Egzekucje komornicze - statystyki 2016 roku

Mimo że egzekucji jest mniej, ich skuteczność wzrosła, choć wciąż jest znacznie niższa niż w niektórych krajach Europy. Dlatego rząd pracuje nad gruntowną reformą korporacji komorników oraz egzekucji.

Powody spadków

W 2016 r. wniosków o egzekucję było 4,4 mln, co zniżyło ją do poziomu sprzed kilku lat. Skąd ten spadek?

– Było to związane z pracami nad ustawą wprowadzającą limit przyjmowania egzekucji z wyboru. Wierzyciele skierowali do komorników znacznie więcej spraw, co w następnym roku przełożyło się na spadek wpływu – wyjaśnia Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej.

Liczba wniosków o wszczęcie egzekucji zależy też od liczby wyroków, a zwłaszcza nakazów zapłaty, a ich główny „producent" od pewnego czasu nie może zasądzać roszczeń starszych niż trzyletnie. Na dodatek w zeszłym roku na skutek zmian e-sąd nie działał w pełni swych możliwości.

Ale to nie koniec hamulców w egzekucji. Rząd planuje skrócenie okresu przedawnienia roszczeń, co początkowo może wygenerować dodatkową liczbę spraw sądowych (a więc i egzekucji), ale w przyszłości ograniczy „hodowanie długów", jak też tzw. powtórne i kolejne egzekucje tego samego (nieściągniętego) długu.

Wpływ na skalę egzekucji ma też koniunktura gospodarcza. Im jest lepsza, tym jest ich mniej.

– Wpływ mają też takie programy, jak 500+. Z jednej strony dłużnikowi łatwiej spłacić dług, z drugiej niektórzy wierzyciele, mając więcej pieniędzy, dają sobie spokój z egzekucją drobniejszych długów – mówi Jarosław Święczkowski, komornik z Pomorza.

Skuteczność w górę

Systematycznie rośnie też skuteczność egzekucji liczona kwotowo, tj. jako stosunek ściągniętych długów do zgłoszonych komornikowi. Według danych Krajowej Rady Komorniczej skuteczność egzekucji sądowej w 2016 r. wyniosła niemal 16 proc., co oznacza wzrost o 3,6 pkt rok do roku. Jest to najlepszy wynik od 2009 r., od kiedy prowadzone są pomiary. W efekcie komornicy wyegzekwowali 8,3 mld zł. Nie są to europejskie rekordy, ale tam dłużnicy zwykle są bogatsi, więc jest z czego egzekwować.

Egzekucje i komorników czekają w najbliższym czasie zmiany. Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało projekty dwóch ustaw: o komornikach i o kosztach komorniczych. Pierwszy wprowadza zasadę, że komornik musi wykonywać czynności egzekucyjne osobiście, wyjątkowo angażując asesora. Przewiduje też dalsze ograniczenia w przyjmowaniu spraw spoza rewiru do 5 tys. rocznie, co ma uśrednić kancelarie, bo małe i średnie są bardziej wydajne.

Co do opłat egzekucyjnych, to zamiast dwóch stawek: 8 albo 15 proc. od ściągniętego długu, ma być jedna – 10 proc.

Reforma egzekucji

Większe wymagania będą stawiane uczestnikom egzekucji, w tym wierzycielom. W razie np. wskazania we wniosku o wszczęcie egzekucji osoby niebędącej dłużnikiem mogą być obciążeni ekstraopłatą w wysokości 10 proc. rzekomego długu.