Za niespełna miesiąc kandydaci na adwokatów i radców prawnych będą zdawać egzamin zawodowy. W trzecim dniu egzaminu zaplanowano pracę z prawa gospodarczego. Wraz z Wydawnictwem C.H. Beck pomagamy przygotować się do jej napisania. Dziś publikujemy wzór pozwu. Za tydzień zamieścimy kazusy z odpowiedziami z prawa administracyjnego.

Stan faktyczny

30 marca 2013 r. firma Wodociągi i Kanalizacja SA z siedzibą we Wrocławiu zawarła ze spółką Budowa sp. z o.o. umowę odpłatnego przekazania sieci wodociągowej, na mocy której Budowa sp. z o.o. zobowiązała się po wybudowaniu przekazać na rzecz Wodociągów i Kanalizacji SA, na warunkach określonych umową, sieć wodociągową w terminie do 30 czerwca 2013 r. W umowie określono także warunki, po ziszczeniu których firma Wodociągi i Kanalizacja SA przejmie odpłatnie sieć. Dodatkowo w aneksie do umowy strony zmieniły warunki odpłatności, określając, że Wodociągi i Kanalizacja SA zapłacą z tego tytułu spółce Budowa sp. z o.o. kwotę stanowiącą 30 proc. wartości sieci ustalonej na podstawie kosztorysu powykonawczego sporządzonego przez Budowę sp. z o.o. i zaakceptowanego przez Wodociągi i Kanalizację SA, powiększone o należny podatek VAT, lecz nie więcej niż 30 proc. wartości sieci, tj. 45 792 zł netto.

Sporna instalacja została wykonana i przyłączona do sieci przedsiębiorstwa Wodociągi i Kanalizacja SA i 20 grudnia 2013 r. strony zawarły umowę nr 200/121/2013 o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. W umowie wskazano, że własność przyłącza wodociągowego przysługuje firmie Budowa sp. z o.o.

Budowa sp. z o.o. wniosła pozew przeciwko spółce Wodociągi i Kanalizacja SA o zmianę stosunku prawnego łączącego ją z Wodociągami i Kanalizacją SA przez zwiększenie świadczenia należnego spółce Budowa sp. z o.o. od Wodociągów i Kanalizacji SA za odpłatne przeniesienie własności sieci wodociągowej z kwoty 45 792 zł netto do kwoty 187 747,66 zł, jak również przez uchylenie zobowiązania firmy Budowa sp. z o.o. do ustanowienia przez Wodociągi i Kanalizację SA na rzecz spółki Budowa sp. z o.o. nieodpłatnej służebności przesyłu (proszę zweryfikować: jedna spółka nie może się zobowiązać, że inna spółka coś zrobi-ela).

Wyrokiem z 15 maja 2015 r. (sygn. akt X GC 321/14) SO we Wrocławiu, Wydział X Gospodarczy, oddalił wyżej wskazane powództwo. Mimo oddalenia powództwa Budowa sp. z o.o. do dnia dzisiejszego nie wywiązała się ze swojego zobowiązania.

Powyższy stan faktyczny wynika z wyroku SR dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu.

Wzór pozwu

Pozew o nakazanie złożenia oświadczenia woli

W imieniu powódki, której pełnomocnictwo przedstawiam w załączeniu, wnoszę o:

1. Zobowiązanie pozwanej Budowa sp. z o.o. we Wrocławiu do złożenia oświadczenia woli o następującej treści: „Budowa sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu, wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej, Wydział VI Gospodarczy, KRS pod numerem 0000123456, oświadcza, że przenosi prawo własności wybudowanej przez nią sieci wodociągowej przebiegającej przez działki: dz. nr 444 , DR–25, obręb B. we Wrocławiu; dz. nr 55/5, DR–15, obręb B. we Wrocławiu na rzecz Wodociągi i Kanalizacja SA z siedzibą we Wrocławiu, wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej, Wydział VI Gospodarczy, KRS pod numerem 0000987654, za wynagrodzeniem w kwocie 45.792,11 zł (słownie: czterdzieści pięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy) netto;

2. Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu na okoliczności tam przytoczone;

3. Przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron;

4. Nadanie wyrokowi klauzuli natychmiastowej wykonalności;

5. Zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

6. Przeprowadzenie rozprawy.

Uzasadnienie

W ramach prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa pozwana zajmuje się działalnością deweloperską. Pozwana jest właścicielką nieruchomości położonej przy ul. Gdańskiej we Wrocławiu, dla której SR dla Wrocławia-Krzyków IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer WR1/0001111/1, na której w 2012 r. podjęła prace budowlane celem posadowienia budynku o charakterze biurowca z przeznaczeniem na wynajem lokali usługowych. Dla nieruchomości niezbędne było zapewnienie zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru, w której to kwestii pozwana zwróciła się do powódki.

Pismem z 10 stycznia 2011 r. powódka, jako użytkownik wieczysty sąsiedniej nieruchomości, zapewniła pozwaną o dostarczeniu do nieruchomości wody z własnej wewnętrznej instalacji wodno-kanalizacyjnej.

W związku z przeprowadzonym przez pozwaną badaniem wydajności istniejącego hydrantu ustalono, że wewnętrzna instalacja wodna spółki Wodociągi i Kanalizacja SA nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej ochrony przeciwpożarowej pozwanej.

Dowód: pismo z 10 stycznia 2011 r.;

pozwolenie na budowę;

protokół badania, przeglądu i konserwacji z 20 sierpnia 2012 r.

Wobec powyższego pozwana pismem z 25 sierpnia 2012 r. złożyła u powódki wniosek o zapewnienie dostawy wody i odbioru ścieków na rzecz nieruchomości przy ul. Gdańskiej we Wrocławiu. Pismem z 31 sierpnia 2012 r. powódka poinformowała pozwaną o braku możliwości podłączenia nieruchomości do instalacji wodno-kanalizacyjnej należącej do powódki. Wskazała dodatkowo, że podłączenie będzie możliwe po wybudowaniu nowej sieci wodno-kanalizacyjnej dla obsługi przedmiotowej nieruchomości, co będzie możliwe dopiero po opracowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W związku z ponowieniem przez pozwaną wniosku powódka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w piśmie z 11 września 2012 r. Nadto wskazała pozwanej możliwość zrealizowania przez nią sieci z własnych środków i przekazania sieci odpłatnie do eksploatacji i na majątek powódki na warunkach określonych w umowie. Warunkiem przejęcia przez powódkę sieci eksploatacji i na jej majątek jest ustanowienie przez pozwaną jako właściciela terenu, na którym sieć się znajduje, służebności gruntowej na rzecz powódki celem umożliwienia jej dostępu do wskazanej sieci wodociągowej. Stosowna umowa może przewidywać, że inwestor po wybudowaniu sieci może otrzymać częściowy zwrot kosztów budowy tych sieci.

Dowód: pismo powódki z 11 września 2012 r.

W dniu 30 marca 2013 r. strony zawarły umowę nr 10/055/2013 odpłatnego przekazania sieci wodociągowej. Na mocy tej umowy pozwana zobowiązała się do:

1) wybudowania i przekazania na rzecz powódki sieci wodociągowej przebiegającej przez działki: dz. nr 444 , DR–25, obręb B. we Wrocławiu, dz. nr 55/5, DR–15, obręb B. we Wrocławiu w terminie do 30.06.2013 r.;

2) ustanowienia przez użytkownika wieczystego działki nr 444, DR–25, obręb B. we Wrocławiu, na rzecz powódki nieodpłatnej służebności gruntowej odpowiadającej w swej treści służebności przesyłu na czas nieograniczony bez wynagrodzenia.

Natomiast powódka na mocy przedmiotowej umowy zobowiązała się zapłacić pozwanej kwotę stanowiącą 20 proc. wartości sieci ustalonej na podstawie kosztorysu powykonawczego sporządzonego przez pozwaną, zatwierdzonego przez powódkę, powiększoną o należny podatek VAT, lecz nie więcej niż 20 proc. wartości sieci tj. 30 528,08 zł netto. Zgodnie z zawartą zapłata kwoty 30 528,08 zł netto zaspokoi wszelkie roszczenia pozwanej z tytułu wybudowania i przekazania powódce sieci wodno-kanalizacyjnej.

Dowód: umowa z 30 marca 2013 r.

W dniu 31.08.2013 r. strony podpisały aneks do umowy z 30.03.2013 r., na mocy którego strony ustaliły, że powódka zapłaci pozwanej kwotę stanowiącą 30% wartości sieci ustalonej na podstawie kosztorysu powykonawczego sporządzonego przez pozwaną, zatwierdzonego przez powódkę i powiększoną o należny podatek VAT, lecz nie więcej niż 30% wartości sieci tj. 45.792,11 zł netto.

Dowód: aneks do umowy z 31.08.2013 r.

Kosztorys powykonawczy budowy wodociągu określał wartość inwestycji na kwotę 238.556,83 zł netto. Łączny koszt budowy wyniósł 326.419,33 zł.

Dowód: kosztorys powykonawczy i inwestorski; faktury VAT.

Po wykonaniu przedmiotu umowy przez pozwaną i przyłączeniu jej do sieci przedsiębiorstwa powódki – w dniu 20.12.2013 r. strony zawarły umowę nr 200/121/2013 o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. W umowie określono, że własność przyłącza wodociągowego przysługuje pozwanej. W protokole przeglądu technicznego przyłącza wodociągowego z 18.12.2013 r. zaznaczono, że przyłącze pozostaje w majątku pozwanej.

Dowód: umowa z 20.12.2013 r.; protokół przeglądu technicznego.

W dniu 30.11.2014 r. pozwana „Budowa" sp, z o.o. wniosła do SO we Wrocławiu pozew o zmianę stosunku prawnego łączącego ją z „Wodociągi i Kanalizacja" SA domagając się zwiększenia świadczenia należnego spółce „Budowa" sp, z o.o. z kwoty 45.792 zł netto do kwoty 187.747,66 zł oraz do uchylenia zobowiązania „Budowa" sp, z o.o. do ustanowienia na rzecz „Wodociągi i Kanalizacja" SA nieodpłatnej służebności przesyłu. Powództwo to zostało przez SO we Wrocławiu oddalone wyrokiem z 15.05.2015 r. (sygn. akt X GC 321/14).

Dowód: wyrok w sprawie X GC 321/14 wraz z uzasadnieniem.

Pismem z 10.10.2015 r. powódka wezwała pozwaną do zakończenia procedury przekazania spornej sieci wodociągowej na majątek powódki, na warunkach określonych w umowie.

Dowód: pismo z 10.10.2015 r.

Pismem z 17.01.2016 r. powódka wystosowała ostateczne przedsądowe wezwanie do protokolarnego przekazania sieci w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Jednocześnie powódka oświadcza, że zgodnie z art. 187 § 1 pkt. 3 KPC powyższe wezwanie stanowiło próbę polubownego rozwiązania sporu pomiędzy stronami. Jednakże do dnia dzisiejszego pozwana nie stawiła się do protokolarnego przekazania sieci.

Dowód: pismo z 17.01.2016 r. wraz z dowodem nadania.

Wobec powyższego, wystąpienie z niniejszym powództwem było konieczne i uzasadnione.

Maja Majak-Buhalik adwokat

Załączniki:

1. odpis pozwu wraz z załącznikami;

2. pełnomocnictwo wraz z opłatą skarbową;

3. pismo z 10.01.2011 r.;

4. pozwolenie na budowę;

5. protokół badania, przeglądu i konserwacji z 20.08.2012 r.;

6. pismo powódki z 11.09.2012 r.;

7. umowa z 30.03.2013 r.;

8. aneks do umowy z 31.08.2013 r.;

9. kosztorys powykonawczy i inwestorski;

10. faktury VAT;

11. umowa z 20.12.2013 r.;

12. protokół przeglądu technicznego;

13. wyrok w sprawie X GC 321/14 wraz z uzasadnieniem;

14. pismo z 10.10.2015 r.;

15. pismo z 17.01.2016 r. wraz z dowodem nadania;

16. potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 2290 zł.

Komentarz:

1. Podstawa prawna

Podstawę prawną niniejszego pozwu stanowi art. 64 KC.

2. Właściwość sądu

Przedmiotowe roszczenie ma charakter majątkowy. Właściwość rzeczowa sądu rejonowego zdeterminowana jest wartością przedmiotu sporu (art. 16 KPC). Natomiast właściwość miejscowa określona jest na zasadach ogólnych (art. 27 i n. KPC). Nadto, niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu przez wydział gospodarczy sądu okręgowego, ponieważ ma charakter sprawy ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 RSGU).

3. Strony postępowania

Jeżeli osoba (w tym przypadku osoba prawna), na której ciąży obowiązek złożenia określonego oświadczenia woli uchyla się od spełnienia tego obowiązku, obowiązek ten może zostać ustalony przez sąd. Legitymację czynną do wystąpienia z pozwem o nakazanie złożenia oświadczenia woli ma uprawniona spółka „Wodociągi i Kanalizacja" SA, zaś legitymację bierną posiada spółka zobowiązana do złożenia oświadczenia woli tj. „Budowa" sp. z o.o.

4. Tryb postępowania

Postępowanie wszczęte na skutek pozwu o zastępcze oświadczenie woli rozpoznawane jest w zwykłym trybie procesowym, do którego zastosowanie mają ogólne reguły dowodowe.

