gminie, bo gmina nie ma w niej tzw. legitymacji biernej. [/b]

Takie też stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale będącej odpowiedzią na to pytanie.