Prezydent Krakowa przygotował skargę do Trybunału

Minister Jacek Rostowski ograniczył przepisami z 23 grudnia 2010 r. możliwość zaciągania zobowiązań przez miasta, zmieniając sposób liczenia ich długu. Jako dług w danym roku trzeba teraz uwzględniać także inwestycje, których spłata jest rozłożona na lata. – Pracujemy, a nagle przychodzi ktoś z siekierą i mówi: „Nie wolno wam się zadłużać". A od kiedy? „Od przedwczoraj". Mamy się rozwijać czy zwijać? – pyta Lesław Fijał, skarbnik Krakowa.

Rozporządzenie ma zahamować zadłużanie się samorządów. Ale ich reprezentanci twierdzą, że samorządy odpowiadają tylko za niecałe 6 procent naszego długu publicznego, który wynosi ok. 670 mld zł (dane na koniec 2009 r.). Za ponad 94 procent tego długu odpowiada natomiast budżet państwa.

W dodatku to samorządy na inwestycje przeznaczają ponad 23 proc. swoich środków, a rząd – tylko 5 proc. Samorządy w 2009 roku przeznaczyły na inwestycje publiczne w całym kraju ok. 40 mld zł, a rząd jedynie 15 mld zł – informują władze Krakowa.

– W przeciwieństwie do rządu nie przejadamy kredytów, tylko je inwestujemy – wskazywał też Piotr Krzystek, prezydent Szczecina. Wynikiem tego oburzenia samorządowców jest właśnie skarga do Trybunału Konstytucyjnego.

– Rozporządzenie ogranicza samodzielność samorządów gwarantowaną przez konstytucję – nie ma wątpliwości Andrzej Oklejak, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. prawnych. – Przepisy Jacka Rostowskiego wykraczają poza delegację ustawową, czyli rozszerzająco interpretują ustawę o finansach publicznych. Minister nie może zastępować przyjmującego ustawy parlamentu i ingerować w finanse samorządów.

Co z zawartymi umowami?

Pełnomocnik prezydenta Majchrowskiego uważa też, że rozporządzenie de facto działa wstecz. Gminy zawarły już bowiem wiele umów z odroczonymi terminami płatności i dotąd była zgoda, że one nie liczą się do długu publicznego. Nagle resort finansów zmienił zdanie. Nie było też odpowiedniego vacatio legis przy wprowadzaniu rozporządzenia, bo obowiązuje ono już od 1 stycznia.

To o tych zarzutach jest mowa w skardze do Trybunału. Jednak, by prezydent Krakowa mógł ją tam skierować, poprzeć skargę muszą miejscy radni. A w radzie Krakowa większość ma Platforma Obywatelska, której członkowie niechętnie występują przeciwko własnemu rządowi. Debatować nad skargą będą już na kolejnej czerwcowej sesji.

Inne miasta popierają

Andrzej Oklejak nie wyklucza jednak, że poparcie krakowskich radnych skarga uzyska. A gdyby to się nie udało, inne miasto może skierować ją do Trybunału. – Istnieje też możliwość zwrócenia się do rzecznika praw obywatelskich, tak jak było w przypadku Komisji Majątkowej – mówi prawnik.

– Wniosek do Trybunału szykuje Kraków, ale apelujemy do wszystkich samorządów, by go poparły – zapowiadał Ryszard Grobelny, prezydent Poznania, prezes Związku Miast Polskich.

Rzecznik wrocławskiego magistratu Paweł Czuma nie wyklucza, że gdyby Krakowowi nie udało się złożyć wniosku do Trybunału, zrobi to inne miasto. – Myślę, że zajęłaby się tym Unia Metropolii Polskich – mówi. – Najlepiej byłoby, gdyby skarga okazała się niepotrzebna, czyli rząd zmienił rozporządzenie.

Zarzuty naruszenia konstytucji przez rozporządzenie ministra nie mają podstaw – twierdzi Ministerstwo Finansów. Nie chodzi o blokowanie inwestycji samorządów – zapewniało biuro prasowe resortu, gdy Kraków wezwał gminy do przygotowywania skarg do Trybunału.