Skarga nadzwyczajna Prokuratora Generalnego ws. lichwy. 365% odsetek rocznie

Dochodzona kwota wierzytelności wynosiła 32 tys. zł, a po podwyższeniu o odsetki za zwłokę wzrosła do 400 tys. zł.

Publikacja: 05.08.2020 09:40

Skarga nadzwyczajna Prokuratora Generalnego ws. lichwy. 365% odsetek rocznie

Foto: Adobe Stock

Sprawa dotyczy umowy na wykonanie usługi z 1998 roku. Za jej realizację zleceniodawcy wystawiono trzy faktury. Płatność została uregulowana jedynie częściowo, i strony umowy zawarły w 2000 roku porozumienie o zapłacie. Dłużnik zobowiązał się do zapłaty kwoty 32.212,85 zł w 10 równych miesięcznych ratach, każda po 3.221,29 zł. Strony uzgodniły, że stopa odsetek umownych w razie zwłoki w spłacie to 1 proc. dziennie.

W związku z niewywiązaniem się przez dłużnika z porozumienia, zostało ono wypowiedziane w styczniu 2001 roku, a w kwietniu Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wydał w postępowaniu nakazowym nakaz zapłaty, mocą którego zasądził od dłużnika na rzecz powoda kwotę 32.212,85 zł wraz z umownymi odsetkami – 1 proc. dziennie.

Wszczęte w oparciu o wydany nakaz zapłaty postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne. Komornik umorzył postępowanie, wskazując, że dłużnik od 2001 roku nie prowadzi działalności gospodarczej, nie posiada majątku ruchomego, bądź nieruchomego i nie pracuje.

Czytaj także:

Skarga nadzwyczajna Ziobry na wyrok ws. lichwiarskiej pożyczki

W międzyczasie, w 1999 roku dłużnik darował swoim małoletnim synom udziały po 1/20 w nieruchomości położonej w Bielsku-Białej Lipniku, stanowiącej wcześniej składnik jego majątku odrębnego. Natomiast w dniu 19 maja 1999 roku pomiędzy współwłaścicielami powyższej nieruchomości doszło do zniesienia współwłasności bez spłat i ustanowienia służebności mieszkania na rzecz dłużnika i jego żony, którą wyceniono w akcie notarialnym na 200,00 złotych dla każdego z małżonków, po skapitalizowaniu na kwotę 3.000,00 złotych. Wartość przedmiotu umowy została wyceniona na kwotę 253.000,00 złotych.

Powód wniósł do Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej pozew przeciwko synom dłużnika o uznanie za bezskutecznej w stosunku do niego umowy darowizny udziału w nieruchomości oraz umowy częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości w odniesieniu do przysługującej mu wierzytelności z odsetkami, zasądzonej.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda umowę darowizny udziału w nieruchomości oraz umowę częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości. Sąd I instancji uznał roszczenie powoda za zasadne, wobec tego, że dłużnik wiedział, że czynności te spowodują brak możliwości zaspokojenia wierzycieli – dłużnik poza powodem miał jeszcze innych wierzycieli. Zdaniem sądu była to czynność bezpłatna, dokonana z ich pokrzywdzeniem.

Wyrok ten podtrzymał Sąd Apelacyjny w Katowicach.

Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand wniósł skargę nadzwyczajną od tego wyroku. Podniósł, że wydane przez sąd orzeczenie zostało oparte o wierzytelność zasądzoną prawomocnym nakazem zapłaty określająca odsetki na poziomie 365 proc. rocznie, a więc w wysokości znacznie przekraczającej odsetki ustawowe. W postępowaniu nakazowym nie badano kwestii wysokości odsetek za zwłokę w spłacie wierzytelności w kontekście lichy, a zatem że jest ona wynikiem nagannego zachowania wierzyciela, sprzecznego z zasadami współżycia społecznego, rozumianymi jako przyjmowane w społeczeństwie reguły moralnego, słusznego postępowania człowieka.

Prokurator Generalny podkreślił, że obowiązkiem sądu było zbadanie zasadności zastrzeżenia tak wysokich odsetek w kontekście przepisów prawa i zasad współżycia społecznego, aby przeciwdziałać lichwie, tj. przysparzaniu nadmiernych, niczym nieuzasadnionych w danych stosunkach korzyści dla jednej ze stron. Zastrzeżenie tak wysokich odsetek z tytułu pozostawania w zwłoce w spełnieniu świadczenia, spowodowało niezwykle rażący wzrost zobowiązania. Kwota główna dochodzona przez wierzyciela to 32.212,85 złotych, a w chwili składania pozwu o uznanie za bezskuteczną wobec niego czynności prawnej, kwota ta znacznie się podwyższyła o odsetki za zwłokę w spełnieniu świadczenia do kwoty około 400.000,00 złotych, natomiast w chwili wyrokowania do 480.937,85 złotych.

Sprawa dotyczy umowy na wykonanie usługi z 1998 roku. Za jej realizację zleceniodawcy wystawiono trzy faktury. Płatność została uregulowana jedynie częściowo, i strony umowy zawarły w 2000 roku porozumienie o zapłacie. Dłużnik zobowiązał się do zapłaty kwoty 32.212,85 zł w 10 równych miesięcznych ratach, każda po 3.221,29 zł. Strony uzgodniły, że stopa odsetek umownych w razie zwłoki w spłacie to 1 proc. dziennie.

W związku z niewywiązaniem się przez dłużnika z porozumienia, zostało ono wypowiedziane w styczniu 2001 roku, a w kwietniu Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wydał w postępowaniu nakazowym nakaz zapłaty, mocą którego zasądził od dłużnika na rzecz powoda kwotę 32.212,85 zł wraz z umownymi odsetkami – 1 proc. dziennie.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO