„W nocy z 11 na 12 marca dwóch nieletnich sprawców namalowało swastykę na murze synagogi w Gdańsku-Wrzeszczu. Na elewacji pojawiły się również trzy litery K, oznaczające Ku-Klux-Klan” – to najnowsze zdarzenie, odnotowane w „Brunatnej Księdze”, wydawanej przez Stowarzyszenie Nigdy Więcej.
„Brunatne Księgi”, wydawane od 1996 roku, są dokumentacją incydentów na tle rasistowskim, ksenofobicznym i neofaszystowskim w Polsce. Najnowsza edycja obejmuje lata 2020–2023 i liczy ponad 300 stron. Ta liczba może robić wrażenie, bo np. wcześniejsza „Brunatna Księga”, która obejmowała tylko jeden rok 2019, liczyła 55 stron.
– Zdarzeń było wyjątkowo dużo, choć zdajemy sobie sprawę, że lista nie jest kompletna – mówi współautorka opracowania dr Anna Tatar ze Stowarzyszenia Nigdy Więcej. Dlaczego jest ich aż tyle? – Jednym z powodów jest łatwiejszy niż kiedyś dostęp do relacji z incydentów, bo prawie każda skrajnie prawicowa manifestacja jest opisywana w mediach społecznościowych – wyjaśnia.
Czytaj więcej
Mniej zgłoszeń o szkodliwych treściach w sieci, ale za to częściej dotyczą materiałów pedofilskich.
Przykładem takiej manifestacji może być wydarzenie z 30 listopada ubiegłego roku pod ambasadą Rumunii, gdzie członkowie Narodowego Odrodzenia Polski oddali cześć w rocznicę śmierci Corneliu Codreanu, twórcy Żelaznej Gwardii, która w Rumunii dokonywała pogromów Żydów. Często „Brunatna Księga” odnotowuje też incydenty na stadionach. Np. również w listopadzie 2022 roku podczas meczu Skra Częstochowa – Ruch Chorzów pseudokibice wywiesili transparent, zawierający słowa „Biała rasa”.
