Likwidacja sądów i przenoszenie sędziów od 1 stycznia 2013

Od 1 stycznia 2013 r. w całej Polsce zostanie zlikwidowanych prawie 80 spośród 311 sądów rejonowych. W związku z reorganizacją konieczne było przeniesienie na inne miejsce służbowe 545 sędziów.

– Wszystkie decyzje zostały już wydane – zapewnia „Rz" Patrycja Loose, rzecznik Ministerstwa Sprawiedliwości. I informuje, że na koniec roku 77 sędziów złożyło wnioski o przeniesienie w stan spoczynku – we wszystkich wypadkach Jarosław Gowin odmówił. Spośród pół tysiąca tych, którzy dostali decyzje o przeniesieniu do orzekania w innym sądzie, 76 odwołało się do Sądu Najwyższego.

– Obecnie minister wystąpił do prezesów sądów okręgowych o przedstawienie akt osobowych sędziów, którzy złożyli odwołania od decyzji o przeniesieniu – dodaje Loose. Minister przygotowuje też dla Sądu Najwyższego własne stanowisko do każdego ze złożonych odwołań.

Co się zmieni

Rozporządzenie w sprawie sądów rejonowych Jarosław Gowin podpisał na początku października. Po zmianach sądy rejonowe, w których jest do dziewięciu etatów sędziowskich łącznie, zostaną przekształcone w wydziały zamiejscowe – cywilny, karny, rodzinny i nieletnich oraz ksiąg wieczystych – sąsiednich (większych) sądów rejonowych.

Zmienią się pieczęcie i tablice na budynkach sądów, które od 1 stycznia staną się wydziałami zamiejscowymi innego sądu rejonowego.

– Z inną nazwą, ale w tym samym miejscu, z tymi samymi sędziami i urzędnikami sąd nadal będzie funkcjonował –zapewnia resort sprawiedliwości. Wciąż będzie można załatwić w nim istotne dla obywateli sprawy, m.in.: złożyć pozew czy wniosek o wpis do księgi wieczystej. Działać mają biura podawcze i kasy. Ostateczne decyzje, czy tak się stanie, podejmować będą jednak prezesi sądów.

Racje resortu

Zdaniem ministra sprawiedliwości dzięki reorganizacji będzie można zapewnić równe obciążenie pracą sędziów bez względu na to, w którym sądzie pracują. Do tej pory w tych najmniejszych sądach nieobecność jednego lub dwóch sędziów w wydziale powodowała poważne kłopoty z opanowaniem wpływu i bardzo często skutkowała szybkim narastaniem zaległości. Ze względu na niewielką obsadę wydziałów, możliwości przesunięcia sędziów między nimi były niewielkie.

Sędziowie swoje

Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia od miesięcy ostro protestowało przeciw likwidacji najmniejszych jednostek.

– Zniesienie sądu nie jest zmianą nazwy sądu, ale jego likwidacją i wcieleniem obszaru właściwości do innego sądu – tłumaczy Bartłomiej Przymusiński, rzecznik stowarzyszenia. Jego zdaniem reorganizacja nie sprawi, że sprawy będą szybciej rozpoznawane, ale wręcz przeciwnie.

Stowarzyszenie zapowiada, że nie zaprzestanie działań zmierzających do tego, aby miasta i powiaty zdegradowane przez ministra Gowina odzyskały należne im i szanowane przez dziesiątki, a niekiedy setki lat prawo do posiadania własnego organu sądowego.

„Mamy nadzieję, że ich mieszkańcy oraz władze samorządowe również tych działań nie zaprzestaną" –brzmi wczorajsze stanowisko SSP Iustitia. Przeciw likwidacji najmniejszych sądów wystąpiła też Krajowa Rada Sądownictwa.

podstawa prawna: rozporządzenie z 5 października 2012 r. DzU z 11 października, poz. 1121

To minister podejmuje decyzje

¬ Sądy rejonowe tworzy i znosi minister sprawiedliwości.

¬ Zanim podejmie decyzję, zasięga opinii Krajowej Rady Sądownictwa, która jednak nie jest dla niego wiążąca.

¬ Decyzja o zniesieniu sądu zapada w drodze rozporządzenia.

¬ Obszar właściwości sądu rejonowego obejmuje obszar jednej lub więcej gmin.

¬ W uzasadnionych wypadkach w jednej gminie można utworzyć kilka sądów.