Komentarz do zmian w prawie pomocy społecznej w 2020 roku

Jej celem było uporządkowanie zasad ustalania opłat za pobyt w domu pomocy społecznej oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa w placówkach świadczących całodobowe usługi opiekuńcze.

Wiele lat funkcjonowała zróżnicowana praktyka ustalania opłat za pobyt członka rodziny w domu pomocy społecznej. Brak jednoznacznych rozwiązań skutkował uchylaniem się małżonka i dzieci od zobowiązań finansowych. Odmowa zawarcia przez nich umowy o wnoszenie opłaty przerzucała na gminę koszty utrzymania podopiecznego w placówce. W wyniku nowelizacji ustawy o pomocy społecznej wprowadzono możliwość ustalania opłaty w drodze decyzji administracyjnej. Tym samy brak dobrej woli i współpracy może obecnie skutkować obciążeniem małżonka i krewnych nawet do wysokości pełnego kosztu utrzymania w placówce. Jednocześnie poszerzeniu uległ katalog zwolnień z powyższych zobowiązań, mogą się o nie ubiegać osoby, wobec których rodzice dopuszczali się przemocy lub zaniedbywali w przeszłości swoje obowiązki. Z perspektywy rocznego stosowania tych regulacji można stwierdzić, że procedura ustalania opłat uległa wydłużeniu, ale stała się skuteczniejsza. Finalnie powinna ona doprowadzić do zmniejszenia obciążeń finansowych gmin kosztem rodzin pensjonariuszy. Niemniej podjęte działania legislacyjne są zaledwie początkiem zmian, w tym obszarze nadal brakuje regulacji, które godziłyby interes publiczny z elementarnym poczuciem sprawiedliwości.