Kredyt na 30 lat spłacony w 19 miesięcy. Czy bank powinien zwrócić prowizję?

Unijna dyrektywa 2014/17/UE nie ustanawia konkretnej metody kalkulacji obniżki całkowitego kosztu kredytu w razie przedterminowej spłaty - to sedno opinii rzecznika generalnego TSUE Camposa Sáncheza-Bordony.

Publikacja: 22.02.2024 12:55

Kredyt na 30 lat spłacony w 19 miesięcy. Czy bank powinien zwrócić prowizję?

Foto: Tomasz Warszewski/AdobeStock

Opinia nie wiąże Trybunału, ale najczęściej jest uwzględniana w jego wyroku.

Czy kredytobiorcy należy się zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do TSUE Sąd Rejonowy Warszawa-Wola, który rozpatruje sprawę konsumentki o zwrotu przez bank prowizji z tytułu udzielenia kredytu na zakup mieszkania. Udzielonego go na 360 miesięcy, ale został spłacony już po 19 miesiącach. Kobieta domaga się więc zwrotu prowizji za 341 miesięcy, tj. 2,4 tys zł. Bank tego odmawia wskazując, że prowizja była jednorazowa i jako taka nie podlega obowiązkowi proporcjonalnego zwrotu w razie przedterminowej spłaty kredytu. A na wypadek, gdyby sąd uznał inaczej, kwotę podlegającą zwrotowi należy obliczyć z uwzględnieniem spodziewanych i utraconych przez bank odsetek, za ten skrócony okres spłaty.

Rzecznik TSUE: Dyrektywa nie ustanawia metody liczenia

Rzecznik odpowiedział, że dyrektywa 2014/17/UE nie ustanawia konkretnej metody obniżki całkowitego kosztu kredytu i metody tej nie da się ustalić w drodze wykładni literalnej, systemowej ani celowościowej. Okoliczność, że metoda oparta na proporcji okresu, przez który umowa nie będzie wykonywana do okresu wynikającego z samej umowy jest prostsza lub bardziej zrozumiała dla przeciętnego konsumenta, nie ma rozstrzygającego znaczenia. Dyrektywa niczego w tym względzie nie narzuca ani nie zakazuje, w szczególności rozwiązania domyślnego. W konsekwencji rozstrzygnięcie sądu krajowego będzie musiało opierać się na innego rodzaju argumentach.

Kolejna wypowiedź Luksemburga

Dodajmy, że TSUE wypowiedział się w podobnej kwestii w wyroku z 9 lutego 2023 r. (C‑555/21, UniCredit Bank Austria). Uznał wówczas, że art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17/UE  nie stoi na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, w myśl którego prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego wcześniejszej spłaty obejmuje tylko odsetki i koszty, w wysokości zależnej od okresu obowiązywania umowy. TSUE wskazał tam też, że sąd krajowy powinien w takim przypadku zbadać, czy koszty przedstawiane przez bank jako niezależne od okresu obowiązywania umowy, np. prowizja, nie stanowiły wynagrodzenia banku za czasowe korzystanie z kapitału.  

Czytaj więcej

TSUE o przedterminowej spłacie kredytu: nie wszystkie koszty do zwrotu

- Wydaje się, że w tym przypadku odpowiedź TSUE może być podobna, tj. że w przypadku przedterminowej spłaty kredytu, prowizja za jego udzielenie może być wyłączona z obowiązku proporcjonalnego do skrócenia okresu kredytowania zwrotu, jeżeli rzeczywiście stanowi wyłącznie wynagrodzenie za czynności przygotowawcze związane z udzieleniem kredytu i nie zawiera elementu, który zależny byłby od okresu, na jaki udzielono kredytu — ocenia adwokat Marcin Szymański.

Sygnatura C-76/22, Santander Bank Polska

Opinia nie wiąże Trybunału, ale najczęściej jest uwzględniana w jego wyroku.

Czy kredytobiorcy należy się zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego