Asesorzy będą orzekać także w sprawach rodzinnych i nieletnich

Projekt nowelizacji prawa o ustroju sądów powszechnych, opracowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, ma przede wszystkim poprawić sytuację kadrową w sądach rodzinnych. Przyznaje on asesorom (tj. osobom po ukończonej KSSiP oraz zdanym egzaminie, ale jeszcze bez nominacji sędziowskiej) prawo do orzekania w sprawach dotyczących: prawa rodzinnego i opiekuńczego, demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych, jak również w sprawach należących do sądu opiekuńczego na podstawie innych ustaw.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sędzia sądu rodzinnego: asesorzy nie są za młodzi na orzekanie w sprawach rodzinnych

Asesorzy nie są za młodzi, aby orzekać w sprawach rodzinnych i uważam, że sprawdzą się w tej roli...

Ma to na celu poprawę sytuacji kadrowej w tego rodzaju sprawach. Ustawa pozwoli asesorom nie tylko przejąć część bieżących spraw, ale też wyspecjalizować się w tej materii, w efekcie po zakończonej asesurze zostaną oni w wydziałach rodzinnych. Dotąd bowiem wielu nie chciało po kilku latach praktyki w wydziale cywilnym lub karnym, przenosić się do zupełnie innej kategorii spraw.

Ustawa niezbędna dla ratowania zapaści kadrowej w wydziałach rodzinnych

– Ta ustawa jest nie tyle dobra, co niezbędna. Zapaść kadrowa w sądownictwie jest tak głęboka, że musimy szukać rezerw – mówi sędzia Jacek Tylewicz, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Sędziów Themis.

Dodaje, że do tej pory w sądach rodzinnych zawsze orzekali sędziowie, nie asesorzy. Problem z obsadą sądów nie był bowiem wtedy tak dramatyczny i zawsze znajdowano chętnych do orzekania w wydziałach rodzinnych.

– To są bardzo specyficzne wydziały, które wymagają doświadczenia życiowego i to nie ulega wątpliwości. Teraz jednak sytuacja jest tak poważna, że wydziały te albo przestaną funkcjonować, co jest nie do wyobrażenia, albo trzeba je ratować przez dopuszczenie asesorów – tłumaczy Jacek Tylewicz.

Wskazuje jednak, że asesorzy nie obejmą wszystkich spraw – te wymagające więcej doświadczenia wciąż będą zastrzeżone dla sędziów. – Jest jednak multum spraw, które asesor może rozstrzygnąć bez większych obaw o prawidłowość wykonania czynności – podsumowuje rzecznik Stowarzyszenia Sędziów Themis.

Nie ma powodu, by asesorzy nie mogli orzekać w tego rodzaju sprawach

Adwokat Piotr Sałagan mówi, że wszystko zależy od tego, w jakich konkretnie sprawach będą orzekać asesorowie.

– Co czyni materię prawa rodzinnego szczególną, w której asesorowie mieliby nie orzekać? Wiele prostszych kategorii spraw mogliby wziąć na swoje barki, co pozwoliłoby rozładować kolejki spraw w sądach. Choćby sprawy alimentacyjne, bo to przede wszystkim kwestie policzenia kosztów i wydatków na uprawnionego. Zwłaszcza, gdyby mogli się wspomagać dobrze przygotowanymi tabelami. Doświadczenie życiowe ani brak nominacji sędziowskiej nie powinny ich wykluczać od orzekania w takiej kategorii spraw, a tych jest naprawdę dużo.

Tym bardziej że w związku z patową sytuacją w KRS jest ryzyko, że nie będą obsadzane nowe stanowiska sędziowskie.