Proces cywilny - zmiany dla komorników i asystentów sędziów

Dzięki nowym przepisom możliwe będzie składanie pozwów i pism procesowych do sądu przez internet we wszystkich sprawach cywilnych, gospodarczych, rodzinnych i w postępowaniach egzekucyjnych, które są prowadzone przez komornika. Wystarczy założenie konta w specjalnym systemie i złożenie oświadczenia o wyborze drogi elektronicznej do kontaktów z sądem. I od tej pory cała korespondencja obywatela z sądem będzie się odbywała elektronicznie. Tą drogą wniesiemy nie tylko pozew, czy pismo procesowe ale także i załączniki do nich. W e-aktach znajdą się także wyroki oraz postanowienia sądu, czy zarządzenia przewodniczącego.

Liberalizacja przepisów dotyczących formy czynności prawnych:

- wprowadzenie materialnoprawnej definicji dokumentu;

- wprowadzenie dokumentowej formy czynności prawnej (złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie);

- nowe ujęcie formy elektronicznej;

Dalsza informatyzacja postępowania cywilnego polega na:

- wprowadzeniu zmian w prawie procesowym dotyczących dowodu z dokumentu (rozróżnienie dowodu z dokumentów zawierających tekst oraz innych dokumentów – np. z zapisem obrazu i dźwięku);

- rozszerzeniu niektórych reguł dotyczących elektronicznego postępowania upominawczego na inne postępowania;

- dopuszczeniu możliwości wnoszenia pism procesowych drogą elektroniczną i dokonywania doręczeń elektronicznych także w „tradycyjnych" postępowaniach cywilnych („elektroniczne biuro podawcze");

- wprowadzeniu zmian w zakresie przeprowadzania posiedzenia i dowodu za pomocą urządzeń umożliwiających dokonanie czynności na odległość;

- wprowadzeniu zmian przepisów o elektronicznym postępowaniu upominawczym (umożliwienie powodowi złożenia wniosku o umorzenie postępowania w razie zaistnienia określonych zdarzeń procesowych);

- wprowadzeniu elektronicznego zajęcia rachunku bankowego;

- wprowadzeniu elektronicznej licytacji ruchomości;

- wprowadzeniu obligatoryjnego przesyłania korespondencji między komornikami sądowymi, organami podatkowymi i administracyjnymi organami egzekucyjnymi.

Ograniczenie kognicji sądów polega na:

a) rozszerzeniu kompetencji referendarzy sądowych w:

- postępowaniu upominawczym (aktualnie mogą wyłącznie wydać nakaz zapłaty i zarządzenia, a przewiduje się, że będą mogli wykonywać wszystkie czynności),

- postępowaniu w sprawach depozytowych (z wyłączeniem likwidacji depozytu),

- postępowaniu egzekucyjnym (wszystkie czynności zastrzeżone dla sądu, z wyjątkami dotyczącymi stosowania środków przymusu i niektórych innych czynności);

b) przekazaniu komornikom sądowym niektórych czynności w ramach egzekucji z nieruchomości dokonywanych aktualnie przez sąd (sporządzenie i wykonywanie planu podziału sumy uzyskanej w egzekucji z nieruchomości). Zmiany przepisów dotyczących niektórych czynności procesowych, które doprowadzą do usprawnienia postępowania:

- wyłączenie sędziego (sędzia, którego dotyczy wniosek nie będzie wstrzymywał się od udziału w czynnościach, a dopiero w razie uwzględnienia wniosku sąd zdecyduje o zniesieniu postępowania toczącego się z jego udziałem);

- możliwość wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym (brak potrzeby wyznaczania posiedzenia jawnego w razie spełnienia przesłanek określonych w przepisie);

- zmiany dotyczące czynności referendarzy sądowych (uzupełnienie podstaw odrzucenia skargi na czynności referendarza i powierzenie referendarzom czynności w postępowaniu upominawczym i w sprawach depozytowych, za wyjątkiem likwidacji depozytu);

- ograniczenie katalogu czynności komornika podlegających zaskarżeniu;

- zmiana trybu wnoszenia i rozpoznawania skargi na czynności komornika;

-  uproszczenie czynności związanych z rozstrzygnięciem zbiegu egzekucji (tzw. rozstrzygnięcie zbiegu z mocy ustawy);

- zmiany dotyczące instytucji poszukiwania majątku dłużnika i wprowadzenie komorniczego wyjawienia majątku (ograniczenie zakresu stosowania poszukiwania majątku wpłynie na obniżenie kosztów egzekucji);

- modyfikacja przepisów dotyczących związania organu egzekucyjnego wnioskiem wierzyciela co do sposobu egzekucji (wierzyciel nie będzie musiał co do zasady wskazywać składników majątku dłużnika, a komornik będzie zobligowany prowadzić egzekucję ze wszystkich znanych mu składników za wyjątkiem nieruchomości-tu potrzebny będzie wniosek wierzyciela);

- rezygnacja z wymogu nadawania klauzuli w razie przejścia uprawnień wierzyciela na inną osobę w trakcie postępowania egzekucyjnego;

- rezygnacja z obligatoryjnego wysłuchania stron przed umorzeniem postępowania egzekucyjnego;

- modyfikacja przepisów w dotyczących ograniczeń egzekucji z rachunków bankowych oraz z rachunków prowadzonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe;

- zmiana podstawy powództwa opozycyjnego;