Ważą się losy sądowych praktyk dla aplikantów

Ministerstwo Sprawiedliwości planuje likwidację praktyk w sądach dla aplikantów adwokackich i radcowskich. Zmiana ta byłaby elementem szerszej reformy aplikacji, mianowicie ich skrócenia (z trzech i pół roku do trzech lat, a następnie do dwóch).

[srodtytul]Niepewna przyszłość[/srodtytul]

Jeszcze niedawno mówiono, że likwidacja zaczęłaby obowiązywać już tegoroczny wrześniowy nabór, który naukę zaczyna z nowym rokiem. Najpewniej jednak zabraknie czasu na odpowiednio wczesne uchwalenie ustawy.

Przyznaje to Andrzej Węgrzyn, poseł sprawozdawca (PO).

– Być może Sejm zdoła uchwalić nowelę jeszcze w tym roku i choć ma ona tylko dwutygodniowe vacatio legis, to jednak nie wejdzie w życie wcześniej niż w styczniu. Mam jednak zapewnienie wiceministra Jacka Czai, że rozpoczęte aplikacje także z tegorocznego naboru będą się odbywać na dotychczasowych zasadach. Bardzo możliwe jednak, że w drugim czytaniu padnie propozycja zachowania tych szkoleń, i zadecyduje o tym Sejm.

Aplikant adwokacki przez pół roku ma takie praktyki, potem może występować przed sądami w zastępstwie swego patrona, uczy się, podpatrując jego pracę i pomagając mu. U radców szkolenia są podobne, z tym że trwają przez trzy lata, ale jeden dzień w tygodniu.

[srodtytul]Chcą więcej pieniędzy[/srodtytul]

Izby intensywnie przygotowują się do szkoleń. Prawda, że mają w tym roku łatwiej, gdyż mniej dostało się aplikantów (z ok. 12 tys. zdających nieco ponad 11 proc.), przede wszystkim jednak zadziałały pieniądze.

To właśnie niskie (w ocenie sędziów) wynagrodzenie za te praktyki było przyczyną odmów szkoleń zwłaszcza w zeszłym roku. Zrobiły swoje zapewne także demonstracje sędziów w walce z ministerstwem o wyższe pensje.

Podwyżki dają efekt. [b]Warszawska Okręgowa Rada Radców prawnych (najliczniejsza w kraju, ma też najwięcej aplikantów) ustaliła w umowach z sądami (ściślej rzecz biorąc, z sędziami, którzy się na to zgodzili) wyższe wynagrodzenie – 140 zł brutto[/b] za miesiąc szkolenia jednego aplikanta, z tym że w grupie może być ich pięciu.

Lubelscy radcowie zawarli podobną umowę. – Nie brakuje chętnych sędziów, ale ich wynagrodzenie jest wyższe niż w zeszłym roku – powiedział „Rz” ich dziekan mec. Arkadiusz Bereza.

Przedstawiciele samorządów adwokackiego i radcowskiego zgodnie bronią dotychczasowych szkoleń w sądach. Wskazują, że to krótka, ale niepowtarzalna okazja, dla młodych prawników, by z drugiej strony poznali ich pracę.

[srodtytul]Minister ma obiekcje[/srodtytul]

– Nie jesteśmy przeciwko praktykom w sądach, ale uważamy, że powinny być prowadzone pod kątem pracy radcy, adwokata, niech więc praktykują pod nadzorem patronów – uważa Iwona Kujawa, dyrektor Departamentu Nadzoru nad Aplikacjami w resorcie sprawiedliwości. Ministerstwo ma jeszcze inne obiekcje: w uzasadnieniu zmiany wskazało, że praktyki w sądach rodziły wątpliwości natury etycznej, czy aplikanci powinni mieć np. wgląd do akt, możliwość udziału w naradzie sądu.

– Jestem sędzią, to powinno chyba oznaczać jakieś zaufanie do mnie i tego, co robię, że wiem, co można pokazać aplikantowi – napisał do „Rz” jeden z czytelników.

[ramka][b]Opinia: Agnieszka Kurach, wicedziekan warszawskiej Rady Radców Prawnych[/b]

W zeszłym roku groziło przerwanie szkoleń w sądach, gdyż niektórzy sędziowie odmawiali pracy z aplikantami. W tym roku nie mamy już takich problemów, zawarliśmy odpowiednią liczbę umów z konkretnymi sędziami na cały rok — ale za wyższe wynagrodzenie. Martwią mnie pomysły zlikwidowania tych szkoleń, gdyż to jedyna okazja, by aplikant mógł podpatrzyć, w dobrym tego słowa znaczeniu, pracę, rozumowanie sędziego, to co z punktu widzenia sędziego jest ważne, a czego z pozycji pełnomocnika (radcy prawnego, adwokata) nie widać. Nie widzę żadnych zagrożeń dla bezstronności sądu w ujawnianiu informacji, zresztą byli aplikanci sądowi, a także sędziowie zostają radcami i nikt im nie ma tego za złe.[/ramka]