Czy aplikant adwokacki może stać za barem

Adwokaci odpowiadają, że chodzi im o to, by dodatkowe zajęcia nie utrudniały aplikantom szkolenia i żeby nie podejmowali się prac, które nie przystoją przyszłym członkom palestry.

Rzecznik w piśmie do prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej powołuje się na skargi otrzymane od aplikantów. Podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez aplikanta, poza zajęciami u patrona, wymaga zgody tegoż patrona, dziekana okręgowej rady adwokackiej oraz opinii kierownika szkolenia aplikantów.

Zdaniem RPO regulamin, który jest uchwałą NRA, ogranicza konstytucyjne wolności wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy

. A ograniczenia takie mogą być wprowadzone wyłącznie ustawą. Wymaganej regulacji nie zawiera zaś prawo o adwokaturze. Ta ustawa nie zobowiązuje też patronów, by zatrudniali aplikantów na etacie, lecz jedynie stwarza taką możliwość. Zdaniem rzecznika stawia to w trudnej sytuacji młodych prawników, którzy muszą się utrzymać i opłacić szkolenie

– Powinniśmy mieć kontrolę nad tym, jakie zatrudnienie podejmuje aplikant, żeby nie było sprzeczne z godnością zawodu. Nie zgodzilibyśmy się, aby pracował jako ochroniarz w agencji towarzyskiej albo w firmie windykacyjnej. Praca nie może też kolidować ze szkoleniem – argumentuje Stanisław Rymar, prezes NRA. Jego zdaniem uprawnienie do takiej kontroli wypływa z przepisu prawa o adwokaturze, który daje NRA kompetencje do uchwalania regulaminu aplikacji.

Praktyka w poszczególnych okręgowych radach adwokackich jest różna, jednak prezes Rymar przekonuje, że brak zgody na dodatkowe zajęcia zarobkowe to przypadki jednostkowe.

Poszukiwanie pracy bywa koniecznością, skoro etat u patrona coraz częściej zastępuje zwykła umowa o szkolenie. Zdaniem Andrzeja Malickiego, dziekana ORA we Wrocławiu, aplikantowi nieetatowemu łatwiej się dogadać z patronem tak, aby praca nie kolidowała z aplikacją.

– We Wrocławiu na razie nikomu nie odmówiliśmy – mówi. – Dyskutujemy o kryteriach oceny wniosków. Będziemy przeciwni pracy aplikantów w sądzie, policji, prokuraturze, bo to może prowadzić do konfliktu z zajęciami adwokackimi. Ale jeśli ktoś znajdzie pracę jako referent w urzędzie miejskim, to nie będziemy się sprzeciwiać. Nie widzę jednak aplikanta w roli kelnera.

W Rzeszowie, jak mówi Piotr Blajer, wicedziekan ORA, sprzeciwiają się pracy na cały etat. – Szkolenie byłoby wtedy iluzoryczne, zgadzamy się na niepełny etat – wyjaśnia.

Warszawska rada adwokacka nie sprzeciwia się podejmowaniu pracy przez aplikantów – mówi Jakub Jacyna, jej rzecznik prasowy. – Najlepiej jednak, żeby wiązała się ze stosowaniem prawa.

Prezes Rymar przytacza zaś przykład sprawy dyskutowanej w NRA. – Zgodziliśmy się na łączenie aplikacji z pracą na stanowisku asystenta sędziego. Chcemy iść aplikantom na rękę – deklaruje.