Jak jednocześnie stanowi art. 86a ust. 14 ustawy o VAT, w przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowiązany do aktualizacji tej informacji, najpóźniej przed dniem, w którym wprowadzana jest ta zmiana.
Z przepisów nie wynika przy tym wprost, aby sprzedaż pojazdu samochodowego stanowiła zmianę sposobu jego wykorzystywania w rozumieniu art. 86a ust. 14 ustawy o VAT. Co więcej, z treści art. 90b ust. 2 ustawy o VAT wynika, że gdy podatnik sprzeda pojazd samochodowy, na użytek przepisów o korekcie kwot podatku naliczonego dotyczących pojazdów samochodowych uznaje się, że przeznaczenie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej.
Co twierdzą organy
Mimo to organy podatkowe wyjaśniają, że w przypadku sprzedaży pojazdów samochodowych zgłoszonych na druku VAT-26 należy zaktualizować tę informację. Stanowisko takie zajęła, przykładowo, Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 28 stycznia 2015 r. (IBPP2/443-1078/14/IK) oraz Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 8 października 2015 r. (IPTPP3/4512-352/15-2/OS). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji, „skoro druk VAT-26 jest informacją o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, a samochody w wyniku sprzedaży nie będą wykorzystywane przez wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, to w wyniku tych zdarzeń następuje obowiązek złożenia aktualizacji informacji VAT-26, ponieważ z tym dniem nastąpi zmiana wykorzystywania pojazdu samochodowego". W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że „Wnioskodawca najpóźniej w dniu sprzedaży samochodów, stosownie do art. 86a ust. 14 ustawy o VAT, będzie zobowiązany do dokonania aktualizacji informacji VAT-26 dot. pojazdów samochodowych, które służyły wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej, a następnie zostały przez wnioskodawcę odsprzedane".
Sąd nie poparł podatnika
Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 9 lipca 2015 r. (I SA/Kr 890/15). W wyroku tym (wydanym zresztą na skutek zaskarżenia wskazanej powyżej interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 28 stycznia 2015 r.) sąd orzekł, że „ustawa nie precyzuje co należy rozumieć przez zmianę wykorzystywania pojazdu samochodowego. Jednakże należy przyjąć, że chodzi tu o obowiązek aktualizacji informacji w przypadku, w którym samochód dotychczas wykorzystywany wyłącznie do celów działalności miałby uzyskać przeznaczenie mieszane bądź miałby w ogóle przestać być wykorzystywany do działalności (...). W przypadku sprzedaży pojazdu dochodzi więc do sytuacji, w której przestaje być on wykorzystywany do celów działalności gospodarczej i od tego momentu ustaje prawo podatnika do odliczenia podatku VAT, o czym stosowny organ musi zostać powiadomiony". W konsekwencji sąd uznał, że „prawidłowe jest (...) stanowisko, zgodnie z którym przy sprzedaży występuje zaprzestanie wykorzystywania danego pojazdu, podatnik nie będzie miał prawa odliczać VAT od zakupów związanych z tym pojazdem, więc od dnia zbycia samochód nie służy prowadzeniu działalności gospodarczej. W związku z tym, w momencie zbycia pojazdu następuje obowiązek złożenia aktualizacji informacji VAT-26, ponieważ z tym dniem następuje zmiana wykorzystania pojazdu samochodowego".
W tej sytuacji na dzień dzisiejszy podatnikom raczej pozostaje pogodzić z koniecznością aktualizacji informacji VAT-26 w związku ze sprzedażą zgłoszonych tymi informacjami samochodów. Sprzedając samochód podatnik powinien zatem złożyć aktualizację informacji VAT-26.
Bez sankcji
Należy jednak zauważyć, że w żadnym razie wobec podatników, którzy nie aktualizują informacji VAT-26 w związku ze sprzedażą samochodów, nie mogą być wyciągane żadne sankcje, gdyż obowiązujące przepisy (w szczególności przepisy ustawy o VAT oraz przepisy kodeksu karnego skarbowego) takich sankcji nie przewidują. W szczególności nie może mieć w takich przypadkach zastosowania art. 56a kodeksu karnego skarbowego, gdyż nie przewiduje on kar za brak aktualizacji informacji VAT-26 (inaczej niż – przykładowo – art. 81 § 1 pkt 1 k.k.s.). Ponadto, do odpowiedzialności karnej skarbowej na podstawie art. 56a k.k.s. mogą być pociągani wyłącznie podatnicy, którzy, naruszając przepisy dotyczące informacji VAT-26 odliczają VAT niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, co w przypadku sprzedaży samochodów zgłoszonych uprzednio informacją VAT-26 najczęściej nie ma miejsca (po sprzedaży podatnicy nie dokonują już bowiem odliczeń dotyczących tych samochodów).
