Rola związków zawodowych w procesie redukcji etatów

Ze względu na złą kondycję finansową, firma zmuszona jest do redukcji etatów i przeprowadzenia zwolnień grupowych. W zakładzie działa kilka organizacji związkowych. Czy pracodawca musi konsultować zwolnienia ze wszystkimi organizacjami? Jak w takiej sytuacji powinna prawidłowo wyglądać procedura zwolnień grupowych?

Publikacja: 06.10.2016 00:01

Rola związków zawodowych w procesie redukcji etatów

Foto: 123RF

W zakładzie pracy, w którym działają związki zawodowe muszą one uczestniczyć w procedurze zwolnień grupowych. Pracodawca musi skonsultować z nimi zamiar redukcji etatów.

Na początek informacja

Najpierw pracodawca musi pisemnie poinformować związki zawodowe o tym, że zamierza przeprowadzić redukcję zatrudnienia. Zawiadomienie musi wskazywać w szczególności przyczyny grupowego zwolnienia, liczbę zatrudnionych, grupy zawodowe objęte zwolnieniem, kryteria doboru pracowników do redukcji i przewidywane świadczenia pieniężne.

Pracodawca musi wysłać taką informację do wszystkich organizacji związkowych, które działają w zakładzie pracy i są organizacjami zakładowymi – tj. zrzeszają co najmniej 10 pracowników. Trzeba ją przekazać również działającym u pracodawcy międzyzakładowym organizacjom związkowym.

Ustawa o zwolnieniach grupowych nie określa ścisłego terminu, w którym pracodawca powinien przedstawić to zawiadomienie. Powinno to nastąpić w terminie, który umożliwi związkom zgłoszenie swoich propozycji w ramach konsultacji. Termin ten musi być więc na tyle długi, aby organizacje związkowe mogły zapoznać się z przekazanymi im informacjami oraz by mogły np. skorzystać z opinii zewnętrznych podmiotów. Propozycje związków mogą dotyczyć zmian organizacyjnych, produkcyjnych, czy też strukturalnych, tak, aby jak najbardziej ograniczyć zakres zwolnień.

Potem konsultacja

Po przedstawieniu wstępnej informacji, pracodawca i strona związkowa rozpoczynają konsultacje. Mają one na celu uniknięcie lub zmniejszenie rozmiaru grupowego zwolnienia. Dotyczą przede wszystkim możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników.

Pracodawca musi dopuścić do udziału w rokowaniach wszystkie zakładowe organizacje związkowe, które u niego działają. Organizacje związkowe mogą utworzyć wspólną reprezentację i przedstawić wspólne stanowisko w sprawie zwolnień grupowych. Jeśli tego nie zrobią, pracodawca może dokonać ustaleń tylko z organizacjami reprezentatywnymi.

Są trzy rodzaje reprezentatywnych organizacji związkowych. Taki status ma przede wszystkim organizacja, która jest jednostką organizacyjną ponadzakładowej organizacji związkowej i zrzesza co najmniej 7 proc. pracowników danego pracodawcy. Jeżeli takiej organizacji nie ma u pracodawcy, to status organizacji reprezentatywnej ma ta, która zrzesza 10 proc. pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy. Gdy żadna organizacja nie przekracza tych progów, reprezentatywną jest ta zrzeszająca największą liczbę pracowników.

Celem konsultacji pomiędzy pracodawcą i organizacjami związkowymi jest zawarcie porozumienia w sprawie zwolnień grupowych. Punktem wyjścia są informacje zawarte we wstępnej informacji, jaką pracodawca przekazał związkom. Przebieg rokowań w sprawie zawarcia porozumienia powinien przebiegać w myśl zasady dobrej wiary i poszanowania słusznych interesów drugiej strony.

Oznacza to, że strona związkowa nie powinna przedstawiać żądań, które w oczywisty sposób przekraczają możliwości pracodawcy. Pracodawca zaś nie powinien dążyć do zerwania rokowań tylko po to, żeby samodzielnie uregulować zasady zwolnień w regulaminie.

Porozumienie powinno być zawarte w terminie nie dłuższym niż 20 dni od dnia zawiadomienia organizacji związkowych o zwolnieniach grupowych. Jeżeli nawet w tej sytuacji nie jest możliwe uzgodnienie wszystkich kwestii, które powinny być zawarte w porozumieniu, pracodawca wydaje regulamin zwolnień. Przy jego tworzeniu, w miarę możliwości, powinien uwzględnić propozycje przedstawione przez związki.

Nowa organizacja w trakcie zwolnień

Ustawa nie reguluje tego, jaki wpływ na rozpoczętą procedurę zwolnień grupowych ma powstanie nowej organizacji związkowej. Z pomocą przychodzi orzecznictwo. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 6 października 2006 r. (II PK 63/05), pracodawca nie ma obowiązku przeprowadzenia od początku procedury grupowych zwolnień, jeżeli po jej wszczęciu powstała nowa zakładowa organizacja związkowa. Powinien jednak respektować jej ustawowe uprawnienia w sprawach dotyczących zbiorowych praw lub interesów reprezentowanych pracowników.

W zakładzie pracy, w którym działają związki zawodowe muszą one uczestniczyć w procedurze zwolnień grupowych. Pracodawca musi skonsultować z nimi zamiar redukcji etatów.

Na początek informacja

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP