Wojna PO z korupcją. Na papierze

Tuż po wybuchu afer hazardowej i stoczniowej w 2009 roku opozycja zarzuciła premierowi, że nie walczy z korupcją. Donald Tusk bardzo się oburzył i zapewnił, że to nieprawda. Przyrzekał, że z korupcją walczy, więcej nawet -  to z jego inicjatywy powstała specjalna „tarcza antykorupcyjna", czyli koalicja służb specjalnych mająca na celu m.in. monitorowanie najważniejszych procesów prywatyzacyjnych.

"Tarczą szybko zainteresowały się organizacje pozarządowe, które zażądały od Kancelarii Premiera protokołu jej powołania. Gdyby nie ich upór, może nigdy nie dowiedzielibyśmy się, że „tarcza antykorupcyjna" była zwykłą ściemą -  po dwóch latach sądowych batalii KPRM został zmuszony do opublikowania protokołu odprawy służb u Donalda Tuska. I co się okazało? Że rzucono w nim pomysł monitorowania prywatyzacji. Tylko tyle. Tarcza więc istniała, owszem, tyle że wyłącznie jako jedna z wielu przedmiotów protokołowanej rozmowy. Nic poza tym.

Dobrze to pokazuje, jak w istocie wygląda walka rządu Donalda Tuska z korupcją. W deklaracjach wszystko jest piękne, zapewnieniom, że nad wszystkim czuwają odpowiednie służby, nie ma końca. Ale jak przychodzi co do czego, okazuje się, że wszystko jest wyłącznie na papierze.

Gdzie są służby

Na oskarżenia o niewystarczającą walkę z korupcją premier zawsze reaguje alergicznie. By móc pokazywać, że traktuje tę sprawę serio, powołał specjalny urząd ministra ds. walki z korupcją. Ministrem została Julia Pitera. I mimo najlepszych chęci (prócz, rzecz jasna, dwóch milionów, które jej urząd kosztował podatników), z jej prac niewiele zostało.

W drugiej kadencji z jej urzędu w ogóle zrezygnowano.

Ale korupcja nie zniknęła. Gdy dwa miesiące temu opinią publiczną wstrząsnęły doniesienia o kolejnej odsłonie tzw. infoafery, „Rzeczpospolita" zaapelowała do premiera Tuska o to, by wypowiedział wojnę korupcji. W odpowiedzi rzecznik rządu Paweł Graś zapewnił, że rząd jest na totalnej wojnie z korupcją, ale nie robi tego w błysku fleszy.

Nadeszła jednak kolejna afera. Kilka dni temu „Puls Biznesu" ujawnił taśmy PSL, z których wynikało, że w zależnej od Agencji Rynku Rolnego spółce Elewarr mogło działacze ludowi mogli się bogacić przez omijanie przepisów. Okazało się też, że o sprawie już rok temu wiedziała Najwyższa Izba Kontroli. Komentatorzy i politycy opozycji zasadnie więc zapytali: gdzie w tym czasie były odpowiednie służby?

Odpowiedź przyszła szybko. Minister spraw wewnętrznych Jacek Cichocki zapewnił, że odpowiednie organa działały. „Jak służby coś robią, to nie opowiadają o tym publicznie. Zwłaszcza w takich sprawach".

Inna wrażliwość

Oczywiście podstawową zasadą, jaką kierują się tajne służby, a do takich należy CBA i ABW, jest działanie w sposób tajny. Kłopot jednak w tym, że ostatnie skandale korupcyjne pokazują, że takie działanie nie wystarcza.

Dlaczego? Ano choćby dlatego, że wszyscy eksperci podkreślają, iż w rozplenieniu się korupcji sprzyja atmosfera przyzwolenia społecznego. Dodają również, że ujawnianie afer korupcyjnych ma charakter dydaktyczny, ponieważ odstrasza potencjalnych przestępców.

Politycy powinni więc dawać wyraźne sygnały, że korupcja nie będzie tolerowana niezależnie do tego, jakiego urzędniczego szczebla dotyczy. Wyniosłe milczenie i zasłanianie się tajną pracą służb specjalnych to zrzucanie z siebie odpowiedzialności. A to rodzi przyzwolenie i na korupcję, i nepotyzm.