Lichwiarskie odsetki ustawowe to skutek zaniedbania rządowych legislatorów

Za kolejne zaniedbanie rządowych legislatorów zapłacą firmy, konsumenci i samo państwo.

Aktualizacja: 10.10.2014 11:42 Publikacja: 10.10.2014 07:15

Lichwiarskie odsetki ustawowe to skutek zaniedbania rządowych legislatorów

Foto: www.sxc.hu

Rząd musi natychmiast obniżyć odsetki ustawowe, by uniknąć lawiny problemów – twierdzą zgodnie eksperci.

To reakcja po naszej wczorajszej publikacji. Alarmowaliśmy, że po raz pierwszy doszło w Polsce do absurdalnej sytuacji – na skutek środowej obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP) odsetki ustawowe okazały się lichwiarskie.

Przypomnijmy: instytucje pożyczające pieniądze mają prawo pobrać najwyżej 12 proc. odsetek. To maksymalna stawka, której przekroczenie grozi nawet odpowiedzialnością karną. Tymczasem odsetki ustawowe właśnie przekroczyły ten limit i wynoszą 13 proc. Wszystko przez to, że rząd od 2008 r. nie znowelizował rozporządzenia określającego ich wysokość. Już w maju "Rz" alarmowała, że może dojść do takiej sytuacji.

Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego, nie ma wątpliwości, że rząd powinien niezwłocznie obniżyć wysokość odsetek. Wtóruje mu Łukasz Kozłowski, ekspert Pracodawców RP. – Ustawowe odsetki powinny nadążać za obniżkami stóp.

W przeciwnym razie będzie to drogo kosztować, także zwykłych ludzi. Każdy, kto spóźnia się z opłaceniem raty kredytu, rachunku, np. za telefon czy gaz – płaci zwykle właśnie odsetki ustawowe. Od dziś – 13 proc. zamiast dopuszczonych przez prawo 12 proc.

Za brak reakcji rządu zapłacą też  firmy. – Obecna sytuacja może mieć wpływ na rozliczenia między przedsiębiorcami – przyznaje Łukasz Kozłowski. W umowach są bowiem często stosowane właśnie odsetki ustawowe, na przykład w razie opóźnień w płatnościach.

Zaniedbanie wpłynie również na spory sądowe. W większości spraw sądy zasądzają świadczenia pieniężne wraz z odsetkami ustawowymi. Ci, którzy mają je zapłacić, będą na pewno wskazywać na sprzeczność w systemie prawa cywilnego. A wyroki zasądzające odsetki wyższe od maksymalnych – zaskarżać do Trybunału Konstytucyjnego. Korzystny wyrok Trybunału otworzy zaś możliwość wielomilionowych odszkodowań od państwa.

Dlaczego doszło do takiej nieprawidłowości? Minister sprawiedliwości Cezary Grabarczyk wyjaśnia, że RPP działa niezależnie i nie informuje o swoich zamierzeniach. – Jeśli nasza analiza wykaże, że korekta rozporządzenia jest konieczna,  szybko ją przygotujemy – zapewnia.

Obniżenie stóp procentowych cieszy mających zaległości wobec fiskusa czy ZUS. Ich oprocentowanie spadło bowiem z 10 do 8 proc.

—współpr. roch, jol, a.ł.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: matematyka. Rozwiązania eksperta WSiP
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr