Koniec HiTu, będzie edukacja obywatelska. Co zakłada nowy przedmiot?

Tekst powstał przy współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA.

Znamy już dokładny projekt podstawy programowej nowego przedmiotu, który zastąpi „Historię i teraźniejszość”. Edukacja obywatelska będzie realizowana od 1 września 2025 roku w liceum ogólnokształcącym i technikum w wymiarze 3 godzin w cyklu kształcenia oraz branżowej szkole I stopnia w wymiarze 2 godzin w cyklu kształcenia.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Nie tylko HiT. Co się zmieni od września w szkołach?

W skierowanym do konsultacji społecznych projekcie rozporządzenia MEN w sprawie ramowych planów n...

Edukacja obywatelska. Co zakłada?

Głównym celem podstawy programowej w zakresie przedmiotu edukacja obywatelska jest przygotowanie uczniów do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego w społeczeństwie demokratycznym – czytamy w opublikowanym przez MEN projekcie rozporządzenia.

Podczas nauki przedmiotu mają być budowane i wzmacniane postawy patriotyczne młodych ludzi oparte na poczuciu tożsamości i dumie z przynależności do wspólnoty, trosce o małą i dużą Ojczyznę, poczuciu odpowiedzialności za jej kształt. Równolegle przedmiot ma kształtować otwartość i szacunek względem innych, empatię i solidarność z innymi oraz zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego.

Wymagania ogólne podstawy programowej w zakresie przedmiotu edukacja obywatelska dotyczą rozumienia sfery publicznej, zainteresowania sprawami publicznymi oraz zaangażowania obywatelskiego, które razem składają się na postawę patriotyczną. Zgodnie z założeniami przedmiotu, znajomość podstaw funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa oraz rozumienie najważniejszych dotyczących go zjawisk pozwalają rozwijać zainteresowanie nimi i wyrabiać sobie własne opinie w tych sprawach, co z kolei prowadzi do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego.

Edukacja obywatelska zastąpi HiT. Jakie będą jej cele kształcenia?

Realizacja celów kształcenia w zakresie przedmiotu edukacja obywatelska, zwłaszcza w ich praktycznym wymiarze wymaga szczególnego podejścia dydaktycznego. Dlatego przedmiot ten składa się z trzech równoważnych elementów nauczania i uczenia się, którymi będą:

1) opanowanie materiału – wiedza i umiejętności zdobywane przez uczniów wyodrębnione w siedmiu działach;

2) podjęcie czterech praktycznych działań obywatelskich;

3) realizacja grupowego projektu edukacyjnego (badawczego lub społecznego).

Czytaj więcej

Szkoły podstawowe i średnie

Edukacja obywatelska zastąpi HiT. Jednak pełne zmiany dopiero od 2025 r.

Historia i teraźniejszość znika ze szkół. Zastąpi go edukacja obywatelska uczona w sposób nie teo...

Podstawa programowa opisuje dokładnie sześć celów kształcenia. Są nimi: rozumienie sfery publicznej, rozumienie oraz poszanowanie wartości i zasad demokracji, zainteresowanie sferą publiczną i posiadanie własnych opinii, poszanowanie opinii innych osób, zaangażowanie obywatelskie i wpływanie na władze publiczne i interakcje państwo-obywatel.

Edukacja obywatelska. Wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy i umiejętności

Podstawa programowa w zakresie przedmiotu edukacja obywatelska obejmuje siedem działów, które odzwierciedlają 5 kręgów wspólnot, w których funkcjonuje uczeń - od szkoły, przez wspólnotę lokalną, Ojczyznę i wspólnotę europejską po wspólnotę międzynarodową. Dodatkowo wyodrębniono dział wprowadzający do tematyki edukacji obywatelskiej oraz dział dotyczący demokracji i prawa. Na tak podzielony materiał składają się wymagania szczegółowe pozwalające uczniowi zrozumieć najważniejsze zjawiska i procesy zachodzące w danym obszarze oraz umiejętności konieczne do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego.

Wszyscy uczniowie pracując w małych grupach (od 3 do5 osób) będą realizowali w toku nauki przynajmniej jeden mały grupowy projekt edukacyjny na wybrany przez siebie temat zgodny z wymaganiami szczegółowymi przedmiotu.

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Joanna Ćwiek-Świdecka: Edukacja obywatelska zamiast HiT. Szykuje się rewolucja w szkole

Takiego rozwoju sprawy chyba nikt się nie spodziewał. Gdy zapowiadano, że HiT zniknie ze szkół, s...

Zaproponowane nowatorskie podejście nadaje przedmiotowi charakter praktyczny. Przedmiot ma budować sprawczość rozumianą jako doświadczenie, że uczeń – obywatel może zmienić coś wokół siebie. Ponadto ma także budować otwarty, obywatelski patriotyzm młodych ludzi oparty o poczucie tożsamości i dumę z przynależności do wspólnoty, poczucie odpowiedzialności za jej kształt i zaangażowanie w jej tworzenie.

Edukacja obywatelska zamiast Historii i teraźniejszości. Od kiedy nowy przedmiot i kto będzie go uczył?

Edukacja obywatelska – będzie realizowana począwszy od roku szkolnego 2025/2026 w klasie II liceum ogólnokształcącym i technikum, a w kolejnym roku szkolnym 2026/2027 w klasie III liceum ogólnokształcącym i technikum, natomiast w roku szkolnym 2027/2028 w klasie IV technikum. Począwszy od roku szkolnego 2025/2026 edukacja obywatelska będzie realizowana w klasie II branżowej szkoły I stopnia, a w kolejnym roku szkolnym 2026/2027 w klasie III branżowej szkoły I stopnia.