Katoliccy lekarze pod obstrzałem

– Mamy do czynienia z nieuzasadnioną falą agresji wymierzoną w wolność wypowiedzi, która powinna być gwarantowana w demokratycznym państwie – uważa Kazimierz Jaworski, senator Polski Razem. Dziś zaczyna w Senacie zbiórkę podpisów pod projektem ustawy rozszerzającym możliwość korzystania przez lekarzy z klauzuli sumienia.

Tłumaczy, że to reakcja na krytykę pracowników służby zdrowia, którzy podpisali deklarację wiary. Wrze wokół niej nie tylko parlamencie, ale też w środowisku medycznym. Pionier zabiegów in vitro w Polsce prof. Marian Szamatowicz z Białegostoku twierdzi, że stanowiska powinni stracić prof. Jan Oleszczuk, konsultant wojewódzki ds. ginekologii w woj. lubelskim, oraz prof. Bogdan Chazan, szef stołecznego szpitala położniczego im. Świętej Rodziny przy ul. Madalińskiego. Powód? Obaj deklarację podpisali.

Skrępowana wolność

Zgodnie z prawem lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, np. aborcji. Musi jednak wówczas wskazać miejsce, w którym pacjent świadczenie uzyska. Ten obowiązek chce znieść senator Jaworski. – Przepis jest nielogiczny. Lekarz, który sam nie chce np. zabijać dziecka nienarodzonego, musi przyczynić się do popełnienia czynu niemoralnego – tłumaczy.

By jego projekt stał się przedmiotem obrad izby, musi podpisać się pod nim co najmniej dziesięciu senatorów. Już teraz złożenia podpisu nie wykluczają konserwatywni parlamentarzyści. – Idea wydaje mi się absolutnie słuszna – mówi senator PO Jan Filip Libicki.

Jego zdaniem lekarze kierujący się sumieniem nie powinni „być poddawani represjom". – Jestem zdumiony, że dochodzi do tego 25 lat po 4 czerwca, czyli symbolicznym odzyskaniu wolności – dodaje.

Chodzi o krytykę, która spadła na około 3 tys. pracowników służby zdrowia, którzy podpisali deklarację wiary. Jej inicjatorką jest wieloletnia przyjaciółka Jana Pawła II Wanda Półtawska.

Z deklaracji wynika, że „ciało ludzkie i życie, będąc darem Boga, jest święte i nietykalne", płeć jest „zdeterminowana biologicznie". Zdaniem sygnatariuszy deklaracji m.in. aborcja, antykoncepcja i sztuczne zapłodnienie są pogwałceniem Dekalogu. Dwie kamienne tablice z zobowiązaniem lekarzy zostały złożone niedawno na Jasnej Górze.

Zwołania posiedzenia sejmowej Komisji Zdrowia w sprawie deklaracji zażądał już Twój Ruch, a pozbawić kontraktów podpisujących ją lekarzy chce SLD. Powód? Inicjatywa miałaby rzutować na bezpieczeństwo pacjentów i utrudnić dostęp do świadczeń.

Prawo czy sumienie

Spór przeniósł się do świata medycyny, gdy okazało się, że deklarację podpisali tak znani profesorowie jak Oleszczuk i Chazan. – Prawo gwarantuje możliwość zakończenia ciąży w trzech przypadkach: zagrożenia życia matki, ciężkiego uszkodzenia płodu i gdy ciąża jest następstwem gwałtu – mówi „Rz" prof. Szamatowicz. – Konsultant krajowy, powoływany przez premiera, i konsultant wojewódzki, którego powołuje wojewoda, powinni być gwarantami przestrzegania prawa.

– Lekarz powinien posługiwać się medycyną opartą na faktach i jeśli życie pacjentki jest zagrożone, przeprowadzić aborcję. Kończąc studia, nie przysięgaliśmy proboszczowi, tylko rektorowi – argumentuje z kolei warszawski ginekolog dr Ryszard Rutkowski.

Czy Chazan i Oleszczuk zachowają stanowiska? Wiceprezydent Warszawy Jacek Wojciechowicz powiedział już, że „nie ma nic przeciwko temu, by lekarz czy urzędnik składał deklarację wiary prywatnie". W podobnym tonie wypowiedział się rzecznik wojewody lubelskiego Marcin Bielesz.