Niezłomny reformator teatru

W 2009 roku, ogłoszonym przez UNESCO Rokiem Jerzego Grotowskiego, minęła dziesiąta rocznica jego śmierci, a 50. – objęcia przezeń i Ludwika Flaszena kierownictwa Teatru 13 Rzędów w Opolu – późniejszego Teatru Laboratorium we Wrocławiu.

Publikacja: 21.05.2009 18:00

Niezłomny reformator teatru

Foto: Fotorzepa, Maciej Skawiński MS Maciej Skawiński

Film Krzysztofa Domagalika z 1980 roku, którego konsultantem był Zbigniew Osiński, to dokument pokazujący doktrynę teatralną i drogę twórczą Grotowskiego. Oprócz unikatowych fragmentów zapisów filmowych jego spektakli („Akropolis”, „Tragiczne dzieje doktora Fausta”, „Książę Niezłomny”) zawiera także zdjęcia z prób i ćwiczeń aktorskich, a także wypowiedzi: samego Grotowskiego oraz Ludwika Flaszena, Ryszarda Cieślaka, Zbigniewa Cynkutisa, Reny Mireckiej, Zygmunta Molika.

Jerzy Grotowski był – obok Tadeusza Kantora – najsłynniejszym poza granicami kraju polskim twórcą teatralnym. Stawia się go w jednym rzędzie z największymi reformatorami XX-wiecznego teatru: Stanisławskim, Craigiem, Meyerholdem. Międzynarodowemu rozgłosowi, jaki uzyskał, towarzyszyła, paradoksalnie, aura tajemniczości. Liczba widzów na jego przedstawieniach była zawsze niewielka. Wiedziało się o nim więcej z legendy niż z autopsji, zwłaszcza że twórca unikał kontaktów z mediami.

Choć wielokrotnie podkreślał, że nie stworzył żadnej nowej artystycznej „doktryny”, zakwestionował tradycyjne elementy przedstawienia. Zerwał z klasycznym układem sali teatralnej. Tekst często bywał dlań punktem dojścia, a nie wyjścia dla stwarzanych przez aktorów sytuacji scenicznych.

W latach 70. zajął się naturą kontaktów międzyludzkich. Z gronem współpracowników i uczestników, z kraju i ze świata, realizował projekty parateatralne, które zmierzały do integracji ludzi we wspólnym twórczym działaniu (np. „Ule”, „Drzewo ludzi”, „Special Project”). Do tradycji scenicznej XX wieku dodał doświadczenia wynikające ze spotkań z dawnymi kulturami i teatrami Dalekiego Wschodu.

[i]O TEATRZE LABORATORIUM JERZEGO GROTOWSKIEGO

Film Krzysztofa Domagalika z 1980 roku, którego konsultantem był Zbigniew Osiński, to dokument pokazujący doktrynę teatralną i drogę twórczą Grotowskiego. Oprócz unikatowych fragmentów zapisów filmowych jego spektakli („Akropolis”, „Tragiczne dzieje doktora Fausta”, „Książę Niezłomny”) zawiera także zdjęcia z prób i ćwiczeń aktorskich, a także wypowiedzi: samego Grotowskiego oraz Ludwika Flaszena, Ryszarda Cieślaka, Zbigniewa Cynkutisa, Reny Mireckiej, Zygmunta Molika.

Jerzy Grotowski był – obok Tadeusza Kantora – najsłynniejszym poza granicami kraju polskim twórcą teatralnym. Stawia się go w jednym rzędzie z największymi reformatorami XX-wiecznego teatru: Stanisławskim, Craigiem, Meyerholdem. Międzynarodowemu rozgłosowi, jaki uzyskał, towarzyszyła, paradoksalnie, aura tajemniczości. Liczba widzów na jego przedstawieniach była zawsze niewielka. Wiedziało się o nim więcej z legendy niż z autopsji, zwłaszcza że twórca unikał kontaktów z mediami.

Teatr
Teatr. Magnetyczna Danuta Stenka w miłosnej tragedii kaszubskiej „Wòlô Bòskô”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Teatr
Gejowska bojówka w roli głównej. Grand Prix Boska Komedia'24 dla „Fobii”
Teatr
Kaczyński, Tusk, Hitler i Lupa, czyli „klika” na scenie
Teatr
Krzysztof Warlikowski i zespół chcą, by dyrektorem Nowego był Michał Merczyński
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Teatr
Opowieści o kobiecych dramatach na wsi. Piekło uczuć nie może trwać