Gwarantuje ona wszystkim podejrzanym, bez względu na ich miejsce pobytu w Unii, prawo do korzystania z porady adwokata od chwili rozpoczęcia postępowania aż do jego zakończenia.
Teraz w ciągu kilku tygodni dyrektywa zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE i od tej chwili państwa członkowskie będą miały trzy lata na włączenie unijnych wskazań do prawa krajowego. Szacuje się, że po wejściu nowej dyrektywy w życie będzie ona miała zastosowanie do 8 mln postępowań karnych we wszystkich 28 krajach UE.
Dyrektywa nakazuje zapewnić w prawie krajowym: dostęp do adwokata od pierwszego etapu przesłuchania policyjnego przez cały czas trwania postępowania karnego; prawo do odpowiedniego poufnego spotkania z adwokatem, umożliwiające podejrzanemu skuteczne korzystanie z prawa do obrony oraz zezwolenie adwokatowi na aktywną rolę podczas przesłuchań. Gwarantuje też zatrzymanemu powiadomienie kogoś, np. członka rodziny, umożliwienie mu komunikacji z rodziną, a za granicą – skontaktowanie się z ambasadą lub konsulatem kraju ojczystego oraz odwiedziny. Zapewnia wreszcie osobom objętym europejskim nakazem aresztowania możliwość zasięgnięcia porady prawnej zarówno w kraju, w którym dokonano aresztowania, jak i w tym, w którym nakaz wydano.
Prawo do kontaktu z adwokatem jest przedmiotem trzeciej z serii dyrektyw (IP/11/689), które gwarantują minimalne prawa do rzetelnego procesu sądowego w każdym kraju UE. Pozostałe dyrektywy obejmują prawo do tłumaczenia pisemnego i ustnego – przyjęta w 2010 r. (IP/10/1305) i prawo do informacji w postępowaniu karnym (IP/12/575). Tej jesieni Komisja Europejska zamierza opracować kolejny zestaw praw związanych z zapewnieniem rzetelnego procesu sądowego dla obywateli.
