Niezbędne większe wsparcie dla rodzin cudzoziemców w Polsce

W wystąpieniu do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzecznik Praw Dziecka zwrócił uwagę na potrzebę zapewniania przez Polskę bardziej kompleksowego wsparcia rodzinom cudzoziemców, którzy uzyskali zgodę na pobyt ze względów humanitarnych w naszym państwie. Marek Michalak przedstawił propozycje zmiany przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawy o pomocy społecznej.

Publikacja: 20.08.2018 12:44

Niezbędne większe wsparcie dla rodzin cudzoziemców w Polsce

Foto: Adobe Stock

Zgody na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych, która jest formą bezterminowego prawa pobytu na terytorium RP, udziela się w przypadkach wskazanych w art. 348 ustawy o cudzoziemcach m.in., gdy w kraju pochodzenia zagrożone jest życie, wolność albo inne prawa podstawowe obcokrajowców, a także gdy opuszczenie Polski zagrażałoby ich życiu rodzinnemu, prywatnemu lub prawom dziecka. Rzecznik przypomniał, że w chwili obecnej ze zgody na pobyt ze względów humanitarnych w naszym kraju korzysta niemal 2 tysiące osób, z których ponad 1/3 stanowią dzieci.

Czytaj także: Ukraińcy muszą czekać na zezwolenie na pobyt w Polsce

- Zgodnie z obowiązującymi przepisami, cudzoziemcy, którym udzielono tej zgody posiadają pełny dostęp do polskiego rynku pracy oraz do świadczeń rodzinnych i świadczenia 500+. Są to bardzo słuszne rozwiązania – możliwość podejmowania przez rodziców małoletnich pracy bez konieczności uzyskiwania odrębnego zezwolenia oraz prawo do korzystania z systemu zabezpieczenia społecznego, w sposób oczywisty przyczynia się do podniesienia poziomu ochrony praw ich dzieci, w tym w szczególności ich prawa do dorastania w godnych warunkach socjalnych – ocenił Marek Michalak.

Czytaj także: Dzieci urodzone w Polsce to nie „nielegalni migranci"

Rzecznik zwrócił jednak uwagę, że w polskim systemie prawnym wciąż są przepisy, które kształtują sytuację prawną rodzin ze zgodą na pobyt ze względów humanitarnych gorzej niż pozostałych grup cudzoziemców z bezterminowym prawem pobytu (posiadaczy: zezwolenia na pobyt stały, pobyt rezydenta długoterminowego UE, statusu uchodźcy i ochrony uzupełniającej). W mojej ocenie, nie ma to merytorycznego uzasadnienia i może pozostawać w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równego traktowania podmiotów podobnych – skonstatował Marek Michalak.

Do tego rodzaju niesłusznych przepisów Rzecznik zaliczył niektóre uregulowania:

- ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

- oraz ustawy o pomocy społecznej, poddając je w wystąpieniu krytycznej analizie.

Odnosząc się do pierwszej z ww. regulacji, Marek Michalak zwrócił uwagę, że ustawa nie pozwala na objęcie rodzin cudzoziemców ze zgodą na pobyt ze względów humanitarnych m.in. mechanizmami wsparcia rodziny, a dzieci opuszczających pieczę zastępczą – pomocą dla osób usamodzielnianych. Co więcej, przepisy o pieczy zastępczej, które pozwalają na objęcie nią dzieci, korzystających ze zgody na pobyt ze względów humanitarnych, mogą uniemożliwiać powierzenie jej sprawowania np. babci dziecka, czy jego cioci i wujkowi, jeśli ci również posiadają „tylko" tę zgodę. Tymczasem, bardzo często byłoby to najkorzystniejsze z punktu widzenia dobra dziecka – stwierdził Rzecznik.

Poddając następnie analizie przepisy ustawy o pomocy społecznej, Marek Michalak przypomniał, że mają one swe źródło m.in. w art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji, zgodnie z którym: Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Rzecznik podkreślił, że: Do tego rodzaju rodzin, znajdujących się – co najmniej – w trudnej sytuacji społecznej, z pewnością należą rodziny, które nie mogą powrócić do swych ojczyzn z obawy o życie i inne prawa podstawowe oraz dla których Polska stała się nowym domem z uwagi na prowadzone tu życie rodzinne lub potrzebę zapewnienia ochrony praw dziecka. Zaznaczył także, że nie wolno akceptować sytuacji, w której dzieci i ich rodzice, które uzyskały prawo bezterminowego pobytu w naszym kraju, nie mogliby korzystać z innych form wsparcia (nawet, gdyby ich udzielenie było konieczne) niż: schronienie, posiłek, niezbędne ubranie oraz zasiłek celowy – są to jedyne świadczenia pomocy społecznej, które przysługują obecnie posiadaczom zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

W związku z powyższym, Rzecznik Praw Dziecka zwrócił się do Minister Elżbiety Rafalskiej o podjęcie działań na rzecz zapewnienia cudzoziemcom-beneficjentom zgody na pobyt ze względów humanitarnych możliwości pełnego korzystania z instrumentów pomocowych ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawy o pomocy społecznej, proponując zmianę przepisów obu tych ustaw.

Zgody na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych, która jest formą bezterminowego prawa pobytu na terytorium RP, udziela się w przypadkach wskazanych w art. 348 ustawy o cudzoziemcach m.in., gdy w kraju pochodzenia zagrożone jest życie, wolność albo inne prawa podstawowe obcokrajowców, a także gdy opuszczenie Polski zagrażałoby ich życiu rodzinnemu, prywatnemu lub prawom dziecka. Rzecznik przypomniał, że w chwili obecnej ze zgody na pobyt ze względów humanitarnych w naszym kraju korzysta niemal 2 tysiące osób, z których ponad 1/3 stanowią dzieci.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP