Karne odsetki od ZUS zgodne z konstytucją

Obniżenie karnych odsetek płaconych przez ZUS funduszom emerytalnym za spóźniony przekaz składek na przyszłe świadczenia było dopuszczalne

Publikacja: 19.12.2008 07:15

Karne odsetki od ZUS zgodne z konstytucją

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

[b]Trybunał Konstytucyjny orzekł wczoraj(18 grudnia 2008 r.), że ustawodawca miał prawo ustanowić niższe niż obowiązujące przy nieterminowej wypłacie świadczeń odsetki karne za opóźnianie przez ZUS transferu pieniędzy ubezpieczonych do otwartych funduszy emerytalnych (sygn.:P 16/07).[/b]

Stwierdził, że obie grupy ubezpieczonych – płatnicy składek na ZUS i świadczeniobiorcy – są nieporównywalne, różnice w systemie obliczania odsetek nie stanowią zatem naruszenia konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.

[srodtytul]Zawinił ZUS[/srodtytul]

[b]Konstytucyjne wątpliwości dotyczące współistnienia dwóch różnych systemów obliczania karnych odsetek za zwłokę w operacjach finansowych dokonywanych przez ZUS zgłosił w pytaniu prawnym do Trybunału łódzki Sąd Okręgowy.[/b] Pytanie związane było z zawisłą przed nim sprawą młodego prawnika Bartosza Z., który został zgłoszony do ubezpieczenia w pierwszym dniu swojej pierwszej pracy, ale nie dokonał wyboru OFE, a ZUS nie zrobił tego za niego. Kiedy już niedopatrzenie ubezpieczyciela zostało naprawione,okazało się, że przekazał on na konto prawnika w OFE odsetki za zwłokę obliczone nie według przepisów prawa cywilnego, lecz zgodnie ze skomplikowanym systemem wprowadzonym do [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172511]ustawy o FUS[/link] od 1 stycznia 2003 r., a opisanym w jej art. 47 ust. 10a. Były one znacznie niższe niż te, które wpłynęłyby na konto Bartosza Z. w OFE, gdyby zostały obliczone zgodnie z powszechnie obowiązującym zwyczajem.

Zdaniem sędziego łódzkiego sądu Jacka Sobczaka ten wyjątkowy system obliczania odsetek karnych przez ZUS jest dla ubezpieczonych – płatników składek dyskryminujący. Jeśli bowiem ZUS spóźnia się z wypłatą emerytur,rent czy innych świadczeń, to poszkodowani otrzymują odsetki ustawowe,które są dla nich korzystniejsze.

– Wszystkie osoby podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu są wobec prawa równe, powinny więc korzystać z jednakowych konsekwencji opóźnień funkcjonowania ZUS – przekonywał na rozprawie sędzia.

[srodtytul]Ubezpieczeni zróżnicowani[/srodtytul]

Ale zróżnicowania płaconych przez ZUS odsetek za zwłokę bronił przedstawiciel i Sejmu, i prokuratora generalnego. Ich zdaniem grupa świadczeniobiorców nie może być utożsamiana z ubezpieczonymi wpłacającymi składki na I i II filar, bo są to już inne etapy pozostawania w ubezpieczeniu.Natomiast w obrębie każdej z tych grup żadnej nierówności nie ma –argumentowali.Zdaniem Trybunału oceniany przepis (nakazujący obliczanie odsetek za zwłokę według zmiennej stopy procentowej określonej dla kolejnych kwartałów jako średnia arytmetyczna średnich stóp rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych) nie daje podstaw do wyodrębniania grup ubezpieczonych,których uprawnienia można by porównywać. Różnią je bowiem etap ubezpieczenia, w którym się znajdują, rodzaj relacji z ZUS, skutki opóźnień dla sytuacji materialnej oraz charakter uprawnienia do otrzymania odsetek za zwłokę. Natomiast w każdej z tych grup należne jej karne odsetki są ukształtowane w jednolity sposób, niezależnie od wielkości zaległości oraz adresu, pod który powinny trafić.

[srodtytul]Swoboda ustawodawcy [/srodtytul]

Sędzia sprawozdawca Wojciech Hermeliński stwierdził ponadto, że ustanowienie odsetek za opóźnione świadczenia wyższych niż za opóźnione składki mieści się w granicach swobody ustawodawcy, który ma prawo określić,jaki poziom rekompensaty za zwłokę uważa za właściwy.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo