Reklama
Rozwiń
Reklama

Sztuka naskalna sprzed 8000 lat odkryta w Centralnej Anatolii

Archeolodzy natrafili w dystrykcie Develi w prowincji Kayseri, w sercu Centralnej Anatolii, na prehistoryczne ryty naskalne, których wiek szacuje się na około 8000 lat.

Publikacja: 08.11.2025 22:14

Petroglify odkryto na skałach u stóp góry Erciyes w centralnej Anatolii

Petroglify odkryto na skałach u stóp góry Erciyes w centralnej Anatolii

Foto: AdobeStock

mz

Odkrycie, obecnie oczekujące na oficjalną rejestrację, oferuje rzadki wgląd w jedną z najwcześniejszych tradycji symbolicznych regionu, rozwiniętą długo przed powstaniem cywilizacji hetyckiej.

Nowo zidentyfikowane petroglify zostały wyryte na ciemnych powierzchniach wulkanicznych, które przeważają na terenach na południe od góry Erciyes. Wstępne analizy sugerują, że ryty pochodzą z późnego neolitu lub wczesnego chalkolitu, czyli okresu, w którym na anatolijskim płaskowyżu pojawiały się osiadłe społeczności rolnicze i pasterskie. Badacze, cytowani przez agencję IHA, podkreślają, że każde nacięcie, niezależnie od tego, czy przedstawia zwierzę, figurę ludzką czy motyw geometryczny, stanowi ślad jednej z pierwszych form symbolicznego wyrazu.

Wczesne miejsca rytualne i komunikacyjne? Odkrycie tureckich archeologów

Położenie stanowiska w pobliżu dawnych źródeł wody i otwartych szlaków stepowych wskazuje, że mogło ono pełnić funkcję miejsca spotkań, komunikacji lub praktyk rytualnych. Choć znaczenie rycin pozostaje niejasne, naukowcy sugerują, że mogły one odzwierciedlać pierwotne formy wiary, tożsamości i wspólnotowego działania. To z kolei mogło stanowić punkt wyjścia dla późniejszych systemów religijnych regionu.

Czytaj więcej

Najstarsze mumie na świecie mają 10 tysięcy lat. Nietypowa technika mumifikacji
Reklama
Reklama

Podobne przykłady sztuki naskalnej znane są z południowo-wschodniej i wschodniej Anatolii – stele z Hakkari czy ryciny z wulkanicznego płaskowyżu Niğde. Jednak znaleziska z centralnej części kraju nadal należą do wyjątkowej rzadkości. Odkrycie w Develi znacząco uzupełnia zatem wiedzę o tym, jak w okresie neolitu rozwijały się praktyki symboliczne na terenie Anatolii.

Trwa analiza znaleziska i proces rejestracji

Rycinami zajmują się obecnie Dyrekcja Muzeum Kayseri oraz Regionalna Rada ds. Ochrony Dziedzictwa Kulturowego. Po rejestracji przeprowadzone zostaną szczegółowe analizy, w tym mapowanie fotogrametryczne oraz mikroskopowe badania śladów narzędzi. Mają one pomóc w rekonstrukcji technik wykonania rytów i ustaleniu ich chronologii.

Eksperci podkreślają, że odkrycie może zmienić sposób interpretowania wczesnych praktyk symbolicznych w Anatolii. Wskazuje ono, że zorganizowana ekspresja symboliczna mogła istnieć na tych terenach tysiące lat przed powstaniem państwa hetyckiego.

Czytaj więcej

Ważne odkrycie archeologów w Egipcie. Rzuca nowe światło na początki chrześcijaństwa

Znaczenie odkrycia w Develi dla badań nad prehistorią Anatolii

Petroglify z Develi wzmacniają obraz Anatolii jako obszaru, w którym rozwijały się nie tylko innowacje rolnicze, lecz również pierwsze przejawy złożonej świadomości symbolicznej. Badacze podkreślają, że dalsze prace pozwolą lepiej zrozumieć, jak starożytne społeczności definiowały własną tożsamość, relacje z otoczeniem i niewidzialnymi siłami, które starały się interpretować.

Społeczeństwo
W Szwecji Lenin wiecznie żywy?
Społeczeństwo
Aktywistka zagłodzi się w brytyjskim areszcie? Jej rodzina alarmuje
Archeologia
Pozostałości świątyni grobowej króla Niuserre odkryte w Abusir
Społeczeństwo
Potężna awaria energetyczna w San Francisco. Miasto pogrążyło się w ciemności
Społeczeństwo
Finlandia dopuszcza polowania na wilki. Czy inne kraje UE pójdą jej śladem?
Materiał Promocyjny
W kierunku zrównoważonej przyszłości – konkretne działania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama