Wociór: Jak dochodzić szkód łowieckich

Gdy zwierzyna niszczy uprawy, rolnik ma prawo do rekompensaty – pisze radca prawny Dariusz Wociór.

Publikacja: 25.07.2014 09:59

Red

Trwa sezon uprawowy w rolnictwie. Produkcja roślinna jest bardzo kosztowna i nieprzewidywalna. Szkody w uprawach wyrządzić mogą zwierzęta. Dlatego rolnicy powinni pomyśleć o dochodzeniu roszczeń. Prawo łowieckie (art. 46 i następne) reguluje zasady dochodzenia odpowiedzialności za tzw. szkody łowieckie, tj. dokonane przez zwierzęta łowne zniszczenia plonów, pól, ogrodów i upraw leśnych.

Odpowiedzialność za szkody łowieckie zarządcy lub dzierżawcy obwodu łowieckiego jest ograniczona do szkód wyrządzonych przez pięć enumeratywnie wyliczonych gatunków zwierząt łownych (dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny) w uprawach i płodach rolnych. W tym zakresie istnieje bezwarunkowy obowiązek naprawienia szkody. Jest on związany z samym faktem prowadzenia gospodarki łowieckiej i powstaje niezależnie od kwestii winy osób odpowiedzialnych z ramienia zarządcy lub dzierżawcy obwodu łowieckiego za prowadzenie tej gospodarki. Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez wilki.

Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego obowiązany jest do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny przy wykonywaniu polowania. Za inne zwierzęta, np. zające, odszkodowanie nie przysługuje.

Odszkodowanie nie przysługuje:     1) osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa jako deputaty rolne na gruntach leśnych;

2)  posiadaczom uszkodzonych upraw lub płodów rolnych, którzy nie dokonali ich sprzętu w terminie 14 dni od dnia zakończenia okresu zbioru tego gatunku roślin w danym regionie, określonego przez sejmik województwa w drodze uchwały;

3) posiadaczom uszkodzonych upraw lub płodów rolnych, którzy nie wyrazili zgody na budowę przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego urządzeń lub wykonywanie zabiegów zapobiegających szkodom;

4) za szkody nieprzekraczające wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na 1 hektar uprawy;

5) za szkody powstałe w płodach złożonych w sterty, stogi i kopce w bezpośrednim sąsiedztwie lasu;

6) za szkody w uprawach rolnych założonych z rażącym naruszeniem zasad agrotechnicznych.

Pierwszym krokiem w dochodzeniu odszkodowania jest ustalenie, jaki podmiot jest odpowiedzialny. Zazwyczaj jest to koło łowieckie właściwe miejscu wyrządzenia szkody. Najprościej ustalić właściwe koło łowieckie, kontaktując się z urzędem gminy lub miasta, które prowadzą ich ewidencję. Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego zobowiązany jest do poinformowania właściwego miejscowo wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz właściwej terytorialnie izby rolniczej o osobach uprawnionych do przyjmowania zgłoszeń szkód łowieckich.

Kolejnym krokiem jest pisemne wystąpienie do właściwego koła o dokonanie oględzin, oszacowanie i naprawienie szkody. Zgłoszenie to powinno być dokonane na piśmie w terminie trzech dni od dnia jej stwierdzenia lub 14 dni od jej powstania w sadach. Udowodnimy zachowanie tych terminów, gdy będziemy mieli potwierdzenie doręczenia. W wezwaniu należy wskazać nieruchomość, na której szkoda powstała, przez podanie numeru księgi wieczystej, numeru działki ewidencyjnej i obrębu geodezyjnego. Konieczne jest wskazanie, jakie uprawy zostały zniszczone, jaki jest rozmiar terytorialny i pieniężny szkód, jakie zwierzęta szkodę wyrządziły i kiedy zaistniało zdarzenie. Warto do pisma załączyć dokumentację fotograficzną pokazującą szkody. Niepodważalnym dowodem byłoby przedstawienie zdjęć z chwili wyrządzania szkód przez zwierzęta. W celu udowodnienia prawa do nieruchomości, na której została wyrządzona szkoda w uprawach, można również dołączyć wydruk z internetowej przeglądarki ksiąg wieczystych (ekw.ms.gov.pl). W wezwaniu pożądane jest wskazanie  ostatecznego terminu na dokonanie oględzin i oszacowania, z zastrzeżeniem, że po upływie tego terminu sprawa zostanie skierowana  do sądu.

Szacowania szkód dokonują upoważnieni przedstawiciele dzierżawcy – po uzgodnieniu z poszkodowanym – w terminie siedmiu dni od zgłoszenia. W przypadku szacowania ostatecznego musi się ono odbyć najpóźniej dzień przed sprzętem uszkodzonej lub zniszczonej uprawy. Wypłaty odszkodowania dokonuje dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego w terminie 30 dni od dnia sporządzenia protokołu ostatecznego szacowania szkody, niezależnie od tego, czy poszkodowany zgadza się z ustaleniami szacujących i czy podpisał protokół. W razie powstania sporu o wysokość wynagrodzenia szkody strony mogą się zwrócić do organu gminy w celu mediacji dla polubownego jego rozstrzygnięcia.

Gdy strony nie dojdą do porozumienia, pozostaje tylko droga sądowa dochodzenia szkody – wystąpienie z pozwem o zapłatę odszkodowania.

Trwa sezon uprawowy w rolnictwie. Produkcja roślinna jest bardzo kosztowna i nieprzewidywalna. Szkody w uprawach wyrządzić mogą zwierzęta. Dlatego rolnicy powinni pomyśleć o dochodzeniu roszczeń. Prawo łowieckie (art. 46 i następne) reguluje zasady dochodzenia odpowiedzialności za tzw. szkody łowieckie, tj. dokonane przez zwierzęta łowne zniszczenia plonów, pól, ogrodów i upraw leśnych.

Odpowiedzialność za szkody łowieckie zarządcy lub dzierżawcy obwodu łowieckiego jest ograniczona do szkód wyrządzonych przez pięć enumeratywnie wyliczonych gatunków zwierząt łownych (dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny) w uprawach i płodach rolnych. W tym zakresie istnieje bezwarunkowy obowiązek naprawienia szkody. Jest on związany z samym faktem prowadzenia gospodarki łowieckiej i powstaje niezależnie od kwestii winy osób odpowiedzialnych z ramienia zarządcy lub dzierżawcy obwodu łowieckiego za prowadzenie tej gospodarki. Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez wilki.

Pozostało 80% artykułu
Opinie Prawne
Arkadiusz Opala: Przywracanie praworządności - czy i kiedy będzie możliwe?
Opinie Prawne
Piotr Mgłosiek: Minister ma narzędzia, lecz z nich nie korzysta
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Co zmieni odejście Julii Przyłębskiej z TK
Opinie Prawne
Jakub Stelina: Kryzys wokół TK - politycy zepsuli, politycy powinni naprawić
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Opinie Prawne
Jan Skoumal: Muchomorki, słoneczka i żabki, czyli sędziowie według Adama Bodnara
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska