SN wydał pierwszy wyrok po uchwale ws. zbrodni komunistycznych

Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego odmówiła w środę uchylenia immunitetu sędzi w stanie spoczynku Ewie G. Chodziło o zbrodnię komunistyczną.

Publikacja: 04.10.2023 19:42

SN wydał pierwszy wyrok po uchwale ws. zbrodni komunistycznych

Foto: Fotorzepa / Jerzy Dudek

To była pierwsza sprawa, która odbyła się po wydaniu 19 września br. uchwały pełnego składu Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Wówczas to izba wskazała, kiedy zbrodnia komunistyczna staje się zbrodnią przeciwko ludzkości.

Według Instytutu Pamięci Narodowej sędzia Ewa G. miała w stanie wojennym w październiku 1982 r. brać udział w skazaniu opozycjonistów związkowych. Wydała postanowienie dotyczące zasadności rozpatrzenia sprawy w trybie doraźnym oraz uczestniczyła w wydaniu wyroku skazującego. I podpisała się pod wyrokiem.

Czytaj więcej

Wiesław Kozielewicz: Odpowiedzialność sędziów za PRL i za dziś

Następnie doraźny Sąd Wojewódzki w Bielsku-Białej skazał na trzy lata więzienia: Władysława Byrcza i Kazimierza Jafernikowa. Byli oni oskarżeni o namalowanie na drodze publicznej w Sopotni Małej w nocy 1 października 1982 r. napisów i rysunków o treści „antypaństwowej”, np.: „Precz z juntą”, „Solidarność”, „Dla czerwonych” (oraz rysunek szubienicy). Podstawą oskarżenia opozycjonistów był art. 280 § 2 kodeksu karnego i art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Ostatecznie skazani skorzystali z prawa łaski.

Zawiłości sprawy wyjaśniał prezes Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN Wiesław Kozielewicz.

– Uzasadnienie do środowego orzeczenia tkwi w uchwale IOZ z 19 września. Po pierwsze, sędzia nie odpowiada za błąd w orzekaniu ani dyscyplinarnie, ani karnie, nawet jeżeli doszło do oczywistej rażącej obrazy prawa – podkreśla Wiesław Kozielewicz.

Czytaj więcej

Sąd Najwyższy: za orzekanie w stanie wojennym sędzia może odpowiadać karnie

Wówczas to sąd wadliwie zinterpretował przepisy. Sprawa była rozpoznawana w trybie doraźnym i nie można było tego wyroku zaskarżyć. Dopiero w wyniku kasacji w 1999 r. przez Sąd Najwyższy został naprawiony błąd. Wyrok został uchylony, a oskarżeni uniewinnieni. Nie może więc być mowy o ściganiu sędzi za zbrodnię komunistyczną. – Musi być nią bowiem świadome działanie – podkreśla sędzia.

Sygnatura akt: ZI 12/22

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Jakie warunki trzeba spełnić, aby zdać maturę 2025?
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo rodzinne
Resort Bodnara chce dać więcej czasu rozwodnikom. Szykuje zmianę w prawie
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne