Paragon fiskalny jest dowodem księgowym tylko wyjątkowo

Jeżeli zakup towarów handlowych za granicą został udokumentowany wydrukiem z kasy fiskalnej, to polski podatnik nie może takiego wydatku wpisać w podatkowej księdze. Powinien zwrócić się do sprzedawcy o wystawienie faktury.

Publikacja: 23.02.2017 05:10

Paragon fiskalny jest dowodem księgowym tylko wyjątkowo

Foto: 123RF

- Prowadzę działalność gospodarczą m.in. w zakresie sprzedaży detalicznej środków czystości. Podatek dochodowy rozliczam na zasadach ogólnych, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Towary handlowe kupuję m.in. w centrach handlowych na terenie Niemiec. Niestety, na dowód zakupu kontrahenci niemieccy wystawiają mi tylko paragony z kasy fiskalnej. Mimo podejmowanych starań z mojej strony kontrahenci nie chcą wystawić faktur i rachunków, tłumacząc np., że fakturę mogą wystawić tylko dla podatnika VAT zarejestrowanego jako podatnik VAT UE, a takim nie jestem. Na otrzymywanych paragonach fiskalnych widnieją dane sprzedawcy, w tym numer identyfikacyjny dla celów VAT oraz nazwy artykułów i ich ceny. Na odwrocie paragonu uzupełniam swoje dane (m.in. adres), przybijając pieczątkę oraz wpisując rodzaj zakupionego towaru i jego wartość w przeliczeniu na polskie złote. Czy otrzymany paragon spełnia wymogi dowodu księgowego i w konsekwencji, czy stanowi podstawę księgowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszt uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej? – pyta czytelnik.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT). Aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł być przez niego zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (por. wyrok WSA w Warszawie z 12 czerwca 2008 r., III SA/Wa 157/08).

Jak zatem widzimy, jednym z warunków zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych jest jego właściwe udokumentowanie, tj. w sposób pozwalający na zaewidencjonowanie w urządzeniach księgowych – w przypadku czytelnika w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Na podstawie dokumentów

Stosownie do § 12 ust. 3 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie), podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, do których zalicza się:

1) faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej „fakturami", wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami, lub

2) inne dowody, wymienione w § 13 i 14 rozporządzenia stwierdzające fakt przeprowadzenia operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,

b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres przeprowadzenia operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, to wystarcza podanie jednej daty,

c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych.

Dokumenty te powinny być oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Paragony fiskalne nie zostały wymienione wśród dowodów księgowych stanowiących podstawę zapisów w podatkowe księdze przychodów i rozchodów. Nie mogą zatem stanowić, co do zasady, podstawy wpisu w tej księdze. Paragonu fiskalnego nie można również uznać za dowód księgowy wymieniony w § 13 pkt 5 rozporządzenia w sprawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zgodnie z tym przepisem, za dowody księgowe uważa się również inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat.

Dwa wyjątki od zasady

Analiza § 13 i 14 rozporządzenia wskazuje, że paragonami fiskalnymi mogą być udokumentowane jedynie:

- zakupy w jednostkach handlu detalicznego materiałów środków czystości i bhp oraz materiałów biurowych,

- wydatki poniesione za granicą na zakup paliwa i olejów.

Paragony te powinny być zaopatrzone w datę i stempel (oznaczenie) jednostki wydającej paragon i określać ilość, cenę jednostkową oraz wartość zakupu. Na odwrocie paragonu podatnik musi wpisać swoje nazwisko (nazwę zakładu), adres oraz rodzaj (nazwę) zakupionego towaru (zob. § 14 ust. 4 i 5 rozporządzenia). Wyjątki te nie dotyczą zakupu towarów handlowych. Paragonem fiskalnym nie może być zatem udokumentowany zakup towarów handlowych.

Towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym oraz produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej (zob. § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia).

Zakup towarów handlowych wpisuje się do kolumny 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Oznacza to, że w przypadku zakupu towarów handlowych paragonu fiskalnego, nawet uzupełnionego na odwrocie o wskazane w pytaniu dane, nie można uznać za dowód księgowy, który dokumentuje wydatek poniesiony na nabycie towarów handlowych.

Być może konieczna będzie rejestracja

Podsumowując, paragon fiskalny dokumentujący nabycie w Niemczech środków czystości, będących dla czytelnika towarami handlowymi w prowadzonej działalności gospodarczej, nie może być dowodem księgowym i podstawą zapisu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 27 października 2016 r., 2461-IBPB-1-1.4511. 504.2016.1.WRz oraz interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 lutego 2014 r., ILPB1/415-1250/13-4/AA).

Jeżeli czytelnik chce zaliczyć poniesiony wydatek do kosztów podatkowych, to powinien zwrócić się do niemieckich sprzedawców o wystawianie faktur. Może to jednak dla niego oznaczać konieczność rejestracji jako podatnik VAT UE, skoro tego wymagają niemieccy kontrahenci.

Autor jest doradcą podatkowym z Warszawy

Tylko po polsku i w złotych

Dowód księgowy powinien być sporządzony w języku polskim. Treść dowodu musi być pełna i zrozumiała, przy czym dopuszczalne jest stosowanie skrótów ogólnie przyjętych. Jeżeli w dowodzie podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, to podatnik musi przeliczyć walutę obcą na złote, po obowiązującym w dniu operacji kursie, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym. Wynik przeliczenia należy zamieścić w wolnych polach dowodu lub w załączniku do niego (§ 12 ust. 4 rozporządzenia).

Zapisy w księdze są trzeba wykazywać w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów (§ 12 ust. 1 rozporządzenia).

- Prowadzę działalność gospodarczą m.in. w zakresie sprzedaży detalicznej środków czystości. Podatek dochodowy rozliczam na zasadach ogólnych, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Towary handlowe kupuję m.in. w centrach handlowych na terenie Niemiec. Niestety, na dowód zakupu kontrahenci niemieccy wystawiają mi tylko paragony z kasy fiskalnej. Mimo podejmowanych starań z mojej strony kontrahenci nie chcą wystawić faktur i rachunków, tłumacząc np., że fakturę mogą wystawić tylko dla podatnika VAT zarejestrowanego jako podatnik VAT UE, a takim nie jestem. Na otrzymywanych paragonach fiskalnych widnieją dane sprzedawcy, w tym numer identyfikacyjny dla celów VAT oraz nazwy artykułów i ich ceny. Na odwrocie paragonu uzupełniam swoje dane (m.in. adres), przybijając pieczątkę oraz wpisując rodzaj zakupionego towaru i jego wartość w przeliczeniu na polskie złote. Czy otrzymany paragon spełnia wymogi dowodu księgowego i w konsekwencji, czy stanowi podstawę księgowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszt uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej? – pyta czytelnik.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej