Intrygująca struktura wzrostu gospodarczego w drugim kwartale

GUS potwierdził szybki szacunek z połowy sierpnia. To dane w punkt względem prognoz ekonomistów dla „Rzeczpospolitej”. To także wyższy wynik niż za pierwszy kwartał (3,2 proc.) i najwyższy od blisko trzech lat, na równi z danymi za czwarty kwartał 2024 r.

Gwoli ścisłości, wzrost o 3,4 proc. r/r to odczyt niewyrównany sezonowo, powszechnie stosowany w analizach w Polsce. W ujęciu odsezonowanym, wykorzystywanym m.in. przez Eurostat do porównań międzynarodowych, PKB Polski w drugim kwartale urósł o 3 proc. – najmocniej wśród dużych krajów UE. Lekko mocniej (o 3,1-3,3 proc. r/r) urosły w drugim kwartale realnie tylko gospodarki Cypru, Chorwacji, Litwy i Bułgarii. Teoretycznie też Irlandii – aż o 16,2 proc. r/r – ale to raj podatkowy i globalne koncerny księgują tam duże części swoich globalnych zysków. Średnio w Unii i strefie euro odnotowano wzrost PKB o 1,4-1,5 proc. 

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Więcej podatków, większy dług. Co naprawdę kryje budżet na 2026 r.?

Projekt przyszłorocznego budżetu sprawia wrażenie stabilnego – dochody mają rosnąć, a deficyt nom...

Konsumpcja prywatna motorem wzrostu

W drugim kwartale rezon odzyskała konsumpcja prywatna, która urosła aż o 4,4 proc. r/r (wobec 2,5 proc. r/r w pierwszym kwartale). To wynik dużo wyższy od średniej prognoz ekonomistów (3,5 proc.). Spożyciu prywatnemu sprzyja wzrost dochodów (przeciętne wynagrodzenie w gospodarce urosło w drugim kwartale nominalnie o 8,8 proc. r/r, realnie o 4,5 proc.), przy dobrej sytuacji na rynku pracy i stopniowej poprawie nastrojów konsumenckich. Jednocześnie w tym imponującym wzroście dynamiki konsumpcji prywatnej pomógł kalendarz – w tym roku wydatki wielkanocne realizowane były w kwietniu, rok temu w marcu.

Wzrost odnotowano w drugim kwartale też w przypadku konsumpcji publicznej (o 2,1 proc. r/r). Do nadspodziewanie dużego spowolnienia doszło natomiast w przypadku dynamiki nakładów brutto na środki trwałe: z 6,3 proc. r/r w pierwszym kwartale do -1 proc. w drugim. Dane o inwestycjach za drugi kwartał są znacznie gorsze od średniej prognoz ekonomistów (4,8 proc.). Prawdopodobnie w pierwszym kwartale statystyki inwestycyjne w rachunkach narodowych były pod wpływem wzmożonych dostaw sprzętu wojskowego, które w drugim wyraźnie osłabły. Wydaje się, że to główna przyczyna tej niespodzianki, tym bardziej, że – jak zauważają ekonomiści Credit Agricole – inwestycje przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 50 osób akurat w drugim kwartale się realnie zwiększyły – o 0,8 proc. r/r względem spadku o 3,6 proc. w pierwszym. Ekonomiści PKO BP zwracają też uwagę na możliwy negatywny wkład sektora budowlanego, o czym świadczy spadek wartości dodanej w budownictwie (o 0,2 proc. r/r).

Cały czas dynamice PKB Polski ciąży natomiast saldo obrotów z zagranicą, odejmując w drugim kwartale od rocznej dynamiki -0,4 pkt proc. Co warto natomiast zauważyć, ten negatywny efekt był w drugim kwartale wyraźnie mniejszy niż w pierwszym (-1,1 pkt proc.). Z danych GUS wynika, że eksport urósł w drugim kwartale o 1,5 proc. r/r, jednak przy wzroście importu o 2,6 proc. Dodatni wkład we wzrost PKB w drugim kwartale miał z kolei wzrost zapasów (+1 pkt proc.).

W ujęciu kwartał do kwartału, PKB Polski urósł w drugim kwartale o 0,8 proc.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

A może budżetowe zaskoczenie to paradoksalnie niezła wiadomość dla RPP?

Brak istotnej konsolidacji fiskalnej w projekcie budżetu na 2026 r. będzie ważnym czynnikiem bran...

Co dalej z polską gospodarką?

Perspektywy dla polskiego wzrostu gospodarczego są solidne. Jak komentuje Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego, przyspieszenie wzrostu gospodarczego z 3,2 proc. r/r w pierwszym kwartale do 3,4 proc. w drugim „to nie jest może spektakularna poprawa”, niemniej świadczy o tym, że trend jest pozytywny i powinien być kontynuowany w kolejnych kwartałach.

Zgodnie z medianą prognoz analityków dla „Rzeczpospolitej” na najbliższy rok, polska gospodarka powinna rosnąć w tym czasie w tempie około 3,5-3,7 proc. r/r w każdym kwartale. Spodziewany jest stabilny wzrost konsumpcji w okolicach 3,5 proc. r/r (możliwe, że wyżej w trzecim kwartale ze względu na efekt niskiej bazy sprzed roku) ze względu na wspomniane dobre perspektywy dla portfeli Polaków oraz oczekiwane skutki luzowania polityki pieniężnej.

To wszystko przy wzroście dynamiki inwestycji w okolice 8-10 proc. r/r. Impuls inwestycyjny związany z wykorzystaniem środków z KPO opóźnia się. W końcu jednak powinien „zaskoczyć” w statystykach, o czym świadczy m.in. już duży odsetek zakontraktowanych projektów. Wsparciem dla ścieżki inwestycji powinny być też środki z nowej perspektywy unijnego budżetu. Pewne, acz ograniczone, nadzieje pokładane są także w poprawie popytu zewnętrznego.– Nie widzimy aby w krótkim okresie miał on się stać wyraźnym impulsem prowzrostowym – komentuje Marta Petka-Zagajewska, dyrektorka Biura Analiz Makroekonomicznych w PKO Banku Polskim.