Praca w Rosji czy Chinach wpłynie na wysokość innych należności

Pracodawców państwowych i samorządowych czeka jeszcze jeden proces rachowania. Tym razem przy odprawach emerytalnych i rentowych oraz dodatkach stażowych

Publikacja: 12.06.2009 07:30

Praca w Rosji czy Chinach wpłynie na wysokość innych należności

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Red

Świadczenia te mają bowiem obowiązkowy charakter w sferze budżetowej i, co więcej, zależą od ogólnego stażu zatrudnienia. Do tego ostatniego trzeba zatem przyjąć okresy pracy przebyte np. w Kanadzie 15 lat temu, nawet jeśli pracownik nie dochował wymogu regulowania z tej racji składek na FP w Polsce.

Inaczej niż w przypadku nagród jubileuszowych, pragmatyki służbowe nie wskazują, co robić z tymi należnościami w razie zmiany prawa nakazującego uwzględniać takie okresy. Postępujemy w sposób opisany poniżej, chyba że co innego wynika z regulaminu płacowego zakładu lub z obejmującego go układu zbiorowego pracy.

[srodtytul]Pieniądze za wysługę[/srodtytul]

Chodzi o dodatki zwane też stażowymi za wieloletnią pracę. W odróżnieniu od nagród jubileuszowych przysługujących raz na pięć lat, wypłacamy je co miesiąc jako odsetek miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Samorządowcy, urzędnicy państwowi, członkowie korpusu SC i pracownicy samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (ZOZ) dostają je pierwszy raz po pięciu latach pracy w wysokości 5 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Następnie dodatki wzrastają za każdy kolejny rok pracy o 1 proc. aż do osiągnięcia maksymalnego pułapu 20 proc. podstawy wymiaru. Nauczyciele, w tym akademiccy, otrzymują je od czwartego roku pracy w wysokości po 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, ale najwyżej 20 proc. podstawy.

Staż do nich uprawniający to wszystkie okresy zatrudnienia i inne okresy, uwzględnianie na mocy odrębnych przepisów na poczet świadczeń pracowniczych. Chodzi zatem o ogólny staż pracy.

Tylko pragmatyki dotyczące członków korpusu SC nakazują wyłączać z niego dawne zatrudnienie w partii komunistycznej i organach bezpieczeństwa państwa, a samodzielne publiczne ZOZ powinny te zagadnienia ustalić we własnych regulacjach zakładowych (regulamin płacowy, układ zbiorowy).

[ramka][b]Gdzie podstawy dodatków[/b]

Zasady określania stażu warunkującego uzyskanie dodatków stażowych w sferze budżetowej precyzują, jeśli chodzi o:

- samorządowców – § 7 i 9 rozporządzenia z 18 marca 2009 r.,

- urzędników państwowych – § 7 rozporządzenia z 6 marca 2007 r.,

- pracowników samodzielnych publicznych ZOZ – § 8 rozporządzenia z 8 czerwca 1999 r.,

- nauczycieli akademickich – § 20 rozporządzenia z 22 grudnia 2006 r.,

- członków korpusu służby cywilnej – § 4 rozporządzenia

z 16 stycznia 2007 r. [/ramka]

Wymienione w ramce pragmatyki służbowe polecają uiszczanie dodatków z okazji terminu wypłaty wynagrodzenia:

- najbliższego po pierwszym dniu miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w trakcie którego pracownik nabył prawo do dodatku lub jego wyższej stawki,

- już za dany miesiąc, jeżeli zatrudniony uzyskał prawo do dodatku lub do jego wyższej stawki pierwszego dnia miesiąca.

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Pani Ludwika będąca członkiem korpusu SC otrzymuje co miesiąc dodatek za wieloletnią pracę w wysokości 5 proc. miesięcznej płacy zasadniczej. W lutym br. dostarczyła świadectwa dokumentujące ponad siedem lat pracy w Chinach, od której jednak nie uiszczała u nas składek na FP. Zsumowanie tych lat z dotychczasowym stażem zapewniło jej [/ramka]

dodatek na poziomie 12 proc. podstawy wymiaru (od 13 lat pracy), a prawo do niego uzyskała 11 marca 2009 r. Dlatego wraz z terminem wypłaty za ten miesiąc szef powinien jej uregulować pierwszy dodatek 12-proc.

[srodtytul]Na zakończenie kariery zawodowej[/srodtytul]

Mają do nich prawo ostatniego dnia pracy zatrudnieni, których umowa o pracę ustała w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy. Samorządowcy i urzędnicy państwowi uzyskują z tego tytułu po:

- 10 latach pracy dwa wynagrodzenia miesięczne,

- 15 latach trzy,

- 20 latach sześć wynagrodzeń.

Członkowie korpusu SC otrzymują na ogół trzy miesięczne pensje, a po 20 latach pracy w SC – sześć wynagrodzeń.

Pracownicy samodzielnych publicznych ZOZ ze stażem:

- krótszym niż 15 lat pracy dostają jedno wynagrodzenie miesięczne,

- co najmniej 15 lat i nie więcej niż 20 lat – dwa wynagrodzenia,

- po 20 latach – trzy.

Nauczycielom przysługuje zasadniczo odprawa emerytalna lub rentowa na poziomie dwóch wynagrodzeń miesięcznych w szkole będącej podstawowym miejscem pracy, a po 20 latach pracy – trzykrotność tej podstawy w szkole będącej podstawowym miejscem pracy. Jeszcze inaczej jest z nauczycielami akademickimi, którym zawsze należą się trzy miesięczne wynagrodzenia bez względu na staż zatrudnienia.

[ramka][b]Jakie to przepisy[/b]

Reguły przyznawania odpraw emerytalnych i rentowych w sferze budżetowej określają:

- art. 38 ust. 3 i 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458)[/link] i § 9 rozporządzenia z 18 marca 2009 r.,

- art. 28 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162332]ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 86, poz. 953 ze zm.)[/link],

- art. 94 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=293420]ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (DzU nr 227, poz. 1505)[/link],

- art. 62a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=731F922413EF490FEC8B1667187AD848?id=184739]ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 14, poz. 89 ze zm.)[/link],

- art. 87[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1B71EFA85E5ABD0475C4BB0DAB3C69C0?id=182007] Karty nauczyciela z 26 stycznia 1982 r. (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.)[/link],

- art. 138 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=178901]ustawy z 27 lipca 2005 r. o szkolnictwie wyższym (DzU nr 164, poz. 1365 ze zm.)[/link]. [/ramka]

Zagraniczny staż powoduje zatem przeliczenia uprawnień do odpraw emerytalno-rentowych dla samorządowców, urzędników państwowych i pracowników samodzielnych publicznych ZOZ. Pozwoli też członkom korpusu służby cywilnej szybciej uzyskać wyższy wymiar odprawy.

Okresy pracy warunkujące nabycie tych odpraw ustalamy bowiem tak jak przy nagrodach jubileuszowych i dodatkach. Jest to zatem ogólny staż.

[ramka][b]Przykład 5 [/b]

Pan Grzegorz jest pracownikiem samodzielnego publicznego ZOZ. Od 1 lipca br. wybiera się na emeryturę, dlatego 30 czerwca rozwiązuje umowę o pracę za porozumieniem stron. Tutaj zgromadził ponad 14 lat pracy, ale w czerwcu udokumentował sześć lat zatrudnienia w Argentynie. W sumie daje mu to powyżej 20 lat ogólnego stażu pracy i na odchodne najwyższą odprawę na poziomie trzech miesięcznych wynagrodzeń.[/ramka]

Inaczej jest z nauczycielami. U nich chodzi o staż wypracowany wyłącznie w szkole.

[ramka][b]Przykład 6[/b]

Pani Grażyna jest nauczycielką. Od 1 sierpnia 2009 r. zacznie pobierać rentę z tytułu niezdolności do pracy. Z tego powodu umowa o pracę rozwiąże się za porozumieniem stron 31 lipca. W placówce tej kobieta jest zatrudniona od 18 lat. Chce jednak, aby dodać jej do tego stażu trzy lata pracy w Indiach, które udokumentowała świadectwem pracy. Uwzględnienie pracy w Indiach dałoby jej w sumie ponad 20-letni staż i prawo do wyższej odprawy emerytalnej – za trzy miesiące. Dyrektor jednak odmówił, gdyż uprawnienie do większego świadczenia zależy od stażu zakładowego odbytego w szkole. Wykluczamy z niego zatrudnienie u innych pracodawców, w tym za granicą. Pani Grażyna dostanie więc mniejszą odprawę, sięgającą dwóch wynagrodzeń miesięcznych.[/ramka]

[ramka][b]Zakładowego nie ruszamy[/b]

- Zagraniczny staż pracy wchodzi też do okresów pracy, które wpływają na długość urlopu wypoczynkowego oraz gwarantują szybsze uzyskanie urlopu wychowawczego.

- Pracy w innym kraju nie uwzględniamy jednak w tzw. zakładowym stażu pracy, który warunkuje np. nabycie dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

- Nie wliczamy go również do okresów pracy, od których zależy długość przysługującego podwładnemu wypowiedzenia. [/ramka]

Świadczenia te mają bowiem obowiązkowy charakter w sferze budżetowej i, co więcej, zależą od ogólnego stażu zatrudnienia. Do tego ostatniego trzeba zatem przyjąć okresy pracy przebyte np. w Kanadzie 15 lat temu, nawet jeśli pracownik nie dochował wymogu regulowania z tej racji składek na FP w Polsce.

Inaczej niż w przypadku nagród jubileuszowych, pragmatyki służbowe nie wskazują, co robić z tymi należnościami w razie zmiany prawa nakazującego uwzględniać takie okresy. Postępujemy w sposób opisany poniżej, chyba że co innego wynika z regulaminu płacowego zakładu lub z obejmującego go układu zbiorowego pracy.

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo