WSA o momencie uzyskania przychodów ze sprzedaży: Zarabiający na giełdzie poczeka z rozliczeniem kosztu

Wydatki na zakup papierów wartościowych w ramach działalności gospodarczej to koszty bezpośrednio związane z przychodami. Gdy podatnik stosuje tzw. metodę memoriałową, należy je rozpoznawać w momencie uzyskania przychodów ze sprzedaży.

Publikacja: 01.06.2017 02:00

WSA o momencie uzyskania przychodów ze sprzedaży: Zarabiający na giełdzie poczeka z rozliczeniem kosztu

Foto: www.sxc.hu

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 19 kwietnia 2017 r. (I SA/Sz 202/17).

Stan faktyczny

We wrześniu 2016 r. podatnik zapytał o sposób opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej związanej z obrotem papierami wartościowymi. We wniosku wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą, którą rozlicza w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Koszty uzyskania przychodów ujmuje w dacie wystawienia dokumentu będącego podstawą do jego zaksięgowania. Zamierza rozszerzyć działalność poprzez otwarcie rachunku brokerskiego (firmowego) i rozpoczęcie transakcji kupna i sprzedaży papierów wartościowych na giełdzie. Przedsiębiorca podkreślił, że w tym celu wniesie stosowne zmiany we wpisie w CEiDG. Dalej tłumaczył, że w związku z poszerzeniem działalności poniesie pewne koszty, np.: koszty nabycia papierów wartościowych czy koszty bezpośrednio związane z czynnością zakupu i sprzedaży (obsługą rachunku bankowego i prowizjami).

Z wniosku wynikało, że podatnik chce kupować papiery wartościowe, a następnie sprzedawać je powyżej ceny zakupu powiększonej o koszty zakupu, osiągając w ten sposób dodatkowe przychody z prowadzonej działalności gospodarczej. Zapytał czy należności ze sprzedaży papierów wartościowych poprzez firmowy rachunek brokerski będą przychodem z działalności, a wydatki na zakup, prowadzenie rachunku oraz inne okołotransakcyjne będą firmowymi kosztami podatkowymi.

Fiskus potwierdził, że w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie i w sposób przedstawiony we wniosku, uzyskane w jej ramach należności ze zbycia papierów wartościowych będą przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej. Co do kosztów także zgodził się, że wydatki, o które pyta przedsiębiorca, co do zasady mogą być kosztami uzyskania przychodów, na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, jeśli zostaną prawidłowo udokumentowane.

Organ stwierdził przy tym, że wydatki na zakup papierów wartościowych i obsługę transakcji (prowizje brokerskie) jako bezpośrednio warunkujące nabycie akcji, czyli takie, bez których nabycie tych papierów nie byłoby możliwe, oraz prowizje z tytułu ich sprzedaży podlegają zaliczeniu w koszty w roku podatkowym, w którym osiągnięto odpowiadające im przychody. Wydatki za prowadzenie firmowego rachunku brokerskiego jako ponoszone w określonym przedziale czasowym, bez związku z konkretną transakcją, należy potrącić w dacie ich poniesienia. Jednocześnie, w ocenie urzędników, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów należy uznać dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu będącego podstawą do zaksięgowania (ujęcia kosztu). W sytuacji opisanej we wniosku będzie to data wystawienia wyciągu z rachunku brokerskiego.

Podatnik nie zgodził się z wykładnią dotyczącą sposobu rozliczenia kosztów. W jego ocenie fiskus błędnie przyjął, że koszty zakupu papierów wartościowych należy odnosić do przychodów roku podatkowego, których dotyczą, a nie ujmować na dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dokumentu będącego podstawą do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Spór w tym zakresie trafił na wokandę, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę przedsiębiorcy.

Rozstrzygnięcie

Po analizie przepisów WSA zauważył, że moment potrącenia kosztów przez podatnika prowadzącego podatkową księgę przychodów i rozchodów zależy od tego, jaką wybrał metodę ewidencjonowania: kasową czy memoriałową i czy ewidencjonował koszty w sposób umożliwiający ich odniesienie do przychodów roku podatkowego, z którym są związane.

W spornej sprawie koszty zakupu papierów wartościowych to niewątpliwie koszty, które da się przypisać do przychodów ze sprzedaży tych walorów. Należy je zatem traktować jako koszty bezpośrednio związane z przychodami. W przypadku stosowania przez skarżącego tzw. metody memoriałowej, koszty te należy rozpoznawać w momencie uzyskiwania odpowiadających im przychodów, tj. w momencie uzyskania przychodów ze sprzedaży papierów wartościowych.

—Aleksandra Tarka

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.tarka@rp.pl

Zdaniem eksperta

Wojciech Fryze, adwokat, senior manager z kancelarii Olesiński i Wspólnicy

Spór przed WSA dotyczył momentu, w którym podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów wydatki związane z obrotem papierami wartościowymi. Kluczowe dla rozstrzygnięcia było to, że obrót dokonywany przez podatnika był realizowany w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz to, że prowadził on podatkową księgę przychodów i rozchodów w sposób określony w art. 22 ust. 6 ustawy o PIT, a więc tzw. metodą memoriałową. Co również istotne, będąca przedmiotem sporu interpretacja potwierdzała, że zastosowania nie znajdą przepisy dotyczące opodatkowania przychodów z kapitałów pieniężnych.

WSA zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego przedstawionym w interpretacji: koszty związane z zakupem papierów wartościowych, takie jak prowizja domu maklerskiego, należy uznać za bezpośrednio związane z przychodami. Mogą one być zatem zaliczone do kosztów dopiero z chwilą osiągnięcia przychodu (czyli sprzedaży tych papierów).

Stanowisko takie jest oczywiście mniej korzystne dla podatnika w porównaniu z tym, którego potwierdzenia oczekiwał składając wniosek o interpretację. Argumentował on, że ma prawo zaliczyć opisane wyżej wydatki do kosztów już w chwili ich poniesienia, na podstawie dokumentującego je wyciągu bankowego. W świetle zgodnego stanowiska organu podatkowego i WSA momentem zaliczenia takich wydatków do kosztów jest osiągnięcie odpowiadających im przychodów. W praktyce, moment ten może być znacznie późniejszy niż ich faktyczne poniesienie, zwłaszcza w sytuacji długoterminowego posiadania zakupionych papierów wartościowych.

Podobne do opisanego wyżej stanowisko można znaleźć w wielu wcześniejszych interpretacjach podatkowych – wyrok zdaje się zatem potwierdzać dotychczasowe podejście. ?

Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 19 kwietnia 2017 r. (I SA/Sz 202/17).

Stan faktyczny

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP