Czy przed notariuszem potrzebny psychiatra

Chodzi o to, by mu po latach nie zarzucono, że zawarł umowę z osobą nierozpoznającą znaczenia i skutków swoich czynów, co sprawia, że umowa jest nieważna.

Warszawskie sądy cywilne dwu instancji uznały, że w niektórych okolicznościach kontrahent (obdarowany) ma taki obowiązek. Notariusze, i nie tylko oni, uważają, że to zbyt daleko idące wymagania. Trudno i niezmiernie niezręcznie żądać od darczyńcy zaświadczenia psychiatrycznego. A przede wszystkim nie ma do tego podstawy prawnej.

[srodtytul]O demencji nie wiedział[/srodtytul]

Taki zarzut spotkał Grzegorza M., który od 80-letniej matki dostał połowę działki. Sprzedał ją, a teraz po kilku latach musi zwrócić nabywcom jej wartość, zresztą znacznie już wyższą.

Matka miała przejściowe objawy demencji. Syn mówi, że ich nie widział. Widziała je jednak siostra, a także inni świadkowie. W efekcie sąd (w innym procesie) unieważnił umowę o zniesieniu współwłasności, mocą której Grzegorz M., który miał już połowę działki po zmarłym ojcu, nabył drugą połowę – właśnie od matki. Dzięki temu sprzedał całą działkę siedlisko o pow. 3 ha małżonkom R.

Kilka lat później siostra uzyskała sądowe unieważnienie umowy, a następnie nabyła cały spadek po matce (na mocy wcześniejszego testamentu). Na skutek zaś postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym została wpisana jako właścicielka tej działki, którą brat kilka lat wcześniej sprzedał. W rezultacie małżonkowie R. stali się właścicielami tylko w połowie.

Zażądali więc od sprzedawcy odszkodowania, ale nie 17,5 tys. zł, które Grzegorz M. otrzymał, i chciał zwrócić dobrowolnie, choćby z odsetkami, ale ponad 200 tys. zł. Gmina bowiem odrolniła ziemie wokół działki, i cena parceli znacznie wzrosła.

Sąd Okręgowy, a w ostatni piątek także apelacyjny, odszkodowanie przyznały.

[srodtytul]Powinien do lekarza[/srodtytul]

Nie pomogły argumenty Romualda Soroki, pełnomocnika pozwanego, że nie powinien być on obciążany po latach za transakcję z matką, której poczytalności nigdy lekarze nie podważyli.

Sądy zgodnie uznały, że syn wiedział o zaburzeniach psychicznych matki. Były one zauważalne dla siostry i świadków, z którymi starsza pani przebywała rzadziej.