Zasiedzenie służebności przesyłu oznacza dla właściciela utratę wynagrodzenia za korzystanie z gruntu

Zasiedzenie służebności przesyłu, np. przez zakład energetyczny, oznacza dla właściciela gruntu także utratę wynagrodzenia za korzystanie z jego gruntu

Aktualizacja: 15.04.2012 09:50 Publikacja: 10.04.2012 09:31

Zasiedzenie służebności przesyłu oznacza dla właściciela utratę wynagrodzenia za korzystanie z gruntu

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Ostałowski

Istotą zasiedzenia jest definitywne uregulowanie stosunków własnościowych – powiedział Sąd Najwyższy (sygnatura akt: II CSK 258/11)

w ostatnim orzeczeniu dotyczącym tej kwestii, ważnej dla tysięcy właścicieli nieruchomości z instalacjami przesyłowymi.

Trudne regulacje

Obowiązujące od 3 sierpnia 2008 r. przepisy o służebności przesyłu, które dają zarówno właścicielowi nieruchomości, jak i przedsiębiorstwu przesyłowemu prawo do żądania uregulowania statusu sieci, uruchomiły lawinę sporów. Rozpoczął się  wyścig: sieciom zależy na stwierdzeniu zasiedzenia służebności dla instalacji posadowionej zwykle przed kilkudziesięciu laty, a właścicielowi gruntu na wynagrodzeniu. Nie są to zwykle duże kwoty, zależą bowiem od wartości zajętej (ograniczonej) nieruchomości. Działka  jednak może być droga i wtedy rośnie cena służebności.

Tak jak w sprawie Stanisława R. z Zachodniopomorskiego, któremu za linię elektryczną na jego działce  sądy Okręgowy w Koszalinie i Apelacyjny w Szczecinie przyznały 80 tys. zł, nie licząc 9,3 tys. zł wynagrodzenia, które miałby dostawać za każdy rok.

– Chodzi o cenną działkę budowlaną, stąd taka kwota – powiedział „Rz" mec. Bartosz Konratowski, pełnomocnik powoda.

Co najważniejsze w tej sprawie, Stanisław R. uzyskał wynagrodzenie, mimo że zakład energetyczny zasiedział służebność owej sieci jeszcze w 2002 r., co stwierdził wcześniej inny sąd. Ponadto  sądy niższych instancji uznały, że mimo zasiedzenia  właścicielowi nieruchomości należy się wynagrodzenie za korzystanie z gruntu, także za okres po zasiedzeniu służebności.

Zasiedzenie kończy spór?

Sąd Najwyższy miał wątpliwości co do tego rozstrzygnięcia i zwrócił sprawę sądowi apelacyjnemu do ponownego rozpatrzenia:

– Nie ma racji uzasadniających przyznanie byłemu właścicielowi nieruchomości  roszczenia o zapłatę jej wartości do posiadacza, który stał się jej właścicielem w wyniku zasiedzenia. Funkcja zasiedzenia sprzeciwia się przyznaniu byłemu właścicielowi także innych roszczeń, u których podstaw leży prawo własności, w tym o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy. Ład, porządek prawny, stabilizacja stosunków własności, czyli to wszystko, do czego zmierza zasiedzenie, uległyby ponownie zakłóceniu przez takie spory – wskazał w uzasadnieniu sędzia Marian Kocon.

Z powodów proceduralnych (zakresu skargi kasacyjnej) SN nie wypowiedział się wprost o losie roszczeń o wynagrodzenie za korzystanie ze służebności przed zasiedzeniem.

Tymczasem zdaniem prof. Bartosza Rakoczego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, zajmującego się problematyką służebności przesyłu, kluczowa dla wynagrodzenia za instalacje jest data zasiedzenia: po tej dacie wynagrodzenie nie powinno przysługiwać, ale za okres wcześniejszy owszem, bo własność przysługiwała wtedy poprzedniemu właścicielowi, który miał prawo czerpać z niej korzyści. Najlepiej jednak dla właścicieli gruntu byłoby, gdyby przerwali bieg zasiedzenia (wynosi on zwykle 30 lat), co mogą uzyskać, występując do sądu z tzw. zawezwaniem do próby ugodowej. To wymaga napisania dość prostego pisma i opłaty sądowej  40 zł.

Co mówią przepisy

Regulowanie służebności przesyłu

na podstawie art. 305 (1 – 4) kodeksu cywilnego

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów