Co PKW zrobi ws. dotacji dla PiS? Prof. Włodzimierz Wróbel: Izba Kontroli to organ pozasądowy

W poniedziałek Państwowa Komisja Wyborcza ma rozpatrzyć postanowienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, która uwzględniła skargę PiS na odrzucenie przez PKW sprawozdania komitetu wyborczego tej partii.

Publikacja: 16.12.2024 10:30

Co PKW zrobi ws. dotacji dla PiS? Prof. Włodzimierz Wróbel: Izba Kontroli to organ pozasądowy

Foto: PAP/Piotr Nowak

mat

W ubiegłą środę siedmioosobowy skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN uchylił sierpniową uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej, która odrzuciła sprawozdanie komitetu wyborczego PiS z ostatnich wyborów parlamentarnych.

Zgodnie z kodeksem wyborczym, orzeczenie Sądu Najwyższego w tej sprawie jest ostateczne. Po uznaniu skargi przez sąd Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie postanawia o przyjęciu sprawozdania finansowego komitetu wyborczego. To zaś daje zielone światło ministrowi finansów do wypłaty dotacji.

PKW ma zająć się sprawozdaniem PiS podczas poniedziałkowego posiedzenia. Jeszcze przed wydaniem postanowienia Komisja wnioskowała o wyłączenie wszystkich sędziów wyznaczonych do rozpoznawania tej sprawy z uwagi na obawę o brak bezstronności i niezależności. Uzasadniano to nieprawidłowym trybem powołania tych sędziów do SN z udziałem tzw. nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Co istotne żądanie PKW obejmowało także innych tzw. neosędziów, którzy mogliby zostać wyznaczeni do składu. Wniosek ten został odrzucony. Decyzję tę podjął jednoosobowo sędzia Izby Kontroli Nadzwyczajnej Paweł Czubik.

Do sprawy przyjęcia sprawozdania PiS odniósł się w poniedziałek w mediach społecznościowych prof. Włodzimierz Wróbel - sędzia Izby Karnej Sądu Najwyższego, a od marca przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego (KKPK).

Czytaj więcej

PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona

Prof. Włodzimierz Wróbel: Nie będą to orzeczenia Sądu Najwyższego

Stwierdził, że "Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych spełnia wszystkie cechy zakazanego przez Konstytucję sądu wyjątkowego". Wśród nich wskazał:

1) jest wyodrębniona organizacyjnie, ma swojego Prezesa;

2) ma specjalne kompetencje, dotyczące spraw szczególnie wrażliwych politycznie (wybory, status sędziów, stosowanie ustawy kagańcowej);

3) jest nad-sądem, bo może uchylić trybie tzw. skargi nadzwyczajnej każde orzeczenie sądowe, także Sądu Najwyższego;

4) wszystkie osoby powołane do tej Izby nie mają statusu sędziów w znaczeniu konstytucyjnym, bo na urząd zostały powołane bez wniosku Krajowej Rady Sądownictwa działającej w konstytucyjnym składzie;

5) powołania do Izby nastąpiły w skrajnie upolitycznionej procedurze przed organem (neoKRS) zdominowanym przez jedną opcję polityczną;

6) sama nazwa (nadzwyczajna) świadczy o jej specjalnym charakterze;

7) Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że w Izbie tej nie można utworzyć bezstronnego i niezawisłego sądu;

8 ) Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Wałęsa przeciwko Polsce stwierdził, że Izba ta nie jest sądem;

9) to samo orzekł wielokrotnie Sąd Najwyższy.

Dalej prof. Wróbel wskazał, że zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym, jedną z kategorii wrażliwych politycznie spraw rozstrzyganych przez tą Izbę, są zażalenia na uchwały Państwowej Komisji Wyborczej. "Jednocześnie w Kodeksie wyborczym stwierdzono jednoznacznie, że zażalenia od uchwał Państwowej Komisji Wyborczej, przysługują do Sądu Najwyższego, a nie jakiegokolwiek innego organu. Nie ma więc wątpliwości, że skoro Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych nie może orzekać jako sąd, kierowanie do niej różnych spraw oznacza, że będą ona rozpoznawane przez organ pozasądowy. Nie będą to orzeczenia Sądu Najwyższego" - podkreślił.

Dalej sędzia stwierdził, że „podobnie jak w przypadku wyborów do Sejmu i Senatu, tak w przypadku wyborów Prezydenta, Konstytucja RP zastrzega, że ich ważność >>stwierdza Sąd Najwyższy<< (art. 101 Konstytucji RP oraz art. 129 Konstytucji RP), a nie jakikolwiek organ pozasądowy. Orzeczenia te mają charakter deklaratoryjny, a brak ich wydania w określonym przez ustawę terminie nie przeszkadza w objęciu urzędu przez nowo wybranego Prezydenta, czy też posła lub senatora. Dopiero ewentualne stwierdzenie przez Sąd Najwyższy nieważności wyboru, powoduje konieczność przeprowadzenia nowych wyborów. Ale kompetencje do podjęcia takiej decyzji ma Sąd Najwyższy, a nie jakikolwiek inny organ quasi sądowy, w tym Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych”.

Czytaj więcej

Bogusław Chrabota: O dotacji dla PiS rozstrzygną nie sędziowie SN, a polityka

Uchwała PKW uderza PiS po kieszeni. Sprawozdanie komitetu wyborczego odrzucone

Państwowa Komisja Wyborcza odrzuciła sprawozdanie finansowe komitetu wyborczego PiS pod koniec sierpnia. Powodem tej decyzji było naruszenie zasad prowadzenia kampanii wyborczej. W konsekwencji zakwestionowano działania na kwotę 3,6 mln zł. O jakie naruszenia chodziło? Mowa o agitacji wyborczej podczas dwóch pikników wojskowych, prowadzenie działań wpisujących się w kampanię wyborczą przez osoby zatrudnione w Rządowym Centrum Legislacji oraz spot reklamowy resortu sprawiedliwości uznany przez PKW za zachęcający do głosowania na PiS.

Konsekwencje tej decyzji PKW są dla Prawa i Sprawiedliwości dotkliwe. Przede wszystkim partia musi zwrócić do budżetu zakwestionowane 3,6 mln zł. Ponadto dotacja podmiotowa dla tego ugrupowania, wynosząca 38 mln zł, zostanie pomniejszona o 10,8 mln zł. O tę samą kwotę obniżona będzie do końca kadencji coroczna partyjna subwencja. Łącznie decyzja PKW może kosztować PiS aż 57,6 mln zł przez cztery lata.

PiS nie zgodziło się z tą uchwałą i złożyło na nią skargę do Sądu Najwyższego, gdzie zgodnie z ustawą trafiła ona do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Prezes Jarosław Kaczyński przekonywał wtedy, że decyzja PKW jest całkowicie sprzeczna z prawem, a postawione jego partii zarzuty można postawić każdemu innemu ugrupowaniu.

Przypomnijmy też, że konsekwencją zakwestionowania finansowania komitetu wyborczego PiS w wyborach parlamentarnych w 2023 r. było też odrzucenie przez PKW w listopadzie rocznego sprawozdania finansowego PiS za ubiegły rok. Również tę uchwałę PiS zaskarżyło do Sądu Najwyższego.

Dobra osobiste
Ksiądz pozwał biskupa. Jest wyrok Sądu Najwyższego w bezprecedensowej sprawie
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Praca, Emerytury i renty
Czy można otrzymać dwie 13. emerytury? ZUS stawia sprawę jasno
Prawo karne
Jest decyzja sądu ws. Zbigniewa Ziobry. Były minister nie trafi do aresztu
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w terminach wypłat 800 plus. Harmonogram przelewów w kwietniu 2025
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w wypłatach 13. emerytury. Terminy przelewów w kwietniu 2025
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście