Odejście bez powodu pozbawia odprawy

Pracownikowi przejętej firmy, który nie chce pracować w nowym miejscu i skorzysta z prawa do odejścia za tzw. uprzedzeniem, nie przysługuje odprawa dla zwalnianych grupowo

Publikacja: 22.06.2009 07:57

Zwolnienia grupowe w krakowskiej hucie im. Sendzimira

Zwolnienia grupowe w krakowskiej hucie im. Sendzimira

Foto: Fotorzepa, Pio Piotr Guzik

Odprawa będzie się należała, tylko gdy powodem odejścia z przejmującej firmy były poważne i niekorzystne dla pracownika zmiany warunków pracy.

[b]Tak orzekł 18 czerwca 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów (sygn. akt III PZP 1/09)[/b], odpowiadając na pytanie rzecznika praw obywatelskich, czy rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika na podstawie art. 23[sup]1[/sup] § 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=375EC4F4A65F7A93C91B8C9E87F97A9E?id=76037]kodeksu pracy[/link] uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej należnej zatrudnionym tracącym pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

[srodtytul]Odejść i zarobić[/srodtytul]

Ustawodawca słusznie uznał, że niezależnie od powodów pracownik powinien mieć prawo do swobodnego decydowania o kontynuacji zatrudnienia w przedsiębiorstwie przejmującym część firmy, w której pracował. Dlatego zgodnie z art. 23[sup]1[/sup] § 4 k. p. w terminie dwóch miesięcy od przejścia zakładu lub jego części do innego pracodawcy może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy.

Wiele osób rozumie ów przepis w ten sposób, że rozwiązanie umowy za uprzedzeniem jest równoznaczne z wręczeniem wypowiedzenia przez pracodawcę, co daje prawo między innymi do odprawy przewidzianej w ustawie o zwolnieniach grupowych. W praktyce do sądów trafiały sprawy pracowników, którzy pod błahym pretekstem odchodzili z firmy, domagając się odprawy.

[srodtytul]Sposób na niepłacenie [/srodtytul]

– Znam jednak wiele firm przejmujących, które źle traktowały nowych pracowników, by wymusić na nich odejście. Chciały uniknąć płacenia odpraw – mówi Piotr Wojciechowski, ekspert prawa pracy.

Sąd Najwyższy uznał, że rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 23[sup]1[/sup] § 4 k. p. nie uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej, o której mowa w art. 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5C698DAA04B8C769F5C69B00766011A0?id=169524]ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.[/link]), chyba że przyczyną rozwiązania była poważna zmiana warunków pracy na niekorzyść pracownika.

– Oznacza to, że każdą sprawę trzeba zbadać pod kątem uciążliwości dla konkretnego pracownika, który odszedł z przejmującej firmy. Dla jednego przeniesienie na drugą zmianę ma bowiem tylko negatywne i niekorzystne skutki, a dla drugiego może być odwrotnie. Musi się to zatem stać przedmiotem oceny sądu – mówi Wojciechowski.

[srodtytul]Od Sasa do Lasa[/srodtytul]

Problemem tym zajmował się także wcześniej Sąd Najwyższy, jego orzecznictwo jest jednak rozbieżne. W wyroku z 25 maja 2000 r. SN uznał, że fikcję prawną przyjmującą, że rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 23[sup]1[/sup] § 4 k.p. powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem, należy odnosić do przyszłego zatrudnienia. [b]Z kolei w wyroku z 2 lutego 2001 r. uznał, że rozwiązanie umowy w trybie art. 23[sup]1[/sup] § 4 k. p. nie wyklucza prawa do odprawy pieniężnej (sygn. akt I PKN 228/00)[/b].

Według rzecznika praw obywatelskich pogląd, że odchodzący za siedmiodniowym uprzedzeniem ma prawo do odprawy, był nie do przyjęcia. Jego zdaniem prowadziłoby to bowiem do uprzywilejowania pracownika i zrównania jego sytuacji z sytuacją tych, którzy otrzymują odprawę po utracie pracy wskutek wypowiedzenia dokonanego w ramach zwolnień grupowych.

[ramka][b]Opinia: Krzysztof Walczak Kancelaria Orłowski, Patulski, Walczak[/b]

SN wydał salomonowy wyrok potwierdzający faktycznie to, co w doktrynie i orzecznictwie było znane. Początkowo sąd odrzucał możliwość przyznawania odprawy niezależnie od tego, co było przyczyną odejścia za tzw. uprzedzeniem. Z czasem pojawiło się kilka orzeczeń, że jest to podstawa do wypłaty odszkodowań za zwolnienie z szeroko rozumianych przyczyn niedotyczących pracownika. Ta uchwała uznaje, że generalnie przejmowany nie ma prawa do odprawy, chyba że doszło do niekorzystnej dla niego zmiany warunków pracy. Każdy stan faktyczny trzeba będzie badać indywidualnie. Nie wiadomo, co należy rozumieć przez niekorzystne warunki. Czy pogorszeniem będzie zmiana nazwy stanowiska albo zmiana systemu motywowania premiowania pracowników? Nie zawsze też pogorszenie warunków musi oznaczać zmianę zasad wynagradzania.[/ramka]

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora:

[mail=t.zalewski@rp.pl]t.zalewski@rp.pl[/mail][/i]

Odprawa będzie się należała, tylko gdy powodem odejścia z przejmującej firmy były poważne i niekorzystne dla pracownika zmiany warunków pracy.

[b]Tak orzekł 18 czerwca 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów (sygn. akt III PZP 1/09)[/b], odpowiadając na pytanie rzecznika praw obywatelskich, czy rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika na podstawie art. 23[sup]1[/sup] § 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=375EC4F4A65F7A93C91B8C9E87F97A9E?id=76037]kodeksu pracy[/link] uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej należnej zatrudnionym tracącym pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Pozostało 85% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"