Od nowego roku będzie mniej sądów

Racjonalne wykorzystanie kadry i oszczędności w wydatkach na etaty funkcyjne zadecydowały o likwidacji kilkudziesięciu wydziałów grodzkich.

[b]Przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości projekty zmian kilku rozporządzeń znoszących sądy oraz tworzących nowe są już gotowe. Zmiany mają nastąpić od stycznia przyszłego roku.[/b]

[srodtytul]Najmniejsze do likwidacji[/srodtytul]

Ustawa o ustroju sądów powszechnych daje ministrowi sprawiedliwości kilka ważnych uprawnień wobec sądów. Tym razem minister korzysta z prawa do tworzenia i znoszenia (likwidacji) sądów. Decyzje podejmuje po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa.

[b]Na początek zniesionych zostanie 40 wydziałów grodzkich w 16 okręgach sądowych[/b]. Rzecz dotyczy m.in. sądów rejonowych w Kolbuszowej i Turku (wszystkie likwidowane sądy – patrz ramka niżej). W grę wchodzą jednostki, w których limit etatów nie przekracza dziesięciu sędziów i asesorów.

Jak Ministerstwo Sprawiedliwości tłumaczy pomysł likwidacji? Ma kilka argumentów.

Po pierwsze – wpływało do nich niewiele spraw. Po drugie – budżet sądu obciążały dodatki funkcyjne (np. przewodniczącego wydziału czy kierownika sekretariatu). Po trzecie – raz na cztery lata trzeba było kontrolować pracę takiego wydziału (wizytator, inspektor do spraw biurowości). Po czwarte – potrzebne były oddzielne ewidencje (repertoria i wykazy). Za każdym z tych argumentów stoją pieniądze. Ale nie tylko. W każdej, nawet najmniejszej jednostce sądowej trzeba sporządzać dodatkowe sprawozdania statystyczne z pracy oraz analizować pracę sędziów i dokonywać analizy porównawczej. A jak tu porównywać, kiedy czasem taki sąd liczy jednego sędziego?

Jednym z argumentów są też wnioski prezesów sądów okręgowych (poparte przez apelacyjnych), które przyniosą likwidację nieco większych sądów (powyżej dziesięciu sędziów).

Taki los spotka sądy z siedzibami w Bolesławcu i Lubaniu (okręg jeleniogórski) oraz Żyrardowie (płocki).

– Taka jest tendencja w całym kraju. O likwidację wystąpił prezes sądu rejonowego – mówi sędzia Joanna Kasicka, rzecznik SR w Płocku. Wydział w Żyrardowie od dawna jest przygotowany do likwidacji. Wszystkie sprawy, które prowadził, są już pokończone.

[srodtytul]Nie lada kłopot[/srodtytul]

Na wniosek prezesa Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim likwidowany jest zamiejscowy wydział grodzki SR w Słubicach z siedzibą w Kostrzynie.

– Z takim wnioskiem zwrócił się prezes sądu rejonowego – mówi „Rz” sędzia Roman Makowski, wiceprezes SO w Gorzowie Wielkopolskim.

[b]Powodem jest nie tylko mały wpływ spraw, ale też kłopoty z pełną obsadą sądu.[/b]

– [b]Wydział jest mały. Tworzą go sędzia i trzech pracowników obsługi, były więc poważne kłopoty z jego funkcjonowaniem, np. gdy sędzia zachorował[/b] – tłumaczy sędzia. – O zastępstwo w takiej sytuacji jest bardzo trudno.

– Odległość z Kostrzynia nad Odrą do Słubic wynosi ok. 30 km i nie powinna stanowić dla mieszkańców poważnego utrudnienia w dostępie do sądu – to argument autorów projektu. Ministerstwo zapewnia, że chodzi o obniżenie kosztów i usprawnienia organizacyjne. Reforma polegająca na likwidacji sądów jest nieunikniona. Docelowo ma objąć najmniejsze sądy w kraju, a takich jest dziś ponad 100. Resort liczy, że uda się ją sukcesywnie i sprawnie przeprowadzić w połowie przyszłego roku.

Z kolei Warszawie, a właściwie Sądowi Rejonowemu dla miasta stołecznego, przybędą dwa dodatkowe wydziały gospodarcze. Dzięki temu łatwiej będzie je nadzorować i zarządzać nimi. Szybciej mają się także kończyć sprawy.