5. Żądanie pozwu

Podkreślenia wymaga fakt, że zarówno żądanie pozwu, jak i wyrok uwzględniający to żądanie muszą formułować treść oświadczenia woli, które powinien złożyć pozwany. Orzeczenie sądu zastępuje oświadczenie woli w ten sposób, że wywołuje te same skutki, które wywołałoby oświadczenie woli złożone przez zobowiązanego. Zaznaczyć jednak należy, że nie jest ono oświadczeniem woli, lecz innego rodzaju zdarzeniem prawnym i przepisy o oświadczeniach woli w zasadzie nie mają do niego zastosowania. Nadto, orzeczenie sądowe zastępuje oświadczenie woli niezależnie od tego, w jakiej formie miało ono być złożone, przez kogo (ustawodawcę czy strony) ta forma była zastrzeżona i pod jakim rygorem . Dopiero prawomocne orzeczenie sądu zastępuje oświadczenie woli dłużnika. Orzeczenie to ma charakter konstytutywny. Jeżeli złożenie oświadczenia woli przez zobowiązanego uzależnione jest od wzajemnego świadczenia wierzyciela, orzeczenie wywołuje skutki prawne z chwilą nadania klauzuli wykonalności (art. 1047 § 2 KPC). Moment uprawomocnienia się orzeczenia lub nadania klauzuli wykonalności traktować należy jak chwilę złożenia oświadczenia woli, dla zastąpienia którego zostało wydane. Orzeczenie sądu nie ma mocy wstecznej (wywołuje skutki ex nunc) i sąd orzekający nie może nadać orzeczeniu skutku wstecznego .

6. Wniosek o przeprowadzenie rozprawy

Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 1481 §1 KPC sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. We wniosku takim nie chodzi wyłącznie o rozstrzygnięcie sprawy na korzyść powoda, ale ma na celu również o uniemożliwienie sądowi oddalenia powództwa bez przeprowadzenia rozprawy. Dlatego sugeruje się składanie w pozwie bądź w pierwszym piśmie procesowym, np. przy wniosku o zabezpieczenie powództwa zgłoszonym przed złożeniem pozwu, wniosku o przeprowadzenie rozprawy na podstawie art. 1481 § 3 KPC.

7. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności

Powódka może wnieść o nadanie wyrokowi klauzuli natychmiastowej wykonalności w oparciu o art. 1047 § 2 KPC. Zgodnie z jego brzmieniem, jeżeli złożenie oświadczenia woli jest uzależnione od świadczenia wzajemnego wierzyciela skutek prawomocnego orzeczenia sądu zobowiązującego do złożenia oświadczenia zastępuje oświadczenie dłużnika dopiero z chwilą prawomocnego nadania orzeczeniu klauzuli wykonalności. We wskazanym stanie faktycznym pozwana ma złożyć oświadczenie woli o przeniesieniu prawa własności wybudowanej przez nią sieci wodociągowej przebiegającej na rzecz „Wodociągi i Kanalizacja" SA z siedzibą we Wrocławiu za wynagrodzeniem w kwocie 45.792 zł netto. Zatem złożenie oświadczenia woli przez pozwaną zależne jest od świadczenia wzajemnego powódki.

8. Informacje czy strony podjęły próbę mediacji

Powódka wskazała w uzasadnieniu pozwu, że pismem z 17.01.2016 r. wystosowała ostateczne przedsądowe wezwanie do protokolarnego przekazania sieci w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Jednakże do dnia wniesienia pozwu pozwana nie stawiła się do protokolarnego przekazania sieci.

9. Dowody

Wszelkie dowody w omawianej sprawie zostały wskazane w uzasadnieniu pozwu. Kluczowym dowodem w przedmiotowej sprawie jest umowa z 30.03.2013 r., na mocy której pozwana zobowiązała się do wybudowania sieci wodnokanalizacyjnej i przeniesienia jej własności na powódkę za cenę określoną w umowie. Istotne znaczenie ma również aneks do przedmiotowej umowy z 31.08.2013 r., w którym powódka zobowiązała się do zapłaty pozwanej kwotę stanowiącą 30% wartości sieci tj. o 10% wyższą niż zostało to ustalone w umowie z 30.03.2013 r. Fakt wezwania pozwanej do dobrowolnego spełnienia świadczenia ma znaczenie z uwagi na brzmienie art. 187 § 1 pkt 3 KPC.

10. Załączniki

Wszelkie dokumenty powołane w pozwie powinny być do niego załączone w oryginałach lub kopiach potwierdzonych za zgodność przez profesjonalnego pełnomocnika. Dodatkowo, do pozwu należy załączyć pełnomocnictwo wraz z opłatą skarbową oraz odpis pozwu wraz z załącznikami dla strony przeciwnej.

11. Opłata od pozwu

Od pozwu pobierana jest opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu (art. 13 KSCU), w tym przypadku jest to kwota 2.290 zł.

12. Przedawnienie

Roszczenie o nakazanie złożenia oświadczenia woli (o zastępcze oświadczenie woli) mające za przedmiot przeniesienie własności sieci wodociągowej jest roszczeniem o charakterze majątkowym i jako takie podlega przedawnieniu z upływem 10 lat (art. 118 KC).