TK "przyznał" granicznikom więcej wolnego za przepracowane nadgodziny

Wniosek o zajęcie się tą kwestią złożył do Trybunału – jeszcze na początku 2019 r. – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy Straży Granicznej. Podkreślał w nim, że przepisy ustawy o Straży Granicznej (tekst jedn. DzU z 2021 r., poz. 1486 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2019 r., które określają zasady przyznawania czasu wolnego tej formacji, są sprzeczne z ratyfikowaną przez Polskę Europejską Kartą Społeczną (EKS). W efekcie zamiast rekompensować uciążliwości dodatkowej służby, prowadzą do dyskryminacji.

Chodzi o art. 37 ust. 3 oraz ust. 3a w poprzednim brzmieniu. I tak, ust. 3 stanowił, iż w zamian za czas służby przekraczający normę określoną funkcjonariuszowi w przepisach przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze (czyli za każdą dodatkową godzinę przełożeni powinni oddać godzinę wolnego).

Wnioskodawcy podkreślali, że jest to niezgodne z postanowieniami EKS, która gwarantuje prawo do zwiększonej gratyfikacji za pracę w nadgodzinach. Za niezgodne z przywołanymi regulacjami związkowcy uważają również brak zagwarantowania funkcjonariuszom w tym przepisie zwiększonego wynagrodzenia za służbę w godzinach nadliczbowych.

Czytaj więcej

Służby mundurowe

Straż Graniczna z nowymi uprawnieniami. Zatrzymania małoletnich i pościgi

Straż Graniczna będzie możliwość brać udział w pościgu za zbiegłymi więźniami oraz kontrolować li...

Z kolei ust. 3a wyłączał przyznawanie za nadgodziny czasu wolnego (lub dodatkowej gratyfikacji) funkcjonariuszom uprawnionym do dodatku funkcyjnego. Regulacje te zostały jednak ostatnio zmienione.

Zwrócił na to uwagę prokurator generalny, który jest uczestnikiem postępowania przed TK. Uznał, że zmiana w art. 37 ust. 3a miała charakter głównie redakcyjny, a zatem przepis może zostać oceniony przez Trybunał.

Domagał się natomiast umorzenia postępowania odnoszącego się do ust. 3. Jak zaznaczył, przepis w aktualnym brzmieniu daje prawo wyboru: skorzystania z czasu wolnego albo z rekompensaty pieniężnej w zamian za czas służby pełniony ponad normę.

Trybunał na wstępie zaznaczył, że do jego zadań należy także orzekanie o zgodności ustaw z umowami międzynarodowymi ratyfikowanymi za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

– A taki status ma właśnie Europejska Karta Społeczna – wskazał Piotr Pszczółkowski, sędzia sprawozdawca.

Trybunał we wtorkowym wyroku uznał wspomniany art. 37 ust. 3 za niezgodny z EKS. Nie przyznaje bowiem funkcjonariuszowi Straży Granicznej czasu wolnego w zwiększonym wymiarze za nadgodziny. W pozostałym zakresie umorzył postępowanie.

Czytaj więcej

Prawo karne

Sąd: niesienie pomocy przez mur na granicy z Białorusią jest legalne

Sąd uniewinnił grupę osób, która niosła pomoc humanitarną. Straż Graniczna chciała ukarać te osob...