COVID-19. Mniej szczepionek, ale też mniej zainteresowanych

Jeszcze 10 października w magazynie Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych (RARS) znajdowało się zaledwie 62,8 tys. dawek szczepionki przeciwko COVID-19 dla dorosłych i 800 dawek dla dzieci. Choć w Ministerstwie Zdrowia usłyszeliśmy, że nie powinno ich zabraknąć, to niewiele w porównaniu z ubiegłym rokiem. Szczepienia ruszyły wówczas z pewnym opóźnieniem, ale w pierwszych dwóch miesiącach (październik–listopad 2024 r.) do RARS trafiło ich ponad milion.

W sumie w całym 2024 r. wykonanych zostało prawie 865 tys. szczepień przeciw COVID-19.

Z informacji, jakie uzyskaliśmy w Agencji wynika, że w tym roku przez pierwsze dwa miesiące akcji trafiło do niej 600 tys. sztuk. Ale obecne rezerwy to zaledwie 10 proc. tej liczby, choć z informacji producenta wynika, że szczepionka ma co najmniej 9-miesięczny okres przydatności.

W resorcie zdrowia poinformowano nas, że zamówienie jest „otwarte” i zakup odbywa się na bieżąco, „na miarę rzeczywistych potrzeb zgłaszanych przez RARS”. Ma to pozwolić na uniknięcie sytuacji, w której szczepionki się zmarnują. Przypomnijmy, że pod koniec sierpnia ubiegłego roku ważność straciło ponad 25 mln dawek preparatu, które trzeba było zutylizować.

Czytaj więcej

Nauka

Naukowcy odkryli zaskakujący wpływ Covid-19 na zdrowie. Tylko u jednej z płci

Wpływ Covid-19 na ludzkie zdrowie cały czas jest przedmiotem badań. Naukowcy przedstawili właśnie...

Zamiast przez IKP obywatele wolą nie umawiać wizyt

Część osób, które chcą zaszczepić się przeciwko koronawirusowi w swojej przychodni rodzinnej zgłasza kłopoty z dostępnością terminów szczepienia w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). Według danych Centrum e-Zdrowia (CeZ) na dzień 13 października liczba wolnych terminów szczepienia do końca tego miesiąca to 15 tys., a w listopadzie – tysiąc. Kłopot w tym, że przychodnie i apteki, które realizują świadczenia, nie muszą wrzucać wolnych terminów do e-rejestracji.

Każda osoba, która chce się zaszczepić przeciwko COVID-19, może zgłosić się do punktu, gdzie dostępny jest preparat i zaszczepić się bez uprzedniego umawiania wizyty. W praktyce ok. 60 proc. realizowanych szczepień odbywa się bez umówionej wizyty, z pominięciem e-rejestracji.

„W tym sezonie liczba zrealizowanych wizyt stanowi ok. 40 proc. łącznej liczby sprawozdanych kart szczepień” – potwierdza CeZ.

Biurokracja zniechęca do realizacji szczepień przeciw COVID-19

– Wiele przychodni nie umawia obecnie terminów szczepienia przez platformę IKP. My również nie prowadziliśmy elektronicznej rejestracji – przyznaje Joanna Zabielska-Cieciuch z Porozumienia Zielonogórskiego, lekarz rodzinny, kierowniczka przychodni NZOZ „Przychodnia Rodzinna” w Białymstoku.

Lekarka wskazuje, że obecnie zainteresowanie szczepieniami jest znikome. – Zamówiłam 30 dawek szczepionki dla dorosłych; cała partia została wykorzystana w ubiegłym tygodniu. Dawek dziecięcych w ogóle nie zamawiałam, bo żaden z rodziców nie zgłosił chęci zaszczepienia dziecka, tymczasem najmniejsze zamówienie obejmuje 10 dawek. Jeśli do zaszczepienia jest jeden pacjent, pozostałe szczepionki trzeba zutylizować, bo po rozmrożeniu preparat zachowuje ważność jedynie przez 2–3 tygodnie – mówi.

Zabielska-Cieciuch przypomina, że w ubiegłym roku ogromnym problemem dla przychodni było rozliczanie szczepień. – Trzeba było wysyłać raporty i uzupełniać e-karty szczepień w systemie P1 (Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych – red.). Największą trudność sprawiało określenie, którą dawkę szczepionki otrzymał pacjent – trzecią czy czwartą od chwili wybuchu pandemii, co wymagało sprawdzenia w systemie gabinet.gov.pl, a tym samym wielu godzin pracy. Każdy błąd powodował zwrot dokumentacji i konieczność poprawek. To były długie godziny spędzone nad formalnościami – wszystko po to, żeby NFZ wypłacił 33 zł od szczepienia – mówi kierowniczka przychodni. Jak uzupełnia, teraz szczepionkę podaje się ponownie jako „pierwszą dawką”, ale część lekarzy, zwłaszcza starszych – zniechęcona sytuacją z ubiegłego roku – zrezygnowała z prowadzenia punktu szczepień.

Z danych NFZ wynika jednak, że liczba punktów szczepień w ciągu roku nieznacznie wzrosła. W połowie października tych w przychodniach POZ wciąż było ok. 10,3 tys., przybyło jednak aptek, które wykonują zastrzyki (z 1,4 do 1,9 tys.).

Mniejsze zainteresowanie może wynikać także z faktu, że Polacy coraz rzadziej słyszą o zachorowaniach na COVID-19. We wrześniu potwierdzono 67,8 tys. przypadków zakażenia wirusem. W analogicznym miesiącu rok temu było to  prawie 100 tys. – wynika z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego. Oficjalne dane nie obejmują oczywiście wszystkich zachorowań, ale jeśli przyjąć, że tych niezgłoszonych jest co roku proporcjonalnie tyle samo, to oznacza spadek zachorowalności o jedną trzecią.

Czytaj więcej:

Prawo pracy

Zwolniona za unikanie szczepienia na Covid-19. Co odpowie SN?

SN może zakończyć spór o to, czy osob...

Pro

Zmiana rozliczania kosztów szczepień przeciw COVID-19. Ma być oszczędniej

– Jeśli POZ (podstawowej opiece zdrowotnej, którą realizują lekarze rodzinni – red.) ma być miejscem, gdzie koncentruje się profilaktyka dla pacjentów, to w przypadku szczepień pacjent powinien powiedzieć: sprawdzam, jak działają one w mojej przychodni – mówi Paweł Florek, rzecznik prasowy Narodowego Funduszu Zdrowia. Jak przypomina, realizacja szczepień jest obowiązkowa dla POZ, dlatego każdy pacjent ma prawo wymagać, aby jego przychodnia wykonała szczepienie. Chodzi szczególnie o dzieci, które mogą być zaszczepione tylko w przychodni rodzinnej.